Ông Trump sẽ áp thuế cao với thép và nhôm nhập khẩu, Trung Quốc dọa trả đũa

Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump hôm thứ Năm (1/3) đã thông báo rằng ông sẽ áp thuế cao lên thép và nhôm nhập khẩu để bảo vệ các nhà sản xuất trong nước. Động thái này của Mỹ gia tăng rủi ro về hành động trả đũa từ các đối tác thương mại chính như Trung Quốc, Châu Âu và Canada.

Ông Trump gặp mặt đại diện của các doanh nghiệp thép Mỹ tại Nhà Trắng hôm thứ Năm (1/3). 

Reuters cho biết ông Trump nói rằng việc áp thuế 25% lên thép, và 10% lên nhôm nhập khẩu sẽ chính thức thực thi vào tuần tới. Nhưng một số quan chức Nhà Trắng sau đó nói rằng một vài chi tiết về việc áp thuế mới vẫn cần được xem xét lại.

Ông Trump đã hứa tái xây dựng ngành công nghiệp thép và nhôm của Mỹ mà theo ông đã phải chịu đựng sự đối xử “đáng hổ thẹn” từ các nước khác trong nhiều thập kỷ qua, đặc biệt là từ Trung Quốc.

“Chúng ta sẽ xây dựng ngành công nghiệp thép của chúng ta trở lại và ngành công nghiệp nhôm của chúng ta trở lại”, ông Trump nói.

Tổng thống Mỹ nhấn mạnh rằng: “Chúng ta cần các nhà sản xuất thép lớn, các nhà sản xuất nhôm lớn để bảo vệ [đất nước]”.

Theo Reuters, hàng chục giám đốc điều hành của các công ty thép Mỹ, trong đó có US Steel Corp và Arcelor Mittal, đã có mặt trực tiếp nghe Tổng thống Trump thông báo về việc áp thuế nhập khẩu thép và nhôm.

Tin tức về mức thuế mới đã khiến cho cổ phiếu của các nhà sản xuất thép Mỹ tăng cao, nhưng nó cũng ảnh hưởng không nhỏ đến tâm lý của các nhà đầu tư tại Phố Wall, lo ngại về khả năng sẽ tác động đến tăng chi phí đối với người tiêu dùng.

Ông Trump đưa ra thông báo về áp đặt thuế lên thép và nhôm nhập khẩu vào đúng thời điểm cố vấn kinh tế Trung Quốc Liu He – một cộng sự thân tín của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình – đang tới thăm Nhà Trắng để đàm phán về các vấn đề thương mại Trung – Mỹ.

Trung Quốc đã từng nói rằng họ sẽ xem xét các biện pháp trả đũa nếu các hàng hóa của họ xuất vào Mỹ bị áp thuế cao. Bắc Kinh đã đe dọa cắt giảm nhập khẩu đậu nành của Mỹ.

Mặc dù Trung Quốc chỉ chiếm 2% lượng nhập khẩu thép của Mỹ nhưng sự mở rộng ngành công nghiệp thép khổng lồ của nước này đã góp phần tạo ra một lượng thép dư thừa trên toàn cầu, khiến giá thành thép giảm.

Mâu thuẫn thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc là vấn đề không mới và đã tăng lên từ đầu nhiệm kỳ của ông Trump trong năm 2017. Chính quyền Trump cũng đang xem xét biện pháp giải quyết tình trạng Trung Quốc cưỡng bức các doanh nghiệp Mỹ và nước ngoài nói chung kinh doanh tại thị trường Trung Quốc phải chuyển giao công nghệ cho doanh nghiệp bản địa.

Ngoài Trung Quốc, cả Canada và Châu Âu cũng lên tiếng phản đối Mỹ tăng thuế nhập khẩu đối với thép và nhôm.

Ngoại trưởng Canada Chrystia Freedland nói rằng bất kỳ mức thuế nào sẽ là “hoàn toàn không thể chấp nhận“.

Lượng thép và nhôm của Canada xuất sang Mỹ chiếm tới 16% tổng sản lượng nhập khẩu của Mỹ về hai mặt hàng này. Ngoại trưởng Freedland khẳng định rằng: “Nếu có những hạn chế đối với sản phẩm thép và nhôm của Canada, Canada sẽ có những biện pháp đáp trả để bảo vệ lợi ích thương mại và lao động của mình”.

Chủ tịch Ủy ban Châu Âu Jean-Claude Juncker cho hay Liên minh Châu Âu “sẽ phản ứng mạnh mẽ và thích đáng để bảo vệ lợi ích của chúng tôi”.

Đe dọa tăng thuế nhập khẩu của ông Trump gặp chỉ trích mạnh mẽ từ ngay một số nghị sĩ Cộng hòa, cũng như đại diện của các ngành công nghiệp phụ thuộc vào thép và nhôm như ngành ô tô, dầu khí và cả ngành nông nghiệp gặp rủi ro gián tiếp từ việc trả đũa của các đối tác thương mại như Trung Quốc.

Phát ngôn viên của Chủ tịch Hạ viện Paul Ryan nói rằng ông Ryan hy vọng Tổng thống Trump “sẽ cân nhắc các hậu quả không mong muốn của ý tưởng này và xem xét các phương pháp tiếp cận khác trước khi tiến thêm bước nữa”.

Một số chuyên gia kinh tế còn lo ngại động thái của ông Trump sẽ dẫn tới “chiến tranh thương mại” giữa Mỹ và các đối tác, đặc biệt là Trung Quốc.

Tuy nhiên, Reuters nhận định rằng tác động tổng thể của việc tăng thuế nhập khẩu thép và nhôm tới nền kinh tế Mỹ gần như không đáng kể và khó có thể xảy ra cuộc chiến tranh thương mại lớn vì lượng thép và nhôm chỉ chiếm 2% tổng sản lượng nhập khẩu của Mỹ.

Trong khi đó, Ngân hàng Đầu tư Barclays ước tính rằng việc tăng thuế nhập khẩu nêu trên sẽ góp thêm 0,1% điểm vào chỉ số lạm phát cơ bản trong một khoảng thời gian và giảm tăng trưởng kinh tế Mỹ từ 0,1 đến 0,2 điểm phần trăm, nhưng mức tăng trưởng sẽ được bù lại bởi các biện pháp kích thích tài chính từ Tổng thống Trump.

Yên Sơn (T/h)

Xem thêm: