Phát biểu của ông Putin trong Ngày Chiến thắng 9/5

Tổng thống Nga Vladimir Putin đã có một bài phát biểu trước quân đội của mình tại buổi duyệt binh Ngày Chiến thắng ở Moscow hôm thứ Hai (ngày 9/5). Ông nói với các binh sĩ rằng cái mà phương Tây gọi là kế hoạch xâm lược là một cuộc chiến vì an ninh của đất nước, giải thích rằng “không thể chấp nhận có mối đe dọa tại chính biên giới quốc gia của mình.”

Ông Putin tuyên dương “thắng lợi” trong “Ngày Chiến thắng”

Theo Daily Mail, ông Putin đã xác định lại rằng cuộc chiến ở Ukraine là cuộc chiến giữa Nga và phương Tây, tuyên bố NATO là kẻ xâm lược, và nói rằng ông đang thực hiện “hành động quân sự đặc biệt” để loại bỏ chế độ “tân phát xít” ở Kyiv nhằm xoa dịu tình hình. Ông tuyên bố rằng phát động một cuộc tấn công là “quyết định đúng đắn duy nhất” mà ông có thể đưa ra. Ông cũng cố gắng làm méo mó sự thật về những gì đang xảy ra ở Ukraine, cổ vũ một “chiến thắng vĩ đại” bất chấp thất bại của Nga trên chiến trường. Ông cũng nói với cấp dưới rằng họ đang chiến đấu cho một cuộc chiến tranh chính nghĩa, mặc dù có nhiều bằng chứng cho thấy tội ác chiến tranh đã được thực hiện trong các vùng lãnh thổ bị Nga chiếm đóng. Ngoài ra, ông tuyên bố rằng quân đội Nga ở Donbas đang chiến đấu trên “đất của họ”, nghĩa là Ukraine không phải là một quốc gia thực sự, họ chỉ là những người Nga đang chờ được tái hợp nhất vào tổ quốc Nga.

Ông nói: “Mọi thứ cho thấy, dưới sự hỗ trợ của Mỹ và các đồng minh nhỏ của họ, một cuộc xung đột với tân phát xít, Banders [những người đồng tình với Đức Quốc xã Ukraine] là không thể tránh khỏi. Chúng ta đang chứng kiến ​​sự tăng cường cơ sở hạ tầng quân sự, hàng trăm cố vấn quân sự đang làm việc và NATO thường xuyên bàn giao vũ khí hiện đại. Nga đã sớm phòng bị với những kẻ xâm lược bằng các biện pháp phòng ngừa, cần thiết, kịp thời, đúng đắn và đây là quyết định của một quốc gia độc lập, hùng mạnh, chủ quyền.” Tuy nhiên, ông Putin đã không chính thức tuyên bố khai chiến với Kyiv như nhiều người đã lo ngại, rằng điều đó sẽ cho phép ông điều động quân dự bị của Nga và tuyển mộ dân thường để leo thang giao tranh ở biên giới. Putin tuyên bố rằng “mối nguy hiểm đang tăng lên từng ngày”, ông nói thêm: “Nga đã tấn công phủ đầu đẩy lùi một cuộc xâm lược.”

So với những năm trước, quy mô của cuộc duyệt binh đã được giảm đi rất nhiều. Một cuộc biểu diễn trên không được cho là để trình diễn “chiếc máy bay ngày tận thế” đã bị hủy vào phút chót do “thời tiết xấu”, mặc dù những tin đồn ở Moscow cho rằng điều này có thể do lo ngại bị phá hoại. Một đoạn video trước đó trên Twitter cho thấy các máy bay chiến đấu MiG được bố trí bay theo hình ziczac trong buổi diễn tập duyệt binh trên Quảng trường Đỏ. Số lượng người tại lễ duyệt binh cũng ít hơn những năm trước, ít hơn gần 1/3 so với năm 2020, do Nga đã đầu tư rất nhiều binh lính mặt đất vào Ukraine và bị tổn thất nặng nề. Nhưng Nga vẫn trình diễn hàng chục xe tăng, xe bọc thép và bệ phóng tên lửa hạt nhân của mình, diễu hành cùng với hàng ngàn binh sĩ trước khi ông Putin bước tới Lăng mộ của Chiến sĩ Vô danh để đặt vòng hoa trong tiếng hát quốc ca.

