Nhật Bản gấp rút tái vũ trang trước tham vọng xâm lược Đài Loan của Trung Quốc

Giữa Đại hội Đảng Cộng sản Trung Quốc lần thứ 20 diễn ra từ Chủ nhật (16/10) và lần Đại hội tiếp theo vào năm 2027, Nhật Bản sẽ tiến hành hoạt động xây dựng vũ khí lớn nhất kể từ Thế chiến II trong một cuộc đua nhằm ngăn chặn Bắc Kinh leo thang quân sự ở Đông Á, theo các quan chức chính phủ Nhật Bản và các nhà phân tích an ninh.

Nhật Bản xác định Trung Quốc là đối thủ chính trong Sách trắng Quốc phòng năm 2019, lo ngại rằng việc Bắc Kinh liên tục gây áp lực lên Đài Loan và hiện đại hóa quân sự nhanh chóng gây ra mối đe dọa an ninh nghiêm trọng. Theo các chuyên gia an ninh, lo lắng đó càng gia tăng kể từ khi Nga xâm lược Ukraine, và điều này cũng khiến sự phản đối của công chúng Nhật Bản đối với việc tái vũ trang dần suy giảm.

Takashi Kawakami, giáo sư tại Đại học Takushoku ở Tokyo, cho biết chính phủ Nhật Bản nhận thức rõ ràng nguy cơ và sẽ làm bất cứ điều gì có thể. Ông nói thêm, vào năm 2027 khi thời điểm cán cân quyền lực của Đông Á có thể nghiêng về phía Trung Quốc, chính phủ Nhật Bản có thể tập hợp sự ủng hộ để tăng chi tiêu quốc phòng.

Ngoài việc là lần tiếp theo các đại biểu Đảng Cộng sản tập trung tại Bắc Kinh, năm 2027 còn là cột mốc quan trọng trong lộ trình hiện đại hóa quân đội của Trung Quốc và kỷ niệm 100 ngày thành lập Quân đội Giải phóng Nhân dân (PLA). Tại cuộc điều trần trước Quốc hội năm ngoái, Đô đốc Philip Davidson, chỉ huy khu vực Ấn Độ – Thái Bình Dương của Mỹ nói rằng mối đe dọa của Trung Quốc đối với Đài Loan có thể “lộ diện” trong năm đó.

Đối với Nhật Bản, để mất Đài Loan vào tay Trung Quốc đại lục kiểm soát có thể là một thảm họa vì nó sẽ gây nguy hiểm cho các tuyến vận tải chính cung cấp gần như tất cả dầu cho Nhật Bản và nhiều nguyên liệu mà nước này sử dụng để sản xuất. Nó cũng sẽ cho phép hải quân Trung Quốc tiếp cận Tây Thái Bình Dương từ các căn cứ trên đảo.

Một quan chức cấp cao của chính phủ Nhật Bản tham gia vào các kế hoạch quốc phòng cho biết: “Có nhiều sắc thái ý kiến ​​khác nhau, nhưng nhìn chung, các quan chức chính phủ có cùng quan điểm về tầm quan trọng của năm 2027.”

“Điều này đã được thảo luận trong nội bộ”, ông nói thêm, yêu cầu không nêu danh tính vì tính nhạy cảm của vấn đề.

Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho biết Nhật Bản đang sử dụng Trung Quốc như một cái cớ để tăng cường quân sự.

“Các lực lượng chính trị ở Nhật Bản đã nhiều lần sử dụng Trung Quốc như một cái cớ để cố tình thổi phồng căng thẳng khu vực. Khi làm như vậy, phía Nhật Bản chỉ tìm cớ để củng cố quân đội và mở rộng quân đội của mình”, Bộ này cho biết.

Tại đại hội ở Bắc Kinh, nhà lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình kêu gọi đẩy nhanh kế hoạch xây dựng quân đội đẳng cấp thế giới của Trung Quốc và tuyên bố đất nước của ông sẽ không bao giờ từ bỏ quyền sử dụng vũ lực để giải quyết vấn đề Đài Loan.

