Thế giới 24h: Cập nhật những tin tức thế giới đáng chú ý nhất (23/9)

Bản tin Thế giới 24h của Trí Thức VN tổng hợp những thông tin cập nhật mới nhất về các diễn biến đáng chú ý trên thế giới, với tiêu điểm là Trung Quốc, cuộc đối đầu Mỹ – Trung, bầu cử Mỹ 2020, và đại dịch COVID-19.

Đại dịch COVID-19

• Tính đến 8 sáng 23/9 (giờ Việt Nam), theo trang worldometers, tổng số ca COVID-19 toàn cầu là 31.764.195 ca. Số ca tử vong là 974.559 ca, tỷ lệ trong trung bình ở mức 4,075 %. 5 nước có số ca nhiễm nhiều nhất là Mỹ (7.097.595 ca), Ấn Độ (5.640.496 ca), Brazil (4.595.335 ca), Nga (1.115.810 ca) và Colombia (777.537 ca).
• Phát biểu tại phiên họp trực tuyến Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc, Tổng thống Donald Trump nói rằng tổ chức này “phải buộc Trung Quốc chịu trách nhiệm về những hành động của họ” liên quan tới đại dịch virus corona mà ông gọi là virus Trung Quốc.
• Tân Bộ trưởng Y tế Séc hôm 22/9 nói rằng nước này sắp ban hành các giới hạn chặt chẽ hơn với các quán bar và các sự kiện công cộng sau khi người tiền nhiệm đã phải từ chức sau khi số ca nhiễm COVID-19 tại quốc gia Đông Âu này tăng gấp đôi trong ba tuần qua.
• Tây Ban Nha hôm 22/9 báo cáo số ca COVID-19 mới tăng gần 10.800 ca trong 24 giờ qua, nâng tổng số ca tai nước này lên 682.267. Cùng ngày khu vực Catalonia cho biết họ sẽ giới hạn thêm các vụ tụ tập đông người.
• Jordan hôm 22/9 báo cáo có thêm 634 ca COVID-19 mới, kỷ lục tăng trong một ngày kể từ khi nước này bùng phát dịch vào tháng Ba. Các quan chức Bộ Y tế Jordan cũng cảnh báo rằng virus corona chủng mới đang lây lan nhanh khắp cả nước.
• Anh Quốc hôm 22/9 báo cáo số ca tử vong do COVID-19 trong ngày cao nhất kể từ 14/9. Thủ tướng Boris Johnson đã ra lệnh thắt chặt các hạn chế nhằm nỗ lực kiềm chế làn sóng lây nhiễm thứ hai.
• Bang Bavaria miền nam nước Đức hôm 22/9 đã ban hành các biện pháp mới nhằm hạn chế virus corona lây lan, trong đó có giới hạn người trong các cuộc họp, đeo khẩu trang nhiều hơn và đóng cửa các nhà hàng sớm hơn.
• Chủ tịch Hội đồng châu Âu Charles Michel đã tuyên bố hoãn hội nghị thượng đỉnh các lãnh đạo Liên minh châu Âu (EU) dự kiến diễn ra vào thứ Sáu và thứ Bảy tuần này cho tới đầu tháng Mười. Động thái này được đưa ra sau khi một bảo vệ tại trụ sở EU bị nhiễm COVID-19.
• Tổng thống Nga Vladimir Putin hôm 22/9 phát biểu tại Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc rằng Tổ chức Y tế Thế giới nên được củng cố để điều phối phản ứng toàn cầu về đại dịch virus corona và đề xuất một hội nghị cấp cao về hợp tác bào chế vắc-xin.
• Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in hôm 22/9 đã kêu gọi về sáng kiến kiểm soát bệnh dịch và sức khỏe công cộng khu vực, đề xuất sự tham gia của Trung Quốc, Nhật Bản, Mông Cổ và Bắc Hàn nhằm xử lý các cuộc khủng hoảng sức khỏe và đặt ra nền tảng hòa bình với Bình Nhưỡng.
• Các hãng hàng không toàn cầu hôm 22/9 kêu gọi xét nghiệm COVID-19 đối với tất cả các hành khách quốc tế rời khỏi sân bay để thay thế cho biện pháp phong tỏa. Các hãng hàng không đổ lỗi cho việc phong tỏa hành khách làm trầm trọng thêm sự suy thoái của ngành này.

