Ngoại trưởng Blinken: Hoa Kỳ sẽ bảo vệ Philippines trước sự ‘đe dọa’ của TQ

Theo Ngoại trưởng Antony Blinken, Hoa Kỳ cam kết sẽ bảo vệ đồng minh của mình là Philippines nếu nước này bị Trung Quốc tấn công.

Trong một tuyên bố do Đại sứ quán Hoa Kỳ tại Manila đưa ra ngày 12/7, ông Blinken đã cảnh báo rõ ràng giới lãnh đạo Đảng cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ), Washington có nghĩa vụ phải bảo vệ Philippines nếu lực lượng, tàu thuyền hoặc máy bay của họ bị tấn công trong vùng tranh chấp ở Biển Đông.

“Chúng tôi một lần nữa kêu gọi CHND Trung Hoa tuân thủ các nghĩa vụ của mình theo luật pháp quốc tế và chấm dứt hành vi khiêu khích của họ,” ông Blinken cho hay.

“Chúng tôi cũng tái khẳng định, một cuộc tấn công vũ trang vào các lực lượng vũ trang, tàu công cộng hoặc máy bay của Philippines ở Biển Đông sẽ dẫn đến các cam kết phòng thủ chung của Hoa Kỳ.”

Những cam kết đó bao gồm Hiệp ước Phòng thủ chung Hoa Kỳ-Philippines ký kết năm 1951, quy định rằng Hoa Kỳ và Philippines sẽ bảo vệ lẫn nhau nếu một trong hai bị tấn công. Philippines cũng có quy chế Đồng minh chính ngoài NATO (MNNA) với Hoa Kỳ. Quy chế này sẽ cung cấp cho các đối tác nước ngoài những lợi ích trong hợp tác thương mại quốc phòng và an ninh.

Bình luận của ông Blinken được đưa ra nhân dịp kỷ niệm sáu năm phán quyết của Tòa trọng tài năm 2016, trong đó vô hiệu hóa các tuyên bố lãnh thổ rộng lớn và phi pháp của Bắc Kinh ở Biển Đông. Việc phán xử được tiến hành tại La Hay theo Công ước của Liên Hợp Quốc về Luật Biển sau khi chính phủ Philippines phàn nàn về các hành động ngày càng gây hấn của Trung Quốc trong vùng biển tranh chấp.

Trung Quốc đã không tham gia vào cuộc phân xử và bác bỏ phán quyết của họ. Trong khi đó, Hoa Kỳ lại xác nhận phán quyết và đưa ra nhiều báo cáo cho thấy các tuyên bố của Trung Quốc không có cơ sở pháp lý.

Những nỗ lực liên tục của Trung Quốc nhằm mở rộng quyền kiểm soát Biển Đông thông qua việc xây dựng các đảo nhân tạo và triển khai lực lượng dân quân hàng hải để quấy rối và đe dọa những người khác đã khiến nước này thường xuyên đối đầu với các quốc gia khác trong khu vực, bao gồm cả Philippines.

Điều đó khiến khu vực này trở thành điểm bùng phát xung đột tiềm tàng do mối quan hệ thân thiết giữa Hoa Kỳ với Philippines.

Thật vậy, mối quan hệ của Hoa Kỳ với Philippines là một trong những mối quan hệ lâu đời nhất trong khu vực. Và lý do khiến Hoa Kỳ ban đầu phát triển sự hiện diện quân sự ở Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương chính là vì Philippines từng có thời gian là thuộc địa của Hoa Kỳ.

Kể từ khi công nhận nền độc lập của Philippines vào ngày 4/7/1946, Hoa Kỳ đã không duy trì các yêu sách lãnh thổ đối với Biển Đông. Tuy nhiên, Hoa Kỳ liên tục triển khai lực lượng quân đội của mình để tuần tra đường thủy và đảm bảo quyền tự do hàng hải và hàng không cho tất cả mọi quốc gia trong khu vực.

Ngoài Philippines và Trung Quốc, các quốc gia như Việt Nam, Malaysia, Đài Loan và Brunei đều đưa ra các tuyên bố chủ quyền chồng lấn của mình ở Biển Đông, nơi ước tính lượng hàng hóa đi qua lên đến 5 nghìn tỷ USD mỗi năm. Nhiều người cũng tin rằng khu vực này có trữ lượng mỏ dầu và khí đốt rất phong phú.

Đồng quan điểm với Washington, Ngoại trưởng Philippines Enrique Manalo nhấn mạnh, phán quyết năm 2016 sẽ là một trụ cột trong chính sách của chính phủ ông trong khu vực. 

Trong một diễn biến khác, kết quả một cuộc thăm dò được tiến hành vào tháng 6 cho thấy, khoảng 90% người dân Philippines muốn chính phủ khẳng định các tuyên bố chủ quyền trên biển và tăng cường khả năng phòng thủ của mình. Nhưng đến nay, Philippines đã không thể thực thi phán quyết, và cũng đã đệ trình hàng trăm nghị định thư phản đối chính thức liên quan đến sự xâm lấn ngày càng mở rộng của Trung Quốc.

Ông Blinken sau đó đã tái khẳng định cam kết của Hoa Kỳ đối với phán quyết và đối với Philippines trên các kênh truyền thông xã hội.

Ông đăng tweet: “Ngày này sáu năm về trước, một Tòa Trọng tài đã bác bỏ những tuyên bố chủ quyền trên Biển Đông rộng lớn của Trung Quốc là không có cơ sở trong luật pháp quốc tế. Chúng tôi đứng về phía đồng minh của mình là Philippines, trong việc bảo vệ các quyền của mình và phản đối các hành động khiêu khích và đe dọa của CHND Trung Hoa.”