Nga trục xuất cưỡng bức quy mô lớn dân cư địa phương để giảm dân số Ukraine

Sau khi tiến hành cuộc điều tra quốc tế, một quan chức ngoại giao cấp cao của Hoa Kỳ cáo buộc, các lực lượng Nga đang tiến hành chương trình “di dời quy mô lớn” để giảm dân số ở vùng lãnh thổ của Ukraine hiện bị Moscow chiếm đóng.

Hôm thứ Năm (28/7), Đại sứ Michael Carpenter, người đại diện cho Hoa Kỳ tại Tổ chức An ninh và Hợp tác ở châu Âu, chỉ trích: “Cưỡng bức dân cư di chuyển là yếu tố chính trong kế hoạch của Điện Kremlin. Để có cơ hội kiểm soát vùng lãnh thổ này, Moscow rõ ràng đã tính toán rằng hoặc phải ném bom lãnh thổ này cho đến khi không còn gì ngoài bụi bặm, hoặc phải tiến hành trục xuất cưỡng bức cư dân địa phương thông qua cái gọi là quá trình thanh lọc.”

Cáo buộc của đại sứ Hoa Kỳ đưa ra lời giải thích chiến lược cho việc di dời quy mô lớn người Ukraine của Nga được tổ chức OSCE ghi lại. Báo cáo của OSCE lưu ý, hồi tháng 5, quân đội Nga đã thừa nhận rằng họ đã di chuyển hơn 1,4 triệu người Ukraine sang Nga, “bao gồm 238.329 trẻ em kể từ khi bắt đầu chiến tranh.” Quá trình này liên quan đến việc đi qua cái gọi là trung tâm thanh lọc. Tuy nhiên “Nga phủ nhận các cáo buộc” cho rằng các đợt di chuyển dân cư này là cưỡng bức 

Các nhà điều tra của OSCE cho biết: “Số lượng dân thường Ukraine bị trục xuất từ các vùng lãnh thổ bị chiếm đóng sang Nga tiếp tục tăng lên. Trong cuộc xung đột, việc cưỡng bức di chuyển hàng loạt dân thường sang lãnh thổ của bên chiếm đóng bị cấm theo Công ước Geneva năm 1949. Hành vi này bị coi là tội ác chiến tranh.”

Một số người sống sót sau quá trình thanh lọc đã kể lại những trải nghiệm nguy hiểm của họ tại sự kiện của OSCE trong tuần này.

Anh Ihor Talalay, một thanh niên cho hay, anh đã bị bắt do tham gia tình nguyện sơ tán dân thường khỏi thành phố Mariupol. Tại sự kiện của OSCE, anh kể lại: “Ở trạm kiểm soát, họ [quân đội Nga] đã nhìn thấy hình ảnh sắp đặt người Ukraine [di tản] trên điện thoại của tôi, và điều đó đủ để [họ] giam giữ tôi. Ở Donetsk, các nhân viên của ‘Cục chống tội phạm có tổ chức’ cảm thấy lạ khi thấy một người từ thành phố Dnipro đi xa đến vậy để cứu người. Họ đánh tôi bằng súng máy. Họ đánh tôi bởi vì tôi không biết câu trả lời cho câu hỏi mà họ hỏi.”

Đại sứ Carpenter nhận định, các vụ bắt giữ này là một phần trong “chiến lược Nga hóa nhằm phủ nhận lịch sử và nền độc lập của Ukraine, đồng thời triệt tiêu ngôn ngữ và bản sắc của Ukraine.” Chiến lược này đã mở rộng sang các chương trình giáo dục tại các vùng lãnh thổ bị Nga chiếm đóng. Ông chỉ trích: “Chính phủ Nga được cho là đưa ra mức lương gấp gần 6 lần mức lương trung bình hàng tháng cho các giáo viên Nga [đồng ý] chuyển đến khu vực Kherson và Zaporizhzhia để dạy chương trình học phủ nhận sự tồn tại của Ukraine.”

Số lượng chính xác những người được xử lý trong các trung tâm thanh lọc này hoặc được chuyển đến Nga vẫn chưa rõ ràng. Đại tướng Mikhail Mizintsev, một chỉ huy của Nga được mệnh danh là “đồ tể của thành phố Mariupol,” “tuyên bố rằng Nga đã di chuyển tổng cộng 1.426.979 người Ukraine, bao gồm 238.329 trẻ em kể từ khi bắt đầu chiến tranh.”

Trong tháng này, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cho biết, con số này hiện đã cao hơn 2 triệu người. Đồng thời ông cáo buộc, sự ngược đãi đối với người Ukraine trong các trại thanh lọc còn vượt quá sự đánh đập.

Phát biểu tại Hội nghị Lãnh đạo châu Á vào ngày 13/7, Tổng thống Zelensky tố cáo: “Hàng chục nghìn người vẫn ở đó [trung tâm thanh lọc]. Những phụ nữ trẻ biến mất ở đó. Tôi nghĩ mọi người đều hiểu điều gì đang xảy ra với họ ở đó.” 

Theo báo cáo của OSCE, các nhà chức trách Nga đang để cho lực lượng ly khai thân tín của họ ở vùng Donbass giam cầm những người bị bắt giữ như một cách để “tránh các nghĩa vụ quốc tế của họ” đối với  dân thường. Chiến thuật này của Nga “phần nào đó gợi nhớ” đến chương trình giam giữ tội phạm ở quốc gia khác của CIA.

Gia Huy (Theo Washingtonexaminer)