Bầu cử Tổng thống Mỹ 2020

• Những cuộc khảo sát dân ý công bố 6 tuần trước bầu cử tháng Mười Một trong hai bang mà Tổng thống Trump đã thắng trong cuộc bầu cử 2016 cho thấy rằng cuộc đua hiện tại giữa tổng thống đương nhiệm và đề cử viên tổng thống Đảng Dân chủ Joe Biden là rất cam go.
• Ông Biden và ông Trump đang hòa nhau với tỷ lệ ủng hộ 47% tại bang Iowa, theo khảo sát của Des Moines Register/Mediacom công bố hôm 22/9. 4% số người được hỏi trong cuộc khảo sát này nói rằng họ sẽ bầu cho một người khác, và 3% nói họ chưa chắc chắn bầu cho ai.
• Theo khảo sát của Trường Đại học Georgia, ông Biden và ông Trump cũng đang cùng nhận được 47% ủng hộ tại bang Georgia. 4% những người được hỏi nói họ chưa quyết định bầu cho ai và 1% đang ủng hộ đề cử viên Jo Jorgensen. Cuộc khảo sát này được thực hiện trong khoảng thời gian từ 11-20/9, phần lớn là trước ngày Thẩm phán Tối cao Pháp viện Ginsburg qua đời.
• Ông Biden và Ông Trump dự kiến sẽ bước vào cuộc tranh biện đầu tiên hôm 29/9 tại Cleveland, Ohio. Người dẫn chương trình tranh biện này là nhà báo Fox News Chris Wallace. Ông Wallace đã công bố 6 chủ đề mà hai ứng viên sẽ thảo luận hôm 29/9 gồm: “Chủng tộc và bạo lực trong các thành phố; hồ sơ của các ứng viên; tính toàn vẹn của cuộc bầu cử; kinh tế; và Tối cao Pháp viện. Mỗi chủ đề sẽ được thảo luận 15 phút và tổng thời gian của toàn chương trình dự kiến là 90 phút.
• Tỷ phú Bloomberg, ngôi sao NBA LeBron James và ca sĩ John Legend cùng một số người khác đã huy động được 20 triệu USD cho Liên minh Khôi phục Nhân quyền Florida  nhằm nộp tiền phạt cho những người mắc trọng tội tại bang Florida để họ có thể tham gia bầu cử. Liên minh Khôi phục Nhân quyền Florida hôm 22/9 cho biết nỗ lực của ông Bloomberg và đồng minh đã thu hút được sự đóng góp của hơn 44.000 người.
• Tổng thống Donald Trump nói rằng vào thứ Bảy tuần này ông sẽ thông báo đề cử viên thẩm phán Tối cao Pháp viện để thay cho cố Thẩm phán Ruth Bader Ginsburg.
• Thượng nghị sĩ Cộng hòa Mitt Romney (bang Utah) hôm 22/9 đã loan báo rằng ông sẽ ủng hộ xúc tiến một cuộc bỏ phiếu tại Thượng viện về lựa chọn của Tổng thống Trump để thay thế cố Thẩm phán Tối cao Pháp viện Ruth Bader Ginsburg.
• Cho đến nay mới chỉ có hai nữ thượng nghị sĩ Cộng hòa Susan Collins (bang Maine) và Lisa Murkowski (bang Alaska) lên tiếng nói rằng họ phản đối bỏ phiếu xác nhận thẩm phán Tối cao Pháp viện trước bầu cử. Đảng Cộng hòa hiện đang chiếm đa số tại Thượng viện (53-47). Đến nay mới chỉ có hai thượng nghị sĩ Cộng hòa phản đối bỏ phiếu xác nhận thẩm phán Tối cao Pháp viện trước bầu cử, nên nếu cuộc bỏ phiếu này được tiến hành thì tỷ lệ tán thành có thể là 51-49.
• Ông Joe Biden hôm 21/9 đã từ chối trả lời câu hỏi của phóng viên về việc liệu ông có hay không ủng hộ y kiến của một số thành viên Đảng Dân chủ rằng họ sẽ mở rộng Tối cao Pháp viện nếu đảng này thắng cả Tòa Bạch Ốc và Thượng viện sau cuộc bầu cử 3/11.
• Ông Biden hôm 22/9 loan báo rằng bà Cindy McCain – phu nhân của cố Thượng nghị sĩ Cộng hòa John McCain – sẽ chứng thực cho để cử viên tổng thống Đảng Dân chủ.

