Tân Chủ tịch Cuba nói không với CN Tư bản, thề bảo vệ Cách mạng

Tân Chủ tịch Cuba Miguel Diaz-Canel đã chính thức tuyên thệ nhậm chức vào thứ Năm (19/4), kế nhiệm cựu Chủ tịch Raul Castro. Trong bài phát biểu có chừng mực của mình, ông Diaz-Canel cam kết sẽ bảo vệ cách mạng xã hội chủ nghĩa do anh em nhà Castro lãnh đạo từ năm 1959.

Ông Miguel Diaz-Canel  chính thức kế nhiệm ông Raul Castro từ ngày 19/4.

BBC cho biết Quốc hội Cuba với 605 thành viên đã phê duyệt ông Miguel Diaz-Canel trở thành Chủ tịch Hội đồng Nhà nước Cuba với nhiệm kỳ 5 năm.

Với việc ông Diaz-Canel chính thức trở thành Chủ tịch Cuba, chế độ Havana lần đầu tiên kể từ năm 1959 không có người nhà Castro trực tiếp điều hành đất nước.

Tuy nhiên, ông Raul Castro, 86 tuổi, sẽ chưa chính thức nghỉ hưu khi vẫn là lãnh đạo tối cao của Đảng Cộng sản Cuba cho tới kỳ Đại hội Đảng năm 2021.

Trong bài phát biểu nhậm chức của mình, chính ông Diaz-Canel cũng khẳng định rằng ông Raul Castro sẽ tiếp tục lãnh đạo cách mạng Cuba và sẽ là người đưa ra các quyết định đối với những vấn đề chính yếu.

Ông  Miguel Diaz-Canel trước khi chính thức trở thành Chủ tịch thế hệ thứ ba của nhà nước Cuba xã hội chủ nghĩa đã từng có 5 năm làm phó Chủ tịch, được coi là ‘cách tay phải’ của ông Raul Castro.

Mặc dù ông Diaz-Canel sinh ra sau cách mạng, nhưng ông là đồng minh kiên định của ông Raul Castro và được dự báo sẽ không thực hiện bất kỳ thay đổi cơ bản nào tại đất nước Cuba, ít nhất trong ngắn hạn. Ông Raul Castro từng đánh giá rằng ông Diaz-Canel là người có “tư tưởng ý thức hệ kiên định”.

Trong bài phát biểu nhậm chức, Tân Chủ tịch Cuba đã nhấn mạnh rằng sẽ “không có không gian cho những người muốn phấn đấu phục hồi chủ nghĩa tư bản tại Cuba”.

Ông Diaz-Canel khẳng định Quốc hội Cuba là để bảo vệ hệ thống chính trị. “Nhiệm vụ mà nhân dân giao phó cho cơ quan này [Quốc hội] là để tiếp nối cách mạng Cuba trong thời khắc lịch sự trọng đại”.

Cũng trong bài phát biểu của mình, ông Diaz-Canel đã vạch ra một số việc cần làm trong nhiệm kỳ đầu lãnh đạo Hội đồng Nhà nước Cuba. Trong đó, Tân Chủ tịch sẽ phải cân bằng giữa bảo vệ hệ thống xã hội chủ nghĩa và cải cách nó để đáp ứng khao khát của thế hệ trẻ hướng tới các điều kiện kinh tế tốt hơn.

Ông Diaz-Canel xác nhận quá trình chuyển đổi dự kiến sẽ không làm thay đổi sâu rộng đối với một trong những nền kinh tế nhà nước và các hệ thống độc đảng lớn nhất thế giới. Tân Chủ tịch tuyên bố sẽ không có sự trở lại của chủ nghĩa tư bản. Ông Diaz-Canel cho biết giai đoạn mới cũng sẽ được mô tả bằng “hiện đại hóa mô hình kinh tế và xã hội” nhưng không đưa ra chi tiết.

Ông Díaz-Canel cho biết chính sách ngoại giao của Cuba sẽ duy trì “không thay đổi” và bất kỳ “thay đổi cần thiết nào” sẽ phải do người dân Cuba quyết định.

Tân Chủ tịch cũng dành khá nhiều thời gian trong bài phát biểu nhậm chức của mình để tung hô người tiền nhiệm Raul Castro. Hướng đến nguyên Chủ tịch, ông Díaz-Canel nói: “Cuba cần ông”. Cộng hưởng với thông điệp của ông Díaz-Canel, hơn 600 thành viên Quốc hội đã đứng dậy, gửi tặng ông Raul Castro một tràng pháo tay dài.

Ngoại giới nhận định, trong ngắn hạn ông Diaz-Canel sẽ chưa thể tạo ra các thay đổi đáng kể tại Cuba và sẽ chỉ duy trì những cải cách mà ông Raul Castro đã đưa ra kể từ khi ông kế nhiệm người anh trai Fidel năm 2006.

Thách thức đặt ra cho Tân Chủ tịch Cuba là phải khắc phục những bất cập của cơ chế kinh tế nhà nước, điều đã khiến đồng minh của Cuba là Venezuela đang rơi vào suy thoái trầm trọng. Ngoài ra, bài toán quan hệ ngoại giao với Mỹ dưới thời Tổng thống Donald Trump cũng là nan đề cho Tân Chủ tịch Cuba.

Theo Reuters, ông Diaz-Canel từng hoan nghênh động thái của ông Raul Castro trong việc làm mới quan hệ với Mỹ trong thời cựu Tổng thống Barack Obama, nhưng Tân Chủ tịch Cuba đã nói rằng sẽ không có nhượng bộ trong chính sách đối ngoại của Cuba và chế độ Havana sẽ giữ đối thoại với bất kỳ nước nào đối xử với Cuba bình đẳng.

Quan trọng hơn nữa, ông Diaz-Canel phải nỗ lực để cải thiện đời sống của người dân Cuba. Điều mà đa số người Cuba sẽ đánh giá vị lãnh đạo mới là liệu cuộc sống hàng ngày của nhân dân có được cải thiện hay không.

“Ông ta đã nói nhiều về quá khứ, không có điều gì về tương lai và thực tế không có gì về hiện tại”, nhà báo Monica Rivero, 29 tuổi sống tại Havana nhận xét về bài phát biểu nhậm chức của Tân Chủ tịch Diaz-Canel.

Ông Raul Castro cũng đã có bài phát biểu trước Quốc hội Cuba trong hôm thứ Năm (19/4). Nguyên Chủ tịch Cuba đã đánh giá cao ông Diaz-Canel và gửi lời chúc phúc tới nhà lãnh đạo trẻ. Ông Raul Castro cũng nói rằng vị chủ tịch mới có thể sẽ đảm nhiệm chức vụ này trong hai nhiệm kỳ, nhấn mạnh những hạn chế nhiệm kỳ mà ông Raul Castro áp đặt lên chính mình sau nhiều thập niên cầm quyền của anh trai Fidel.

Trong khi đó, theo Reuters, tại Washington, một quan chức của Nhà Trắng giấu tên cho biết chính phủ của ông Trump không kỳ vọng người dân Cuba sẽ có quyền tự do lớn hơn dưới thời lãnh đạo mới và cũng không có ý định mềm hóa chính sách đối với chế độ Havana.

Yên Sơn (T/h)

CLIP HAY NÊN XEM:

Xem thêm: