Người đứng đầu Vệ binh Iran cảnh cáo: 29/10 là ngày cuối của bạo động

Người đứng đầu Vệ binh đầy quyền lực của Iran đã cảnh báo những người biểu tình rằng hôm thứ Bảy (29/10) chính là ngày cuối cùng họ còn được phép chiếm lĩnh đường phố. Ông đưa ra tín hiệu rõ ràng rằng quân lực sẽ được tăng mạnh và đã bắt đầu trấn áp và bắt giữ ở nhiều nơi.

• Blog: Xét về khía cạnh này, người Trung Quốc không được như người Iran

Cái chết của cô Mahsa Amini (22 tuổi, người Kurd) trong khi bị Cảnh sát Đạo đức Iran tạm giữ cuối tháng trước, đã khai hỏa cho làn sóng biểu tình nhanh chóng đẩy Iran vào tình thế bất ổn. Đây là làn sóng bạo động lớn nhất tại quốc gia này kể từ khi chính quyền tôn giáo lên nắm quyền năm 1979.

“Đừng xuống đường! Hôm nay là ngày cuối cho bạo động,” ông Hossein Salami, Tổng tư lệnh Vệ binh Iran đã tuyên bố như vậy hôm 29/10 bằng ngôn từ cứng rắn. Hiện trạng này vẫn được Tehran đổ lỗi cho kẻ thù quốc tế, tính cả Israel và Mỹ quốc.

“Đó là âm mưu nham hiểm, là kế hoạch được ấp ủ… bởi Nhà Trắng và chế độ của bọn Do Thái phục quốc Zionist,” ông Salami tuyên bố. “Đừng bán rẻ thanh danh cho Mỹ và đừng ô nhục những cảnh binh đang hàng ngày hàng giờ bảo vệ an ninh cho quý vị.”

Người Iran bất chấp những cảnh báo như vậy bằng những bạo động mà phụ nữ đóng vai trò nổi bật. Báo cáo cho hay họ còn tái diễn nhưng biểu tình mới và đẫm máu hơn nữa vào hôm Thứ Bảy vừa qua.

Nhóm nhân quyền Hengaw đưa tin rằng cảnh binh đã bắn những sinh viên ở một trường học nữ sinh tại thành phố Saqez. Một báo cáo khác cho hay an ninh nổ súng vào sinh viên một trường Y ở Sanandaj, thủ phủ tỉnh thành của người Kurd.

Một số sinh viên bị thương, một người trúng đạn vào đầu, Hengaw đưa tin.

Cuối ngày Thứ Bảy, nhiều cuộc biểu tình nổ ra ở các thị trấn người Kurd ở Marivan, theo các nguồn tin video, trong đó có các đoạn phim người biểu tình đốt lửa ngoài phố và nghe tiếng súng đạn trong phim.

Tài khoản Twitter @1500tasvir, người có gần 300.000 tài khoản theo dõi, đã đăng video quay cảnh người biểu tình ở phía bắc thành phố Astara, nhóm lửa trại bằng những mảnh vỡ và xe mô-tô cướp từ cảnh sát.

Đồng thời @1500tasvir cùng một số tài khoản Twitter khác cũng nói rằng lực lượng an ninh đã bao vây một số cơ sở, gồm cả các nơi như Trường Đại học Mashhad Azad và Trường Đại học Kỹ thuật Tehran, để vây bắt những sinh viên hoạt động.

Một số cảnh cũng trong video của @1500tasvir cho thấy những người biểu tình bắt nhịp hô lớn “Các thầy tu lạc lối rồi!”

Xét xử người biểu tình

Quân đoàn Vệ binh Cách mạng Hồi giáo (IRGC), xưa nay khét tiếng là lực lượng trung kiên bàn tay sắt khi xử lý những tình huống bất đồng chính kiến, trực tiếp trong tay điều hành của Lãnh tụ tối cao Ayatollah Ali Khamenei, vẫn chưa được điều động kể từ khi biểu tình bắt đầu nổ ra các nơi từ tháng trước.

Cảnh báo của ông Salami là tín hiệu ám chỉ rõ rằng Khamenei có thể sẽ ra tay lần này khi phải đối mặt với làn sóng biểu tình có xu thế lật đổ chính quyền Hồi giáo.

Những đoạn video mấy ngày qua cho thấy các nhóm hoạt động đã hữu ý tổ chức biểu tình ở các trường đại học toàn quốc và các thành phố, gồm cả Kerman, Mashhad, Qazvin, Ahvaz, Arak, Kermanshah, Yazd, Bushehr, và một số cơ sở nơi thủ đô Tehran.

Hãng tin HRANA của những người hoạt động cho hay 272 người biểu tình đã bị giết trong tình trạng bất ổn tính đến Thứ Sáu (28/10), trong đó có 39 người là dân tộc thiểu số. Khoảng 34 người của lực lượng an ninh cũng đã bị giết. Khoảng 14.000 người đã bị bắt khi xuống đường biểu tình tại 129 thị trấn và thành phố và 116 trường đại học, cũng theo nguồn tin này.

Hãng tin IRNA trong bản tin chính thức cho hay một Tòa án Cách mạng theo đường lối cứng rắn đã bắt đầu xét xử một số trong những 315 người biểu tình ở Tehran, và ít nhất 5 người trong đó đã bị kết tội tử hình.

Trong những bị cáo có một người đàn ông bị cáo buộc đã đánh và giết viên chức ảnh sát bằng ô-tô của mình, và gây thương tích cho 5 người khác. Ông bị kết án “tuyên truyền hủ bại trên trái đất”, một trong những tội án sẽ bị tử hình theo luật Hồi giáo.

Một người khác cũng bị kết án tử với tội “moharebeh”, cách nói của người Hồi giáo có ý tứ là gây chiến với Chúa Trời, khi người đàn ông này bị cáo buộc dùng dao tấn công cảnh sát, và trợ giúp người khác nổ súng vào cảnh sát tại một trấn gần Tehran, cũng theo IRNA đưa tin.

Tòa án được điều hành bởi Abolghassem Salavati, một quan tòa mà Hoa Kỳ đã có sắc lệnh trừng phạt năm 2019 khi cáo buộc ông ta trừng trị những công dân Iran và công dân đa quốc tịch khi những công dân này thực hiện quyền tự do ngôn luận và tự do hội họp.

Ông Salami đưa ra cảnh báo nói trên khi ông phát biểu ở lễ tang những người mà Chính quyền Hồi giáo xác định là nạn nhân một cuộc tấn công tuần qua.

Thiên Đức, theo Reuters