Quan hệ Mỹ – Trung

• Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump hôm 22/9 (giờ Mỹ) đã có bài phát biểu kéo dài hơn 7 phút tại phiên họp thường niên của Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc. Từ Tòa Bạch Ốc, ông Trump đã vẽ chân dung nước Mỹ là quốc gia nhân từ, nhà lãnh đạo thế giới có trách nhiệm và Trung Quốc là kẻ gây hấn của thế giới.
• Đại sứ Trung Quốc tại Liên Hiệp Quốc Trương Quân (Zhang Jun) đã phát đi tuyên bố đáp trả những phát biểu của ông Trump, cáo buộc Mỹ “lạm dụng diễn đàn Liên Hiệp Quốc để kích động mâu thuẫn và gây chia rẽ”.
• Ông Trương Quân đã bác bỏ các cáo buộc của ông Trump chống lại Trung Quốc và gọi đó là “vô căn cứ”, đồng thời nhấn mạnh: “Những lời nói dối có lặp lại hàng nghìn lần thì vẫn là nói dối”.
• Phát biểu tại Liên Hiệp Quốc, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình sử dụng giọng điệu hòa giải, kêu gọi tăng cường hợp tác về đại dịch và nhấn mạnh rằng Trung Quốc không có ý định tham chiến “một cuộc Chiến tranh Lạnh hoặc chiến tranh nóng với bất kỳ nước nào”.
• Ông Tập cũng kêu gọi phản ứng toàn cầu với virus corona và thúc đẩy vai trò hàng đầu cho WHO.
• Tổng thư ký Liên Hiệp Quốc Antonio Guterres cảnh báo rằng thế giới “đang tiến triển theo chiều hướng rất nguy hiểm” khi quan hệ Mỹ – Trung căng thẳng.
• Sĩ quan cảnh sát thành phố New York Baimadajie Angwang, 33 tuổi, là người Mỹ nhập tịch sinh tại khu vực Tây Tạng, Trung Quốc, đã cung cấp thông tin tình báo về những người gốc Tây Tạng khác đang sống tại New York cho Lãnh sự quán Trung Quốc tại thành phố này, theo khởi cáo trạng – cáo trạng do Viện Công tố đưa ra.
• Các công ty viên cho biết ông Angwang làm việc trong lực lượng cảnh sát tại Hạt Nassau, khu Long Island. Angwang đã bị bắt vào ngày 19/9 và trong phiên tòa đầu tiên tại Tòa sơ thẩm liên bang Quận Đông New York, ông này đã bị tuyên bố tống giam và không được bảo lãnh tại ngoại.
• Tại cuộc họp báo hôm 21/9, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Uông Văn Bân đã chỉ trích mạnh mẽ động thái gần đây của Mỹ khi một số quan chức cấp cao nước này tới thăm Đài Loan. “Nói cho Mỹ biết việc đòi độc lập cho Đài Loan là con đường chết, việc dung túng và ủng hộ cho mục tiêu đó nhất định sẽ thất bại. Bất kỳ hành động nào làm suy yếu lợi ích cốt lõi của Trung Quốc và can thiệp vào công việc nội bộ của Trung Quốc cũng sẽ bị Trung Quốc đáp trả,” ông Vương cảnh báo.
• Theo Đài Phát thanh Hy Vọng (SOH) của người Trung Quốc hải ngoại (trụ sở tại Mỹ), ngày 6/8 Tổng thống Mỹ Trump đã ký lệnh hành pháp công bố Mỹ sẽ ngừng cho phép WeChat và TikTok hoạt động tại Mỹ từ ngày 20/9. Sau đó ngày 8/8, có 5 luật sư người Mỹ gốc Hoa bao gồm luật sư hành nghề ở California và Oregon là Chu Khả Lượng (Zhu Keliang) và luật sư hành nghề ở New York là Tào Anh (Cao Ying) đã cùng nhau thành lập “Hiệp hội người dùng WeChat tại Mỹ”, tuyên bố đại diện cho người dùng WeChat của Mỹ đệ đơn kiện lên Tòa án Liên bang yêu cầu tuyên bố lệnh cấm WeChat không hợp lệ. Theo nguồn tin mà Đài Á châu Tự do (RFA) chia sẻ trên Twitter ngày 10/8, Chu Khả Lượng là đối tác của một công ty luật ở Thung lũng Silicon tại California, chuyên xử lý các vụ án đầu tư xuyên biên giới của các công ty tại Đại Lục. Sau khi ông Trump ký sắc lệnh hành pháp vào ngày 6/8, Chu Khả Lượng lập tức kêu gọi hơn 200 luật sư người Mỹ gốc Hoa trên khắp nước Mỹ cùng nhau ký tham gia “Hiệp hội người dùng WeChat của Mỹ” và khởi kiện chính quyền Tổng thống Trump.
• Trong một cuộc phỏng vấn gần đây, đạo diễn kiêm biên kịch người Mỹ Judd Apatow cho biết, để thu được lợi ích kinh tế từ Trung Quốc và các quốc gia khác, ngành công nghiệp điện ảnh Mỹ chấp nhận “tự kiểm duyệt” bản thân, nhắm mắt làm ngơ trước các vi phạm nhân quyền ở các quốc gia này.