Ông Putin một lần nữa lên án các nước phương Tây vì không quan tâm đến yêu cầu của Nga về đảm bảo an ninh và không mở rộng NATO, cho rằng điều này cũng khiến Moscow không còn lựa chọn nào khác ngoài việc phát động “chiến dịch quân sự đặc biệt“. Cho đến nay, ít nhất ông không đưa ra tín hiệu nào về giai đoạn tiếp theo của cuộc xung đột hay tuyên bố chiếm toàn bộ Mariupol, dù khu vực này đã bị quân đội Nga ném bom và bao vây nhiều tuần.

Lực lượng xâm lược của Nga vẫn hung hăng

Trong khi đó, giao tranh vẫn tiếp tục diễn ra ác liệt giữa quân đội Nga và quân Ukraine đang giữ vững ở khu vực Donbas. Trận địa pháo mới tấn công thành phố Mariupol. Tại đây có lực lượng (chưa rõ số lượng) quân đội của Kyiv đang nỗ lực thực hiện chống cự cuối cùng trong một nhà máy thép. Nhà máy là phần duy nhất của thành phố không bị quân xâm lược tàn phá. Sự thất bại tại nhà máy này sẽ tước đi một cảng quan trọng của Ukraine và mặc nhận với việc Nga tạo ra một hành lang đất liền tới bán đảo Crimea mà nước này đã chiếm từ Ukraine vào năm 2014.

Bộ tổng tham mưu quân đội Ukraine cảnh báo, khả năng cao xảy ra một cuộc tấn công tên lửa và cho biết các lực lượng Nga đã thu giữ “tài liệu cá nhân của cư dân địa phương” tại khu vực Zaporozhye do Nga kiểm soát mà không có lý do chính đáng. Quân đội cho biết quân Nga buộc người dân phải tham gia các hoạt động kỷ niệm Ngày Chiến thắng.

Các máy bay chiến đấu của Ukraine tại thành phố cảng đã từ chối thời hạn hạ vũ khí đầu hàng mà Nga đưa ra, ngay cả khi máy bay chiến đấu, pháo binh và xe tăng tiếp tục tấn công. Trung úy Sviatoslav Palamar, phó trung đoàn Azov của Ukraine đang túc trực bên nhà máy thép cho biết: “Chúng tôi liên tục bị pháo kích.” Một thành viên khác của nhà máy thép, Trung úy Illya Samoilenko, từ chối cho biết còn lại bao nhiêu chiến binh khỏe mạnh ở nhà máy, chỉ nói rằng có vài trăm binh sĩ bị thương, do thiếu thiết bị cứu sinh nên phải tự tay đào để đưa những người bị chôn vùi trong đống đổ nát bởi pháo kích ra. Ông Illya Samoilenko nói, “Đối với chúng tôi, đầu hàng là điều không thể bởi vì chúng tôi không thể tặng cho kẻ thù một món quà như vậy.”

Những thường dân cuối cùng trú ẩn cùng với các chiến sĩ và những người đã được sơ tán hôm 7/5 đã đến Zaporozhye vào tối ngày 8/5, thành phố lớn đầu tiên bên ngoài chiến tuyến của Ukraine. Họ nói về các cuộc pháo kích liên tục, thực phẩm cạn kiệt, nấm mốc khắp nơi, và dùng nước rửa tay làm nhiên liệu để nấu ăn.

Bộ Quốc phòng Anh cảnh báo trong một báo cáo tình báo hàng ngày trên Twitter rằng Nga đang cạn kiệt các loại vũ khí dẫn đường chính xác, ngày càng sử dụng các loại tên lửa và bom không chính xác, khiến các thị trấn và thành phố của Ukraine bị bắn phá dữ dội và bừa bãi, rất ít hoặc có thể nói cơ bản là không cân nhắc đến thương vong của thường dân.

Hơn 60 người được cho là đã thiệt mạng sau khi một quả bom của Nga san bằng một trường học của Ukraine được sử dụng làm nơi trú ẩn ở làng Bilohorivka, miền đông Ukraine. Các quan chức Ukraine cho biết, khoảng 90 người đã trú ẩn trong tầng hầm của trường khi họ bị tấn công. Ông Serhiy Haidai, Tỉnh trưởng tỉnh Luhansk, viết trên Telegram: “Các nhân viên cứu hộ khẩn cấp đã tìm thấy 2 thi thể và giải cứu 30 người, nhưng hiện vẫn còn khoảng 60 người ở dưới đống đổ nát và rất có thể đã chết.” Vụ pháo kích của Nga đã giết chết 2 trẻ 11 và 14 tuổi ở thị trấn Pryvillia gần đó, ông Serhiy Haidai nói. Luhansk là một phần của vùng Donbas, một trung tâm công nghiệp phía đông mà lực lượng Nga đang cố gắng đánh chiếm.

