Ông Tập Cận Bình bất ngờ vắng mặt tại hội nghị thượng đỉnh BRICS

Từ ngày 22 – 27/8, khối các nền kinh tế mới nổi lớn bao gồm Brasil, Nga, Ấn Độ, Trung Quốc và Nam Phi (gọi chung là BRICS) tổ chức hội nghị thượng đỉnh thường niên tại Johannesburg – Nam Phi. Tuy lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình đã lên đường vào ngày 21/8 nhưng lại bất ngờ vắng mặt tại diễn đàn, nhiều chuyên gia cho rằng động thái này là bất thường.

Theo tin từ truyền thông nhà nước Trung Quốc, ông Tập Cận Bình đã đến Nam Phi vào tối ngày 21/8, chuyến đi này là lần thứ hai ông Tập ra nước ngoài trong năm nay sau chuyến thăm Nga.  Hôm 22/8, ông Tập gặp gỡ Tổng thống Nam Phi Cyril Ramaphosa, ông Ramaphosa đã trao tặng ông Tập huân chương Nam Phi – cấp độ vinh dự cao nhất mà Nam Phi ban tặng cho những nguyên thủ quốc gia quan trọng và thân thiện. Ngoài ra, hai bên còn cùng nhau ký kết một số văn kiện hợp tác song phương trong đó có Sáng kiến ​​Vành đai và Con đường.

Theo Đài Tiếng nói Hoa Kỳ (VOA) Mỹ, lẽ ra vào thứ Ba ông Tập Cận Bình tham dự diễn đàn thương mại của hội nghị thượng đỉnh BRICS để phát biểu, nhưng ông bất ngờ không xuất hiện. Thay vào đó, Bộ trưởng Bộ Thương mại Vương Văn Đào đã thay mặt phát biểu. Thông qua ông Vương Văn Đào, ông Tập Cận Bình đã chỉ trích Tổng thống Mỹ Joe Biden, chia thế giới thành hai phe dân chủ và độc tài.

Thông tin đề cập rằng các quan chức Trung Quốc chưa đưa ra bất kỳ lời giải thích nào về việc ông Tập vắng mặt tại diễn đàn, các phương tiện truyền thông chính thức của Trung Quốc khi đưa tin cũng không đề cập đến việc ông Vương Văn Đào đã phát biểu thay cho Tập Cận Bình. Người phát ngôn Hoa Xuân Oánh của Bộ Ngoại giao Trung Quốc đăng trên mạng xã hội rằng “Chủ tịch Tập Cận Bình đã có bài phát biểu tại lễ bế mạc Diễn đàn Doanh nghiệp BRICS năm 2023”, tuy nhiên không thấy có hình ảnh nào của ông Tập kèm theo.

Về vấn đề này, nhà nghiên cứu Hạ Bác nhiên (He Boran) tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS), một cơ quan tư vấn của Washington, cho rằng điều này rất kỳ lạ, bởi vì bà Hoa Xuân Oánh cho rằng ông Tập Cận Bình đã có bài phát biểu nhưng ông Tập lại vắng mặt trong cuộc họp, còn hình ảnh được chụp từ phía sau nhưng không thấy có ông Tập trong ảnh.

Về vấn đề này, Giám đốc Bonnie Glaser của Chương trình Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương tại Quỹ Marshall Đức ở Mỹ, cho rằng ông Tập Cận Bình không xuất hiện tại Diễn đàn BRICS là có vấn đề.

Nhà nghiên cứu cấp cao Nadège Rolland tại Cục Nghiên cứu châu Á của Mỹ cũng cho biết: Đề tài nóng mới là #Tập Cận Bình ở đâu?

Chuyên gia về Trung Quốc Bill Bishop đồng ý rằng có điều gì đó không ổn.

Thành viên Joe Moschella của Hiệp hội Thái Bình Dương đã nói đùa rằng, ông Tập tham gia vào chuyến đi du lịch cùng ông Tần Cương.

Tờ SCMP còn dẫn lời cựu đại sứ Mexico tại Trung Quốc là Jorge Guajardo cho rằng, sự vắng mặt đột ngột của ông Tập Cận Bình, đặc biệt là tại các diễn đàn đa phương mà Trung Quốc hiếm khi vắng mặt, quả thực là thông tin khá đáng lưu tâm, điều này nếu đúng thì chắc chắn phải có vấn đề gì đó.

Diễn đàn doanh nghiệp của hội nghị thượng đỉnh BRICS được tổ chức tại Nam Phi vào ngày 22/8, bao gồm các lãnh đạo cao nhất tham gia: Tổng thống Ramaphosa của Nam Phi, Thủ tướng Narendra Modi của Ấn Độ, Tổng thống Luiz Inácio Lula da Silva của Brazil, còn Tổng thống Putin của Nga dù không thể tham dự do lệnh bắt giữ quốc tế nhưng cũng có bài phát biểu trực tuyến.