Đài Loan

• Hôm thứ hai (21/9) Đài Loan nói rằng các lực lượng vũ trang của mình có quyền tự vệ và phản công trong trường hợp “bị quấy rối và đe dọa”. Đây rõ ràng là một lời cảnh báo đối với Trung Quốc khi vào tuần trước nhiều chiến đấu cơ của nước này đã vượt qua đường trung tuyến ở eo biển Đài Loan.
• Tổng thống Đài Loan Thái Anh Văn hôm thứ Ba (22/9) đã khen ngợi “hành động anh hùng” của các phi công thuộc không lực Đài Loan đã bay chặn các chiến đấu cơ Trung Quốc tiếp cận hòn đảo này trong hai ngày 18-19/9 vừa qua.
• Hai chiến đấu cơ chống tàu ngầm của Trung Quốc hôm 21/9 đã xâm phạm vùng nhận diện phòng không (ADIZ) của Đài Loan. Đây là ngày thứ tư liên tiếp từ 17/9, máy bay của Không lực Quân Giải phóng Trung Quốc xâm nhập vào ADIZ của Đài Loan.
• Thủ tướng Swazi Ambrose Mandvulo Dlamini hôm 21/9 đã lên tiếng ủng hộ Đài Loan tái nhập Liên Hiệp Quốc. Ông Dlamini kêu gọi Liên Hiệp Quốc hãy hoàn thành lời hứa không để ai tụt lại phía sau và mời Đài Loan gia nhập tổ chức này.

Hồng Kông

• Chính phủ Hồng Kông sẽ gia hạn các biện pháp giãn cách xã hội hiện tại cho đến ngày Quốc khánh Trung Quốc 1/10, trong bối cảnh có nhiều lời kêu gọi trên mạng về việc tổ chức biểu tình tại Hồng Kông trong ngày đó.
• Các tổ chức truyền thông Hồng Kông hôm 22/9 đã phản bác một quyết định của cảnh sát Đặc khu về việc dừng công nhận thẻ tác nghiệp báo chí cho một số nhà báo địa phương.
• Chính phủ Hồng Kông được cho rằng đã nói với một nhà phát hành phim độc lập rằng hai bộ phim tài liệu mới về các cuộc biểu tình ủng hộ dân chủ năm ngoái phải bổ sung cảnh báo chính thức của chính quyền về nội dung phim. Ngoài ra, theo nhà phân phối phim, chính phủ Hồng Kông khoảng 2 giờ trước khi trình chiếu phim đã loan báo các phim này chỉ dành cho người trưởng thành, loại bỏ những người xem dưới 18 tuổi.

Quan hệ giữa Trung Quốc và các quốc gia khác

• Trung Quốc – Đài Loan: Trung Quốc liên tiếp có những động thái phản ứng mạnh mẽ trước chuyến thăm Đài Loan hôm 17/9 vừa qua của quan chức cấp cao nhất của Bộ Ngoại giao Mỹ trong hơn 40 năm. Thời báo Hoàn Cầu – cơ quan truyền thông của ĐCSTQ đã cảnh báo Tổng thống Đài Loan rằng việc vi phạm Luật Chống ly khai có thể dẫn đến một cuộc chiến tranh mà bà sẽ bị “tiêu diệt.”

