Nếu chiến tranh thương mại, Trung Quốc sẽ trả đũa Mỹ thế nào?

Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị hôm thứ Năm (8/3) đã nói rằng Trung Quốc sẽ “đáp trả cần thiết” trong trường hợp có chiến tranh thương mại với Mỹ và cảnh báo rằng một cuộc chiến như vậy sẽ gây tổn hại cho tất cả các bên.

Lượng thép Trung Quốc xuất sang Mỹ chỉ chiếm 2% tổng sản lượng Mỹ nhập mặt hàng này mỗi năm.

Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump dự kiến sẽ ký lệnh áp đặt mức thuế nhập khẩu 25% lên thép vào 10% lên nhôm trong tuần này. Nhà Trắng vừa tiết lộ thêm rằng sẽ có miễn trừ 30 ngày cho Mexico, Canada và một số nước khác dựa trên yêu cầu an ninh quốc gia.

>>Mỹ có thể miễn trừ thuế nhập khẩu thép, nhôm cho một số đồng minh

Chính quyền Trump cho rằng động thái áp thuế như vậy là để đối phó với hàng hóa nhập khẩu giá rẻ, đặc biệt là từ Trung Quốc, điều mà ông Trump vẫn nói đã gây tổn hại cho nền công nghiệp và việc làm ở Mỹ.

Reuters cho hay, trong cuộc trả lời phỏng vấn báo giới bên lề cuộc họp Quốc hội thường niên, Ngoại trưởng Vương Nghị nói rằng Trung Quốc và Mỹ không phải là địch thủ, và lịch sử chỉ ra rằng các cuộc chiến tranh thương mại không phải là cách giải quyết vấn đề đúng đắn.

“Đặc biệt trong bối cảnh toàn cầu hóa ngày nay, việc lựa chọn một cuộc chiến tranh thương mại là toa thuốc sai lầm. Kết quả sẽ chỉ có hại”, Reuters dẫn lời ông Vương.

Ngoại trưởng Trung Quốc khẳng định: “Trung Quốc sẽ phải thực hiện đáp trả hợp lý và cần thiết”.

Ông Vương nói thêm rằng Trung Quốc đã có cách thức dài hơi để đi trên con đường hiện đại hóa và Bắc Kinh “sẽ không và không cần thay thế vị thế của Mỹ”.

Trước đó một ngày, Tổng thống Trump đã thông báo về thương mại với Trung Quốc trên Twitter, yêu cầu rằng nước này cần vạch ra kế hoạch cắt giảm 1 tỷ USD thặng dư thương mại với Mỹ.

“Trung Quốc được yêu cầu phát triển một kế hoạch năm cắt giảm Một Tỷ USD thâm hụt thương mại với Mỹ”, ông Trump tweet, nhưng không nói rõ thông tin này được ông chuyển tải tới giới chức Trung Quốc khi nào.

Trong tweet nêu trên không biết ông Trump có nhầm lẫn hay không khi chỉ đề cập tới 0,27% tổng thâm hụt thương mại của Mỹ với Trung Quốc trong năm 2017 (thực tế khoản thâm hụt lên tới 375,2 tỷ USD).

Ngoại giới đánh giá việc Mỹ áp thuế nhập khẩu với thép và nhôm dường như sẽ không gây ảnh hưởng nhiều tới Trung Quốc. Hiện tại, lượng thép và nhôm Trung Quốc xuất sang mỹ chỉ chiếm khoảng 2% trong tổng nhập khẩu mặt hàng này của Mỹ. Trong khi, doanh thu xuất khẩu thép và nhôm cũng chỉ chiếm khoảng 0,1%  tổng sản phẩm quốc nội hàng năm của Trung Quốc.

Nếu cuộc chiến tranh thương mại xảy ra, hãng nghiên cứu Capital Economics hôm thứ Tư (7/3) nhận định: “Trên lý thuyết, Trung Quốc có nhiều thứ để mất hơn trong chiến tranh thương mại – họ xuất khẩu nhiều hơn rất nhiều nhập khẩu. Nhưng lại có ít nguồn thay thế cho các sản phẩm chính mà Mỹ mua từ Trung Quốc”.

Những sản phẩm của Mỹ như đậu nành, máy bay và ô tô được xem là sẽ dễ bị Bắc Kinh trả đũa.

Giáo sư Keith B. Richburg, Giám đốc Trung tâm nghiên cứu báo chí và truyền thông của Đại học Hồng Kông, hôm thứ Sáu (2/3) đã đăng bài bình luận trên tờ Hoa Nam Buổi Sáng nhận định rằng các quan chức thương mại Trung Quốc khả năng sẽ nhắm trả đũa vào ngành nông nghiệp Mỹ nếu xảy ra cuộc chiến tranh thương mại Mỹ – Trung, vì hiện tại nông nghiệp là lĩnh vực duy nhất Washington đang có thặng dư với Bắc Kinh.

Ngoài đậu nành, Trung Quốc sẽ nhắm tới cây bo bo hay còn gọi là lúa miến (sorghum) dùng để sản xuất rượu baiju (rượu mạch) nổi tiếng. Mỹ đang xuất lúa miến sang Trung Quốc trị giá khoảng 1 tỷ USD mỗi năm. Tại Mỹ, cây lúa miến này được trồng nhiều ở các bang như Texas, Kansas và Oklahoma – tất cả các bang này đều đóng góp lớn vào chiến thắng của ông Trump trong cuộc bầu cử tổng thống Mỹ năm 2016.

Việc Trung Quốc gây khó dễ cho việc Mỹ xuất khẩu cây lúa miến sang thị trường của mình sẽ là đòn trả đũa có sức nặng với ông Trump.

Những thông tin thống kê thương mại mới nhất của Trung Quốc, công bố vào thứ Năm (8/3) cho thấy tổng xuất khẩu của nước này trong tháng Hai tăng 44,5% so với cùng kỳ năm ngoái, trong khi nhập khẩu tăng nhẹ 6,3%.

Tổng thặng dư thương mại của Trung Quốc với thế giới trong một tháng là 33,74 tỷ USD và trong tháng Một – Hai, Trung Quốc thặng dư thương mại với Mỹ là 42,92 tỷ USD.

Với đà phát triển xuất khẩu mạnh như vậy, Trung Quốc không muốn có bất kỳ cuộc chiến tranh thương mại nào, đặc biệt với Mỹ. Nhưng nếu mọi thứ diễn tiến theo hướng xấu, Bắc Kinh vẫn có những biện pháp trả đũa khiến Mỹ phải cân nhắc.

Hùng Cường (T/h)

Xem thêm: