Nghi phạm rò rỉ tài liệu mật truy cập hệ thống thông tin của Mỹ như thế nào?

Jack Teixeira đã đạt được quyền truy cập an ninh cấp cao thông qua công việc của mình là một chuyên gia CNTT chỉ hai năm sau khi gia nhập Lực lượng Không quân Vệ binh Quốc gia, một tình huống tương đối phổ biến. Tuy nhiên, anh ta đã lợi dụng quyền truy cập an ninh này để làm rò rỉ các tài liệu tuyệt mật của Hoa Kỳ.

Trong khi chính phủ Hoa Kỳ cố gắng để đánh giá thiệt hại do vụ tiết lộ trái phép tài liệu mật tồi tệ nhất trong một thập kỷ này gây ra, các quan chức Mỹ phải đối mặt với các câu hỏi tại sao anh Teixeira, một binh nhất không quân 21 tuổi đã bị bắt vì bị buộc tội xử lý sai thông tin mật, lại có quyền truy cập như vậy ở độ tuổi trẻ và cấp bậc thấp của anh ấy.  

Mặc dù không có gì bất thường khi các quân nhân cấp thấp của Hoa Kỳ có quyền truy cập an ninh cấp cao, tuy nhiên, trường hợp của anh Teixeira cho thấy nhiều lỗ hổng rõ ràng trong các thủ tục nhằm bảo vệ bí mật của chính phủ.

Phát biểu với các phóng viên tại Thụy Điển hôm 19/4, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin cho biết, Teixeira “là một quản trị viên hệ thống, vì vậy anh ấy là một chuyên gia máy tính làm việc trong một đơn vị tình báo. Một phần trách nhiệm của anh ấy là … duy trì mạng lưới mà đơn vị này vận hành.”

Bộ trưởng Austin nhấn mạnh, tuổi của Teixeira “thực sự không phải là vấn đề và không có gì lạ khi những người trẻ tuổi đang làm những việc quan trọng trong quân đội của chúng tôi.”

Ông tiếp tục, thay vào đó, vấn đề là “cách họ thực thi và thực hiện nhiệm vụ của mình một cách có trách nhiệm và cách họ bảo vệ thông tin.”

“Tất cả chúng ta đều được yêu cầu làm điều đó. Và các giám sát được yêu cầu đảm bảo rằng điều đó được thực hiện.”

Theo bản khai có tuyên thệ của FBI hỗ trợ cho đơn khiếu nại hình sự, Teixeira đã gia nhập Lực lượng Không quân Vệ binh Quốc gia, một lực lượng dự bị của quân đội Hoa Kỳ, vào tháng 9/2019. Anh đã được cấp quyền truy cập thông tin tuyệt mật cũng như “quyền truy cập thông tin mật nhạy cảm (SCI) vào các chương trình tuyệt mật khác” vào năm 2021.

“Nhiều lỗi bảo mật”

Teixeira bị cáo buộc đã sử dụng quyền truy cập để chụp ảnh những tài liệu nhạy cảm và đã chia sẻ chúng với một nhóm trò chuyện trực tuyến do anh ta quản lý. Từ đó, hàng tá hình ảnh nhạy cảm đã lan truyền trên Internet, công khai những thông tin bí mật, chẳng hạn như mối quan ngại của Hoa Kỳ về năng lực quân sự của Ukraine, cũng như việc do thám rõ ràng của Hoa Kỳ đối với các đồng minh thân cận.

Ông Glenn Gerstell, cựu cố vấn chung của Cơ quan Anh ninh Quốc gia và Cơ quan An ninh Trung ương Hoa Kỳ, nhận định: “Không có gì lạ khi một người nào đó ở độ tuổi này có quyền truy cập thông tin tuyệt mật.”

Ông Gerstell, hiện là cố vấn cấp cao của Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế, giải thích: “Có rất nhiều người trong quân đội, vì họ là chuyên gia CNTT hoặc vì họ đang tập hợp những cuốn sách hướng dẫn cho những người cấp cao hơn, nên họ có quyền truy cập ở mức độ rất cao.”

Tuy nhiên, phát biểu với đài AFP, ông Gerstell đặt nghi vấn: “Không rõ tại sao anh ấy cần truy cập vào các báo cáo tình báo thực chất.” Đồng thời ông cũng lưu ý rằng anh Teixeira lẽ ra không thể in các tài liệu nhạy cảm hoặc mang chúng ra khỏi một cơ sở an ninh.”

Ông nhận định: “Đó là … nhiều lỗi bảo mật.”

Ngày 18/4, phát biểu trước các nhà lập pháp Hoa Kỳ, Tướng Charles Brown, Tham mưu trưởng Không quân Hoa Kỳ,  cáo buộc, anh Teixeira có quyền truy cập vào các thông tin mật thông qua công việc của mình và “đã lợi dụng quyền truy cập đó”.

Gia Huy (Theo AFP)