Ngân hàng Sberbank lớn nhất của Nga có thể bị loại khỏi SWIFT

Mỹ và Liên minh châu Âu (EU) đang tìm kiếm các biện pháp trừng phạt kinh tế cứng rắn hơn đối với Nga. Mục tiêu trừng phạt gần đây của EU là loại loại bỏ Ngân hàng Tiết kiệm Liên bang Nga (Sberbank) khỏi Hiệp hội Viễn thông Tài chính Liên ngân hàng Toàn cầu (SWIFT).

EU có kế hoạch loại ngân hàng Sberbank của nga khỏi SWIFT

Reuters đưa tin, đề xuất mới nhất của EU về áp đặt vòng trừng phạt thứ 6 đối với Nga, cũng là vòng trừng phạt nghiêm khắc nhất, bao gồm việc thực hiện lệnh cấm đối với dầu thô của Nga trong vòng 6 tháng. EU trước đây đã tránh các biện pháp trừng phạt đối với Sberbank, bởi vì ngân hàng này cùng với ngân hàng Gazprombank lớn thứ 3 của Nga, là kênh thanh toán chính để các nước châu Âu mua dầu và khí đốt của Nga.

Mặc dù chiến tranh Nga – Ukraine bùng nổ đã khiến giá năng lượng toàn cầu tăng cao nhưng các nước thành viên EU vẫn dựa vào và mua dầu khí của Nga.

Vào ngày 4/5, Ủy ban châu Âu đã đề xuất loại bỏ Sberbank cùng với 2 ngân hàng khác của Nga là Ngân hàng Tín dụng Moscow (Credit Bank of Moscow) và Ngân hàng Nông nghiệp Nga (Russian Agricultural Bank), khỏi Hiệp hội Viễn thông Tài chính Liên ngân hàng Toàn cầu (SWIFT).

SWIFT là hệ thống nhắn tin làm nền tảng cho các giao dịch tài chính toàn cầu, nếu bị loại khỏi hệ thống này, sẽ dẫn đến khó khăn cho việc thực hiện thương mại quốc tế hoặc nhận các khoản thanh toán quốc tế.

Sberbank đã không trả lời ngay lập tức yêu cầu bình luận. Hồi đầu tháng 3, Sberbank đã rút khỏi hầu hết các thị trường châu Âu, ngân hàng này từng cho biết các lệnh trừng phạt thêm sẽ không có tác động đáng kể đến hoạt động kinh doanh của họ.

SWIFT khó bị thay thế trong ngắn hạn

Theo thông tin công khai, Hiệp hội Viễn thông Tài chính Liên ngân hàng Toàn cầu (SWIFT) có trụ sở chính tại Bỉ, là nhà cung cấp dịch vụ nhắn tin tài chính hàng đầu thế giới, cung cấp các nền tảng nhắn tin tài chính và các tiêu chuẩn giao tiếp cho cộng đồng toàn cầu. SWIFT đóng vai trò hết sức quan trọng trong các hoạt động thương mại và kinh doanh quốc tế. SWIFT là kênh liên lạc chính giữa các tổ chức tài chính toàn cầu và các ngân hàng tương ứng của họ. Nền tảng nhắn tin, các sản phẩm và dịch vụ của nó kết nối hơn 11.000 ngân hàng, tổ chức chứng khoán, cơ sở hạ tầng thị trường và người dùng doanh nghiệp trên khắp thế giới, bao phủ hơn 200 quốc gia và khu vực.

Nga là một trong những nước sử dụng SWIFT, từ năm 2015 Nga có các ghế trong hội đồng quản trị, hơn 300 ngân hàng Nga sử dụng hệ thống này làm phương thức chính để thanh toán với các ngân hàng trong nước và quốc tế.

Hồi đầu tháng Ba, 7 ngân hàng Nga bao gồm VTB, Bank Otkritie, Noikombank, Promsvyazbank, Bank Rossiya, Sovcombank và VEB, đã bị EU xóa tên khỏi SWIFT.

Đầu tháng Tư, Mỹ đã áp đặt một vòng trừng phạt mới đối với các ngân hàng Nga, dẫn đến việc trừng phạt sâu rộng đối với Sberbank và ngân hàng lớn thứ tư của Nga là Alfa Bank, đóng băng toàn bộ tài sản của họ tại Mỹ.

Tuần trước, công ty quản lý tài sản Fidelity International cảnh báo rằng việc cấm các ngân hàng Nga sử dụng hệ thống SWIFT có thể cản trở quá trình toàn cầu hóa bằng cách thúc đẩy Nga tạo ra một hệ thống dịch vụ nhắn tin tài chính song song. Tuy nhiên, một số chuyên gia cho rằng SWIFT có thể khó thay thế trong ngắn hạn.

Mặc dù rất khó để đánh giá tác động tiêu cực của việc loại bỏ ngân hàng Nga khỏi SWIFT, nhưng tác động của các biện pháp trừng phạt sâu rộng đang được cảm nhận trên toàn bộ lĩnh vực tài chính, gây bất an cho khách hàng của các ngân hàng.

Hiện tại, các ngân hàng Nga có thể chuyển sang Hệ thống nhắn tin tài chính (SPFS), một dịch vụ nhắn tin tài chính do Ngân hàng Trung ương Nga phát triển. Năm ngoái, Ngân hàng Trung ương Nga cho biết các khoản thanh toán giữa các ngân hàng nội địa ở Nga có thể dễ dàng được chuyển vào hệ thống. Do thiếu tính quốc tế, hệ thống chỉ hoạt động trong giờ làm việc các ngày trong tuần, trong khi SWIFT có thể hoạt động 24 giờ một ngày. Ngoài ra, thông tin của SPFS cũng bị hạn chế nên không thể xử lý các giao dịch tài chính phức tạp hơn.

Vào giữa tháng Tư, Ngân hàng Trung ương Nga thông báo sẽ không công bố tên các ngân hàng liên quan đến SPFS nữa.