Giao tranh ác liệt nhất trong những ngày gần đây diễn ra ở miền đông Ukraine. Viện Nghiên cứu Chiến tranh (ISW), một tổ chức tư vấn có trụ sở tại Washington, cho biết Ukraine đang đạt được “tiến bộ đáng kể” trong cuộc phản công ở phía đông bắc gần thành phố Kharkiv, thành phố lớn thứ hai của đất nước. Tuy nhiên, sau 2 tháng giao tranh dữ dội, quân đội Ukraine đã rút khỏi thành phố Popasna bị bao vây ở phía đông. Ông Rodion Miroshnik, đại diện của phe ly khai Cộng hòa Nhân dân Luhansk ủng hộ Điện Kremlin, cho biết quân của ông và quân đội Nga đã chiếm hầu hết thành phố. 

Mỹ, EU và G7 áp đặt thêm biện pháp trừng phạt Moscow trước Ngày Chiến thắng của Nga

Theo Nhà Trắng, ngày 8/5, Tổng thống Joe Biden đã tham gia một hội nghị trực tuyến với các nhà lãnh đạo G7 và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky. Các nhà lãnh đạo đã đưa ra một tuyên bố khi kết thúc cuộc họp, cam kết ủng hộ Ukraine và áp đặt các biện pháp trừng phạt mới đối với Nga.

“G7 và Ukraine đoàn kết thống nhất trong thời điểm khó khăn này, trong nhiệm vụ đảm bảo tương lai dân chủ, thịnh vượng của Ukraine. Chúng tôi vẫn thống nhất với quyết tâm rằng Tổng thống Putin không được thắng trong cuộc chiến tại Ukraine,” tuyên bố nêu rõ.

Các biện pháp trừng phạt mới có thể kể đến như sau:

Trừng phạt các đài truyền hình Nga: Nhà Trắng thông báo, Hoa Kỳ và các đồng minh sẽ trừng phạt 3 trong số các kênh truyền hình do nhà nước kiểm soát phổ biến nhất của Nga là Channel One Russia, Russia-1 và NTV.

Cấm dịch vụ tư vấn và kiểm toán: Hoa Kỳ sẽ coi việc người Mỹ cung cấp “dịch vụ kế toán, ủy thác và thành lập công ty, và tư vấn quản lý” ở Nga là bất hợp pháp. Đây là những dịch vụ cần thiết cho các công ty và giới tinh hoa của Nga để tạo ra của cải và né tránh các lệnh trừng phạt, đồng thời tài trợ cho “cỗ máy chiến tranh của ông Putin”, theo Nhà Trắng.

Lệnh cấm cũng áp dụng cho các doanh nghiệp kiểm toán toàn cầu “Big Four” — Deloitte, KPMG, Ernst & Young, và PricewaterhouseCoopers (PwC).

Cấm nhập khẩu dầu của Nga: Ngày 8/5, tất cả các nước G7 đều thông báo họ sẽ loại bỏ hoặc cấm nhập khẩu dầu của Nga.

“Điều này sẽ ảnh hưởng nặng nề đến huyết mạch chính của nền kinh tế của ông Putin, khiến ông ấy không có được nguồn thu cần thiết để tài trợ cho cuộc chiến của mình,” Nhà Trắng nhấn mạnh.

Tuy nhiên, không có biện pháp trừng phạt nào đối với ngân hàng Gazprombank, phương tiện chính của Nga để bán khí đốt cho châu Âu.

Kiểm soát xuất khẩu thêm nữa: Mỹ sẽ áp đặt các biện pháp kiểm soát xuất khẩu đối với nhiều loại sản phẩm “bao gồm sản phẩm gỗ, máy móc công nghiệp, nồi hơi, động cơ, quạt và thiết bị thông gió, máy ủi và nhiều mặt hàng khác có ứng dụng công nghiệp và thương mại”.

Các biện pháp trừng phạt này được cho là sẽ hạn chế việc Nga tiếp cận các sản phẩm và nguồn thu để củng cố khả năng quân sự của nước này.

Trừng phạt giới tinh hoa: Mỹ đã áp đặt khoảng 2.600 hạn chế thị thực đối với các quan chức Nga và Belarus. Ngoài ra, họ cũng ban hành lệnh hạn chế thị thực mới đối với các quan chức quân đội Nga.

Các biện pháp trừng phạt còn nhằm vào cả giám đốc điều hành của Sberbank, Gazprombank và Ngân hàng Công nghiệp Moscow.