Reuters: Iran nói chỉ có đình chiến Gaza mới có thể ngăn họ tấn công trả đũa Israel

Reuters hôm thứ Ba (13/8) đưa tin ba quan chức cấp cao Iran giấu tên nói rằng chỉ có đạt được thỏa thuận đình chiến tại Gaza mới ngăn được Iran trả đũa trực tiếp Israel cho vụ Thủ lĩnh Hamas Ismail Haniyeh bị giết tại Tehran cuối tháng Bảy.

Iran đã thề sẽ trả đũa nghiêm khắc cho vụ giết hại Thủ lĩnh Ismail Haniyeh tại Tehran cuối tháng trước. Iran đổ lỗi cho Israel về vụ việc này, nhưng nhà nước Do Thái không xác nhận cũng không phủ nhận sự liên quan. Hải quân Mỹ đã điều động tàu chiến và tàu ngầm tới Trung Đông để tăng cường bảo vệ lực lượng Mỹ trong khu vực và hỗ trợ bảo vệ Israel.

Một trong ba nguồn tin, một vị quan chức an ninh cao cấp Iran giấu tên nói rằng Tehran cùng với các đồng minh như Hezbollah sẽ phát động một cuộc tấn công trực tiếp nếu các cuộc đàm phán Gaza thất bại hoặc họ nhận thấy Israel đang cố tình kéo dài đàm phán. Các nguồn tin không nói Iran sẽ cho phép các cuộc đàm phán diễn tiến trong bao lâu trước khi họ tiến hành đáp trả Israel.

Các nguồn tin nói với Reuters rằng khi rủi ro chiến tranh tại Trung Đông tăng cao sau cái chết của Thủ lĩnh Hamas Haniyeh và chỉ huy Hezbollah Fuad Shukr vào cuối tháng Bảy, Iran đã tham gia vào hoạt động ngoại giao dày đặc với các quốc gia phương Tây và Mỹ trong những ngày gần đây để từ đó ấn định mức độ trả đũa.

Bình luận công khai hôm thứ Ba (13/8), đại sứ Mỹ tại Thổ Nhĩ Kỳ xác nhận Washington đang yêu cầu các đồng minh hãy giúp thuyết phục Iran giảm leo thang căng thẳng. Ba nguồn tin chính phủ khu vực cho biết các cuộc đối thoại với Iran là để tránh leo thang căng thẳng trước cuộc đối thoại đình chiến Gaza, dự kiến sẽ bắt đầu vào thứ Năm (15/8) tại Ai Cập hoặc Qatar.

Phái đoàn Iran tại Liên Hiệp Quốc hôm thứ Sáu (9/8) phát đi tuyên bố cho hay: “Chúng tôi hy vọng phản ứng của mình sẽ được ấn định thời gian và được tiến hành theo cách thức không gây tổn hại tới đình chính tiềm tàng”.

Bộ Ngoại giao Iran hôm thứ Ba (12/8) nói rằng những kêu gọi từ Pháp, Đức và Anh rằng Iran nên kiềm chế liên quan đến Israel là “thiếu logic chính trị và trái với các nguyên tắc của luật pháp quốc tế”.

Trong khi đó, phát ngôn viên Nhà Trắng John Kirby hôm thứ Hai (12/8) nói: “Điều gì đó có thể xảy ra ngay trong tuần này bởi Iran và các đội quân ủy nhiệm của Iran… Đó là đánh giá của Mỹ cũng như đánh giá của Israel”.

“Nếu điều gì đó xảy ra tuần này, thời gian của nó cũng chắc chắn có thể tác động đến những cuộc đối thoại mà chúng ta muốn thực hiện vào thứ Năm [15/8]”, ông John Kirby nói thêm.

Phát ngôn viên Bộ Quốc phòng Mỹ, chuẩn tướng Pat Ryder nói với báo giới hôm thứ Ba (13/8) rằng một cuộc tấn công vào Israel từ Iran là “chắc chắn có thể” trong tuần này. Ông cũng nói thêm rằng mối đe dọa này cần phải được nhìn nhận nghiêm túc và thêm nhiều nguồn lực đang được điều động tới Trung Đông.

Trước đó, Tổng thống Joe Biden nói với báo giới rằng ông hy vọng Iran sẽ trì hoãn tấn công Israel nếu trong những ngày tới các bên đạt được đình chiến Gaza và thỏa thuận con tin.

Khi được hỏi liệu ông có hy vọng Iran sẽ trì hoãn tấn công trả đũa Israel nếu thỏa thuận đình chiến được chốt, ông Biden nói, “đó là hy vọng của tôi”.

Ông Biden cũng nhấn mạnh rằng ông lo ngại về vụ tấn công tiềm tàng của Iran vào Israel và những tác động của vụ việc đó đối với thỏa thuận con tin và đình chiến.

Tổng thống Mỹ cũng thừa nhận việc đạt được thỏa thuận là khó, nhưng ông sẽ không từ bỏ.

Cuối tuần qua, Hamas bắn tín hiệu khả năng họ sẽ không tham gia cuộc đàm phán vào thứ Năm (15/8). Hamas yêu cầu phải có một kế hoạch khả thi cho việc thực hiện đề xuất đình chiến do Tổng thống Biden đã đưa ra hồi tháng Năm thay vì có thêm các cuộc đối thoại.

Israel và Hamas đã tiến hành nhiều vòng đàm phán trong vài tháng gần đây nhưng vẫn chưa chốt được thỏa thuận cuối cùng.

Hai nguồn tin cấp cao gần gũi với Hezbollah tại Lebanon nói với Reuters rằng Iran sẽ tạo cơ hội cho các cuộc đàm phán, nhưng sẽ không từ bỏ ý định trả đũa Israel.

Một trong hai nguồn tin nói rằng, thỏa thuận đình chiến tại Gaza đạt được sẽ khiến Iran chỉ đáp trả Israel với quy mô nhỏ hơn, mang tính biểu tượng.

Hải Đăng