Quy định chi tiết mới của Mỹ về khoản phí 100.000 USD cho thị thực H-1B

Chính phủ Hoa Kỳ đã ban hành hướng dẫn mới về lệ phí thị thực H-1B trị giá 100.000 đô la của chính quyền Trump. Hướng dẫn này nêu rõ thủ tục thanh toán lệ phí thị thực, điều kiện đủ tư cách, và các trường hợp miễn trừ hiếm hoi theo chính sách mới nhằm ngăn chặn việc thay thế lao động người Mỹ bằng lao động nước ngoài rẻ hơn và làm giảm mức lương đối với người Mỹ.

Bản hướng dẫn, do Sở Di trú và Nhập tịch Hoa Kỳ (USCIS) công bố vào vào ngày 20/10, trở thành văn bản thực hiện chính thức đầu tiên sau tuyên bố của Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump vào ngày 19/9, thiết lập khoản phí một lần là 100.000 đô la cho các đơn xin thị thực H-1B mới.

Trong tuyên bố của mình, Tổng thống Trump nhấn mạnh rằng biện pháp này nhằm ngăn chặn “việc lạm dụng có hệ thống” hệ thống thị thực cho người có kỹ năng cao và bảo vệ người lao động Hoa Kỳ, đặc biệt trong các lĩnh vực khoa học, công nghệ, kỹ thuật, và toán học.

Vị Tổng thống Đảng Cộng hòa cáo buộc rằng nhiều công ty Hoa Kỳ đang lợi dụng các quy định hiện hành bằng cách sa thải lực lượng lao động người Mỹ và thay thế họ bằng lao động H-1B có mức lương thấp hơn. Khi công bố các thay đổi này, Tổng thống Trump nói với các phóng viên tại Phòng Bầu dục rằng mục đích của biện pháp mới nhằm khuyến khích các công ty Mỹ tuyển dụng công dân Mỹ.

Nội dung của bản hướng dẫn

Hướng dẫn mới của USCIS nêu rõ cách thức hoạt động của quy định này. Lệ phí thị thực H-1B 100.000 đô la áp dụng cho các đơn xin thị thực được nộp từ ngày 21/9 trở đi đối với người lao động nước ngoài bên ngoài Hoa Kỳ, những người chưa có thị thực H-1B hợp lệ. Nhà tuyển dụng nộp đơn phải thực hiện việc thanh toán lệ phí mới thông qua cổng thông tin Pay.gov của chính phủ liên bang vào thời điểm nộp đơn.

Các đơn xin thị thực H-1B trước ngày 21/9 cũng như các đơn xin điều chỉnh, gia hạn, hoặc thay đổi tình trạng cư trú cho người lao động đã ở Hoa Kỳ miễn là các yêu cầu này được chấp thuận, đều được miễn lệ phí mới. Lệ phí này cũng áp dụng các đơn xin thị thực yêu cầu thông báo lãnh sự hoặc thông báo cửa khẩu nhập cảnh cho người lao động nước ngoài.

USCIS cảnh báo, nhà tuyển dụng lao động phải kèm theo bằng chứng thanh toán lệ phí mới khi nộp đơn xin thị thực, và bất kỳ đơn xin thị thực nào được đệ trình mà không có xác nhận thanh toán lệ phí đều sẽ bị từ chối.

Hướng dẫn mới của USCIS không nêu rõ ai sẽ phải chịu khoản phí thị thực 100.000 đô la. Tuy nhiên, theo quy định lao động liên bang, người sử dụng lao động phải chịu trách nhiệm thanh toán khoản phí này và không được phép chuyển gánh nặng chi phí cho người lao động. Một tờ thông tin của Bộ Lao động Hoa Kỳ cũng nhấn mạnh rằng, theo luật, nhân viên H-1B “không bao giờ bị yêu cầu trả” phí xử lý hoặc phí nộp đơn xin thị thực, vì đây được coi là chi phí của người sử dụng lao động.

Trong hướng dẫn mới, USCIS cũng lưu ý, người lao động có đơn xin thay đổi hoặc gia hạn được chấp thuận bên trong Hoa Kỳ sẽ không phải chịu khoản phí thị thực mới 100.000 đô la, ngay cả khi sau đó họ rời khỏi Hoa Kỳ và xin thị thực ở nước ngoài hoặc nhập cảnh lại Hoa Kỳ bằng thị thực H-1B hiện tại dựa trên đơn xin thị thực được chấp thuận.