Vấn đề Đài Loan

Các mối quan hệ ngoại giao và kinh tế của Nhật Bản với Trung Quốc làm cho nước này khó có thể cam kết trực tiếp bảo vệ Đài Loan. Nhưng với lãnh thổ gần nhất của Nhật Bản chỉ cách hòn đảo khoảng 15 km, nước này có thể bị lôi kéo vào cuộc xung đột với Bắc Kinh.

Một quan chức chính phủ Nhật Bản khác tham gia vào kế hoạch cho biết Trung Quốc có thể cố gắng chiếm các đảo của Nhật Bản gần với Đài Loan để thiết lập hệ thống phòng không và chống lại bất kỳ cuộc tấn công nào.

Vào tháng 8, Trung Quốc đã phóng tên lửa vào vùng biển cách các đảo này chưa đầy 160 km trong các cuộc tập trận sau chuyến thăm Đài Loan của Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi.

Các căn cứ quân sự, sân bay, cảng biển và các trung tâm hậu cần khác của Nhật Bản cũng có thể trở thành mục tiêu hấp dẫn cho các cuộc tấn công bằng tên lửa của Trung Quốc vì chúng sẽ là nơi tập trung lực lượng Mỹ.

Yasuhiro Matsuda, giáo sư chính trị quốc tế tại Đại học Tokyo và là cựu nghiên cứu viên cấp cao của Bộ Quốc phòng, cho biết khi xây dựng kế hoạch phòng thủ, Nhật Bản cần xem xét kịch bản Washington không đáp trả cuộc tấn công của Trung Quốc nhằm vào Đài Loan.

Chạy đua vũ trang

Cuộc xâm lược của Nga vào Ukraine, mà nước này gọi là một “chiến dịch quân sự đặc biệt”, đã giúp chuyển biến dư luận ở Nhật Bản khỏi chủ nghĩa hòa bình thời hậu chiến, vốn đã thống trị chính sách quốc phòng trong nhiều thập kỷ.

Trong một cuộc thăm dò dư luận do đài truyền hình NHK công bố vào tháng này, 55% trong số 1.247 người được khảo sát cho biết họ ủng hộ việc tăng chi tiêu quốc phòng, so với 29% phản đối. Trong số những người ủng hộ phát triển quân đội hùng mạnh hơn, 61% cho rằng Nhật Bản nên làm bằng việc cắt giảm chi tiêu công.

Vào tháng 7, Thủ tướng Fumio Kishida đã giành chiến thắng trong cuộc bầu cử thượng viện quốc gia với cam kết tăng đáng kể chi tiêu quốc phòng. Đảng Dân chủ Tự do cầm quyền của ông hứa sẽ tăng gấp đôi ngân sách quân sự lên khoảng 10 nghìn tỷ yên trong vòng 5 năm.

Số tiền tăng thêm này đó sẽ dùng để chi trả cho các tên lửa tầm xa hơn có thể tấn công tàu chiến ở xa và các mục tiêu trên bộ ở Trung Quốc hoặc Triều Tiên.

Các dự án lớn bao gồm máy bay chiến đấu phản lực mới để triển khai vào những năm 2030, rất có thể sẽ được hợp nhất với máy bay tàng hình Tempest do Anh đề xuất. Việc tăng chi tiêu quốc phòng cũng sẽ mang lại lợi ích cho các nhà cung cấp của Mỹ như Lockheed, Boeing và Northrop Grumman Corp.

Thủ tướng Kishida sẽ tiết lộ chi tiết về kế hoạch chi tiêu quân sự vào tháng 12 cùng với một chiến lược an ninh được cải tiến. Chiến lược đó được kỳ vọng sẽ mang lại cho Nhật Bản vai trò an ninh khu vực lớn hơn bên cạnh Hoa Kỳ, quốc gia có hàng nghìn quân, hàng trăm máy bay và hàng chục tàu chiến được triển khai tại Nhật Bản.

Các nhà phân tích cho rằng, sự tập trung của Nhật Bản vào Trung Quốc sẽ không bị lung lay, ngay cả khi đối thủ hàng đầu của họ, Triều Tiên, đang trong chu kỳ thử tên lửa mới. Sau vụ Đại hội Đảng Cộng sản Trung Quốc, chế độ Kim Jong Un được cho là sẽ tiếp sau một vụ thử hạt nhân.

Ngân Hà (theo Reuters)