Phiến quân Syria tuyên bố trên truyền hình nhà nước đã lật đổ chế độ Assad

Phiến quân Syria tuyên bố hôm Chủ Nhật (8/12) rằng họ đã chấm dứt chế độ độc tài kéo dài 24 năm của Bashar al-Assad. Tuyên bố này được đưa ra trong thông báo đầu tiên của phiến quân trên truyền hình nhà nước sau một cuộc tấn công chớp nhoáng khiến cả thế giới bất ngờ.

Trước đó, Bộ tư lệnh quân đội Syria đã thông báo với các sĩ quan rằng chế độ Assad đã chấm dứt, một sĩ quan Syria được thông báo về động thái này nói với hãng tin Reuters.

Nhưng sau đó, quân đội Syria cho biết họ vẫn tiếp tục các hoạt động chống lại “các nhóm khủng bố” ở các thị trấn Hama, Homs và vùng nông thôn Deraa.

Tổng thống Assad đã rời khỏi Damascus bằng máy bay đến một địa điểm không xác định vào sáng Chủ Nhật (8/12), hai sĩ quan quân đội cấp cao nói với Reuters.

Sự sụp đổ ngoạn mục này đánh dấu một thời khắc chấn động đối với Trung Đông, chấm dứt chế độ cai trị của gia đình Assad đối với Syria và giáng một đòn mạnh vào Nga và Iran, những nước đã mất đi một đồng minh quan trọng ở trung tâm khu vực.

Tốc độ diễn biến của sự kiện đã khiến các quốc gia Ả Rập láng giềng của Syria choáng váng và làm dấy lên lo ngại về một làn sóng bất ổn mới trong khu vực.

Theo dữ liệu từ trang web Flightradar, một máy bay của Syrian Air đã cất cánh từ sân bay Damascus vào thời điểm thủ đô được cho là đã bị phiến quân chiếm giữ.

Ban đầu, máy bay bay về phía vùng ven biển Syria, một thành trì của giáo phái Alawite của ông Assad, nhưng sau đó đột ngột quay đầu và bay theo hướng ngược lại trong vài phút trước khi biến mất khỏi bản đồ.

Hai nguồn tin Syria cho biết có khả năng rất cao là ông Assad có thể đã thiệt mạng trong một vụ tai nạn máy bay vì theo dữ liệu từ trang web Flightradar, lý do tại sao máy bay bất ngờ quay đầu và biến mất khỏi bản đồ vẫn là một bí ẩn.

“Nó biến mất khỏi radar, có thể bộ đáp đã bị tắt, nhưng tôi tin rằng khả năng lớn hơn là máy bay đã bị bắn hạ…“, một nguồn tin Syria cho biết mà không giải thích thêm.

Người đứng đầu nhóm đối lập chính của Syria ở nước ngoài, ông Hadi al-Bahra Syrian, tuyên bố Damascus hiện “không còn Bashar al-Assad“.

Trong khi người dân Syria bày tỏ niềm vui, thì Thủ tướng Mohammad Ghazi al-Jalali tuyên bố ông sẵn sàng ủng hộ sự tiếp tục của chính quyền và chuẩn bị hợp tác với bất kỳ nhà lãnh đạo nào do người dân Syria lựa chọn.

Tổng thống Hoa Kỳ sắp mãn nhiệm Joe Biden và nhóm của ông đang theo dõi “các sự kiện bất thường ở Syria” và đã liên lạc với các đối tác trong khu vực, theo tuyên bố của Nhà Trắng.

Trong khi đó, hơn nửa ngày trước, khi có tin báo thủ đô Damascus của Syria trên bờ sụp đổ trước bước tiến mạnh mẽ của cuộc tiến công “được phối hợp chặt chẽ” của phiến quân, Tổng thống đắc cử Hoa Kỳ Donald Trump có đăng trên X nói yêu cầu Washington “Không nên có liên quan gì đến việc này. Đây không phải là cuộc chiến của chúng ta”.

• Tổng thống Đắc cử Donald Trump yêu cầu Mỹ đứng ngoài vụ lật đổ ở Syria

Israel có thể sẽ ăn mừng sự sụp đổ của chế độ Assad, một trong những đồng minh quan trọng khác của Iran trong khu vực. Nhưng viễn cảnh một nhóm Hồi giáo cực đoan cai trị Syria có thể sẽ gây ra những lo ngại.

Nội chiến Syria nổ ra vào năm 2011 với một cuộc nổi dậy chống lại chế độ Assad. Cuộc chiến này đã lôi kéo các thế lực lớn bên ngoài vào, đồng thời tạo không gian cho các chiến binh thánh chiến lên kế hoạch tấn công trên khắp thế giới và gây ra làn sóng hàng triệu người tị nạn trốn chạy đến các quốc gia láng giềng.