Trường hợp ngoại lệ là “cực kỳ hiếm”

Theo USCIS, việc miễn lệ phí 100.000 đô la chỉ có thể được cấp trong “các trường hợp cực kỳ hiếm hoi”. Để đủ điều kiện miễn lệ phí này, Bộ trưởng An ninh Nội địa Hoa Kỳ phải xác định rằng việc tuyển dụng người lao động nước ngoài này là vì lợi ích quốc gia và không có người lao động Mỹ nào đủ điều kiện có sẵn cho vị trí này.

Ngoài ra, bộ này phải xác định rằng người lao động nước ngoài này không gây ra mối đe dọa về an ninh và phúc lợi và việc yêu cầu thanh toán lệ phí sẽ làm suy giảm “đáng kể lợi ích của Hoa Kỳ”. 

USCIS cho biết, những trường hợp miễn trừ như vậy được quyết định theo quyết định của Bộ trưởng An ninh Nội địa và chỉ có thể được cấp trong những trường hợp cực kỳ hiếm hoi.

Hướng dẫn mới không thay đổi hạn mức thị thực H-1B được cấp hàng năm, 65.000 thị thực thông thường và 20.000 thị thực cho người có bằng cấp cao tại Hoa Kỳ, nhưng lại làm tăng đáng kể chi phí đối với các nhà tuyển dụng muốn nhập khẩu lao động nước ngoài.

Thách thức pháp lý gia tăng

Hai vụ kiện lớn đã được đệ trình nhằm ngăn chặn khoản phí thị thực H-1B trị giá 100.000 đô la của Tổng thống Trump.

Một liên minh gồm các công đoàn lao động, các nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe, các nhóm tôn giáo và các giáo sư đại học đã nộp đơn kiện vào ngày 3/10 tại tòa án liên bang ở Bắc California. Đơn kiện lập luận rằng Tổng thống Trump đã vượt quá thẩm quyền theo hiến pháp và thay thế khuôn khổ thị thực do Quốc hội tạo ra.

Đơn khiếu kiện, do Quỹ Democracy Forward đệ trình, cáo buộc rằng chính sách của chính quyền Trump sẽ gây tổn hại cho các bệnh viện, nhà thờ, trường đại học phụ thuộc vào các chuyên gia nước ngoài.

Phòng Thương mại Hoa Kỳ cũng nộp đơn kiện, mô tả khoản phí này là hành vi vượt quá thẩm quyền của liên bang, khiến việc tham gia chương trình H-1B trở nên quá tốn kém đối với các nhà tuyển dụng vừa và nhỏ.

Trong một thông báo, ông Neil Bradley, Giám đốc chính sách của Phòng Thương mại Hoa Kỳ, chỉ trích: “Lệ phí thị thực mới 100.000 đô la sẽ khiến các nhà tuyển dụng Hoa Kỳ, đặc biệt là các công ty khởi nghiệp và các doanh nghiệp vừa và nhỏ phải chịu chi phí quá cao khi sử dụng chương trình H-1B, chương trình do Quốc hội tạo ra với mục đích rõ ràng là để đảm bảo rằng các doanh nghiệp Mỹ ở mọi quy mô đều có thể tiếp cận được nguồn nhân tài toàn cầu mà họ cần để phát triển hoạt động kinh doanh tại Hoa Kỳ”.

Mặc dù ông Bradley ca ngợi “chương trình nghị đầy tham vọng của Tổng thống Trump trong việc đảm bảo đạt được những cải cách thuế thúc đẩy tăng trưởng lâu dài, giải phóng năng lượng Mỹ, và xóa bỏ tình trạng quản lý quá mức vốn kìm hãm tăng trưởng”, nhưng ông cho rằng nền kinh tế Hoa Kỳ sẽ “cần nhiều lao động hơn, chứ không phải ít hơn” để hỗ trợ chương trình nghị sự này.

Chính quyền Trump đã bảo vệ quy định mới về lệ phí thị thực H-1B. Phát ngôn viên Nhà Trắng Taylor Rogers lưu ý đài CBS News rằng quy định mới ngăn chặn các công ty “lạm dụng hệ thống này và làm giảm mức lương của người Mỹ”, đồng thời bảo vệ cơ hội việc làm cho người lao động Hoa Kỳ.