• Trung Quốc – Zimbabwe: Trong nhiều năm, các công ty Trung Quốc liên tục bị cáo buộc có những hoạt động khai thác tài nguyên không minh bạch, phá huỷ hệ sinh thái và môi trường tại châu Phi. Tuy nhiên, khi Zimbabwe dừng việc cấp giấy phép cho các công ty Trung Quốc khai thác than trong Công viên quốc gia Hwange vào tuần trước, Bắc Kinh đã “lên lớp” dạy dỗ quốc gia châu Phi này về trách nhiệm môi trường và tính minh bạch.
• Trung Quốc – Ấn Độ: Trung Quốc và Ấn Độ hôm 22/9 đã đồng ý dừng điều thêm binh lính tới điểm nóng Himalaya, dọc theo biên giới tranh chấp giữa hai bên và tránh bất kỳ hành động nào mà có thể làm phức tạp thêm căng thẳng ở khu vực này.
• Trung Quốc – Vatican: Các quan chức Tòa Thánh Vatican đã lên tiếng bảo vệ ý định gia hạn hiệp định với Bắc Kinh về bổ nhiệm các giám mục Thiên Chúa giáo sau khi Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo mạnh mẽ kêu gọi hủy bỏ thỏa thuận này. Ngày 18/9, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo đã viết một bài báo trên trang web tôn giáo bảo thủ First Things, kêu gọi Vatican có thể cùng với Mỹ bảo vệ tự do tôn giáo và đứng về phía người Thiên Chúa giáo Trung Quốc và người dân Hồng Kông.

Các tin tức khác

• Chính phủ Mỹ hôm thứ Hai (21/9) đã áp đặt các chế tài mới lên Bộ Quốc phòng Iran và các cơ quan khác liên quan tới chương trình hạt nhân và vũ khí của Iran. Washington cũng áp chế tài mới lên Tổng thống Venezuela Maduro vì cho rằng ông này có quan hệ rất gần gũi với chế độ Tehran.
• Triệu phú Trung Quốc Nhậm Chí Cường, cựu lãnh đạo của tập đoàn bất động sản nhà nước và là một người công khai chỉ trích ông Tập đã bị tuyên án 18 năm tù với tội “nhận hối lộ.”
• Phát biểu tại Liên Hiệp Quốc, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron đã kêu gọi phái đoàn quốc tế dưới sự bảo trợ của Liên Hiệp Quốc nên đến Tân Cương, Trung Quốc để tìm hiểu về những cáo buộc liên quan tới người Duy Ngô Nhĩ bị đàn áp tại đây.
• Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan và Tổng thống Pháp Emmanuel Macron hôm 22/9 nói rằng họ đã có cuộc đối thoại đầu tiên trong nhiều tháng qua sau khi xảy ra căng thẳng giữa hai đồng minh NATO này về những mâu thuẫn leo thang tại Đông Địa Trung Hải.
• Thổ Nhĩ Kỳ và Hy Lạp đã đồng ý nối lại các cuộc đàm phán về các tuyên bố lãnh hải tranh chấp ở Đông Địa Trung Hải sau bốn năm gián đoạn đối thoại.
• Tổng thống Pháp Emmanuel Macron hôm 22/9 đã yêu cầu Nga phải giải trình tức thì về vụ lãnh đạo đối lập người Nga Alexei Navalny nghi bị đầu độc. Ông Macron cảnh báo rằng Paris sẽ không cho phép vượt qua lằn ranh đỏ về việc sử dụng vũ khí hóa học đã bị cấm.
• Tổng thống Brazil Jair Bolsonaro trong phát biểu tại Liên Hiệp Quốc hôm 22/9 đã nói rằng thổ dân tại rừng Amazon phải chịu trách nhiệm về các vụ cháy rừng trong năm nay. Ông cũng chỉ trích truyền thông lan truyền tin tức gây hoảng loạn liên quan tới đại dịch virus corona.
• Mỹ và UAE dự kiến vào tháng Mười Hai sẽ ký được thỏa thuận ban đầu về thương vụ Washington bán chiến đấu cơ tàng hình F-35 cho quốc gia Vùng vịnh.
• Nhà điều tra nhân quyền của Liên Hiệp Quốc tại Myanmar hôm 22/9 nói rằng cuộc bầu cử tại nước này dự kiến diễn ra vào tháng Mười Một sẽ không đáp ứng được các tiêu chuẩn quốc tế bởi vì tước đoạt quyền công dân của hàng trăm nghìn người Hồi giáo Rohingya.

Nam Sơn

Xem thêm: