Nghị sĩ Mỹ kêu gọi gần 60 nước ủng hộ Đài Loan gia nhập WHO

Lãnh đạo của hai ủy đối ngoại của Hạ viện và Thượng viện Mỹ hôm thứ Sáu (8/5) đã viết thư gửi gần 60 nước kêu gọi họ ủng hộ Đài Loan gia nhập Tổ chức Y tế Thế giới (WHO). Nghị sĩ Mỹ đưa ra lý do rằng việc Đài Loan tham gia WHO là cần thiết cho nỗ lực toàn cầu rộng lớn ứng phó với đại dịch virus corona.

Đài Loan không phải là quốc gia thành viên của Liên Hiệp Quốc (LHQ) và họ đã bị loại khỏi WHO – một tổ chức thuộc LHQ, do bị Trung Quốc phản đối.

Theo Reuters, trong lá thư gửi gần 60 nước hôm 8/5, các nhà lập pháp Mỹ viết: “Khi thế giới hợp tác chống lại sự lây lan của COVID-19, virus corona chủng mới được xác nhận lần đầu tại Vũ Hán, Trung Quốc, thì đây là thời điểm quan trọng hơn bao giờ hết cho tất cả các quốc gia cần phải đặt ưu tiên về sức khỏe và an toàn toàn cầu lên trên chính trị”.

Các nghị sĩ Mỹ ký vào lá thư nêu trên gồm Dân biểu Dân chủ Eliot Engel, chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Hạ viện; Dân biểu Michael McCaul, lãnh đạo Đảng Cộng hòa trong Ủy ban Đối ngoại Hạ viện; Thượng nghị sĩ Cộng hòa Jim Risch, chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Thượng viện và Thượng nghị sĩ Bob Menendez, lãnh đạo Đảng Dân chủ tại Ủy ban Đối ngoại Thượng viện.

Các nghị sĩ Mỹ đã gửi thư tới gần 60 quốc gia cả lớn và nhỏ, có “cùng chí hướng” và là đồng minh của Đài Loan, trong đó có Canada, Thái Lan, Nhật Bản, Đức, Anh Quốc, Ả Rập Saudi và Úc.

Động thái ủng hộ Đài Loan gia nhập WHO của nghị sĩ lưỡng đảng Quốc hội Mỹ đến vào thời điểm Tổng thống Donald Trump và nhiều quan chức Mỹ đang gia tăng chỉ trích Trung Quốc về sự lây lan của virus corona chủng mới gây bệnh hô hấp COVID-19. Chính quyền Trump đã và đang cáo buộc chế độ Trung Quốc đã làm trầm trọng thêm đại dịch do che giấu thông tin.

Đài Loan thời gian qua cũng đang nỗ lực vận động cộng đồng quốc tế ủng hộ họ tham gia vào phiên họp cấp bộ trưởng trong tháng này của Hội đồng Y tế Thế giới (WHA) – cơ quan ra quyết định của WHO. Nỗ lực của Đài Loan nhận được sự ủng hộ mạnh mẽ của Mỹ và đồng minh, nhưng cũng vấp phải sự phản đối quyết liệt từ Trung Quốc.

Trung Quốc trước nay vẫn chỉ xem Đài Loan là lãnh thổ ngoài khơi xa của họ. Bắc Kinh nói rằng nỗ lực của Đài Loan nhằm tham gia phiên họp của WHA sẽ thất bại và họ khẳng định cố gắng đó của Đài Bắc chỉ dựa trên mục tiêu chính trị, không phải xuất phát từ lo lắng về vấn đề sức khỏe toàn cầu.

>>Trung Quốc: Đài Loan sẽ không thể tham gia hội nghị WHO

Trong khi đó, Đài Loan lập luận rằng việc họ bị loại ra khỏi WHO đã và đang tạo ra một khoảng trống nguy hiểm trong cuộc chiến toàn cầu chống virus corona.

Trong bức thư gửi gần 60 nước, các nghị sĩ Mỹ cho biết nguồn lực và chuyên môn của Đài Loan là tài sản có thể đem lại lợi ích cho thế giới khi cộng đồng quốc tế cùng nhau chiến đấu chống đại dịch virus corona. Các nghị sĩ Mỹ cũng lưu ý rằng trước đây, trong giai đoạn 2009 đến 2016, Đài Loan cũng đã được mời tham gia các cuộc họp của WHA với tư cách quan sát viên.

“Dịch bệnh không phân biệt biên giới. Chúng tôi kêu gọi chính phủ các bạn hãy tham gia cùng chúng tôi trong việc giải quyết vấn đề cấp bách của việc Đài Loan tham gia vào các tổ chức sức khỏe và an toàn toàn cầu. Với những gì thế giới đã và đang hứng chịu do COVID-19, đã đến lúc các Thành viên LHQ  bắt đầu cùng nhau khẳng định việc Đài Loan được mời tham gia vào cuộc họp trực tuyến sắp tới của WHA vào tháng 5/2020 là đúng đắn”, lá thư của các nghị sĩ Mỹ viết.

Trước đó, vào đầu tháng Năm, Mỹ cũng đã lên tiếng ủng hộ Đài Loan gia nhập Liên Hiệp Quốc bất chấp sự phản đối gay gắt từ Trung Quốc.

Tài khoản Twitter của phái đoàn ngoại giao Mỹ tại Liên Hiệp Quốc (USUN) hôm 1/5 viết: “Liên Hiệp Quốc được thành lập như một cơ sở phục vụ mọi tiếng nói, một diễn đàn cho mọi quan điểm, góc nhìn đa dạng và thúc đẩy tự do con người. Việc cấm Đài Loan đặt chân vào Liên Hiệp Quốc là sự sỉ nhục không chỉ đối với người dân Đài Loan đầy tự hào mà còn đối với các nguyên tắc của Liên Hiệp Quốc”.

USUN còn phát động một phong trào ủng hộ Đài Loan trên Twitter với hastag tweetforTaiwan (tweet vì Đài Loan) để kêu gọi việc đưa quốc gia này vào các tổ chức quốc tế bất chấp sức ép từ Trung Quốc.

“Hãy tham gia cùng chúng tôi vào phong trào TweetforTaiwan, yêu cầu Đài Loan được gia nhập Hội đồng Y tế Thế giới để Đài Loan có thể đem khả năng chuyên môn xuất sắc của họ vào cuộc chiến chống COVID-19. Thế giới cần Đài Loan trong cuộc chiến này! Hãy nói với WHO rằng đây là lúc Đài Loan cần được lắng nghe.”

Đáp trả các tuyên bố của Mỹ, Phát ngôn viên phái bộ Trung Quốc tại Liên Hiệp Quốc tố cáo các hành động này đã “vi phạm nghiêm trọng” nghị quyết Đại Hội đồng LHQ bảo đảm vị trí của Trung Quốc, ba công báo chung Mỹ-Trung và xâm phạm toàn vẹn lãnh thổ, chủ quyền của Trung Quốc.

“Các phát ngôn này đã xâm phạm nghiêm trọng sự vụ nội bộ của Trung Quốc, làm tổn thương nghiêm trọng 1,4 tỷ người dân Trung Quốc”, người phát ngôn của Trung Quốc nói, theo tờ Time. “Chỉ có một Trung Quốc trên thế giới. Chính phủ Cộng hòa Nhân Dân Trung Hoa là chính phủ hợp pháp duy nhất đại diện cho toàn bộ Trung Quốc, và Đài Loan là một phần không thể tách rời của Trung Quốc”.

Trung Quốc tuyên bố có chủ quyền hoàn toàn đối với đảo Đài Loan, nơi họ gọi là một tỉnh tự trị và chắc chắn sẽ đoạt lại, kể cả phải dùng vũ lực. Đài Loan bị hất ra khỏi LHQ vào năm 1971 khi Trung Quốc đạt thỏa thuận thế chân. Không những thế, Đài Loan còn bị loại trừ khỏi mọi cơ quan của LHQ, trong đó quy chế quan sát viên tại Hội đồng Y tế Thế giới cũng bị thu hồi vào năm 2016. Trong khi đó, Đài Loan có một hệ thống y tế công mạnh mẽ nhất thế giới và đã chứng tỏ tính hiệu quả của mình trong công tác chống dịch COVID-19.

Như Ngọc

Xem thêm: