Thủ tướng Canada Mark Carney kêu gọi tổ chức tổng tuyển cử sớm vào ngày 28/4

Thủ tướng Canada Mark Carney đã kêu gọi tổ chức cuộc bầu cử liên bang sớm vào ngày 28 tháng 4, nói rằng ông cần một nhiệm vụ mạnh mẽ để giải quyết vấn đề thuế quan của Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump.

Phát biểu tại Ottawa vào Chủ Nhật (23/3), ông Carney cho biết cuộc bầu cử, dự kiến diễn ra vào ngày 20 tháng 10, nên được đẩy nhanh trong bối cảnh đối đầu với chính quyền Trump tại Hoa Kỳ.

“Chúng ta đang phải đối mặt với cuộc khủng hoảng nghiêm trọng nhất trong cuộc đời mình vì các hành động thương mại vô lý của Tổng thống Trump và các mối đe dọa của ông ta đối với chủ quyền của chúng ta“, ông Carney nói.

“Tổng thống Trump tuyên bố rằng Canada không phải là một quốc gia thực sự. Ông ấy muốn phá vỡ chúng ta để nước Mỹ có thể sở hữu chúng ta. Chúng ta sẽ không để điều đó xảy ra“, ông Carney nói thêm.

Toàn quyền Canada, đại diện cá nhân của Quốc vương Charles – nguyên thủ quốc gia Canada, đã chấp thuận yêu cầu bầu cử, ông Carney cho biết.

Cuộc bầu cử vào tháng Tư “sẽ là một trong những cuộc bầu cử có hậu quả lớn nhất trong cuộc đời chúng ta“, ông Carney nhấn mạnh.

Vị thủ tướng mới chỉ nhậm chức 9 ngày thay cho Thủ tướng Justin Trudeau cho biết chính quyền của ông sẽ tập trung vào việc xây dựng các kế hoạch hỗ trợ nông dân và doanh nghiệp Canada trong cuộc chiến thương mại với Hoa Kỳ.

Ông Carney, 60 tuổi, cựu thống đốc ngân hàng trung ương Anh, Ngân hàng Anh, và là người không có kinh nghiệm chính trị hoặc vận động tranh cử trước đây đã định vị mình là lựa chọn tốt nhất của Canada để đối phó với Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump.

Đầu tháng Ba này, Tổng thống Trump đã áp thuế 25% đối với ngành công nghiệp thép và nhôm của Canada và đe dọa sẽ áp thuế toàn diện đối với tất cả các sản phẩm của Canada bắt đầu từ ngày 2 tháng 4.

Tổng thống Trump cũng đã nhiều lần tuyên bố Canada nên trở thành “tiểu bang thứ 51” của Hoa Kỳ. 

Ông Carney vẫn chưa có cuộc điện đàm nào với ông Trump kể từ khi nhậm chức và điều đó có thể không xảy ra cho đến sau cuộc bầu cử. Ông Trump trước đó khi nói chuyện với ông Trudeau đã gọi ông này là thống đốc, nhưng ông chính thức nhắc đến tên ông Carney.

Các cuộc thăm dò gần đây cho thấy ông Carney và Đảng Tự do cầm quyền đã xóa bỏ được khoảng cách 25% mà Đảng Bảo thủ có được trước cuộc chiến thương mại với Hoa Kỳ.

Ông Pierre Poilievre, 45 tuổi, lãnh đạo Đảng Bảo thủ, là đối thủ chính của ông Carney. Đảng Bảo thủ và ông Poilievre đang hướng đến một chiến thắng lớn trong cuộc bầu cử liên bang của Canada trong năm 2025 này cho đến khi những lời đe dọa về thương mại và sáp nhập gần như hàng ngày của ông Trump có vẻ đã làm họ mất lợi thế.

Ông Poilievre, một chính trị gia lão luyện và là người theo chủ nghĩa dân túy, từng tuyên bố đặt “Canada lên trên hết“, cho biết ông sẽ đứng lên chống lại ông Trump. Tuy nhiên, Thủ hiến Alberta Danielle Smith, một đồng minh bảo thủ, nói trong một cuộc phỏng vấn gần đây rằng ông Poilievre sẽ “rất đồng bộ” với “hướng đi mới ở Hoa Kỳ“.

“Tôi sẽ yêu cầu tổng thống [Trump] công nhận nền độc lập và chủ quyền của Canada. Tôi sẽ yêu cầu ông ấy ngừng đánh thuế quốc gia của chúng ta“, ông Poilievre nói khi ông phát động chiến dịch tranh cử.

Ông Poilievre cho biết ông không tôn trọng “cách đối xử mà ông [Trump] đã dành cho đất nước chúng ta“.

“Tôi biết rất nhiều người lo lắng, tức giận và bồn chồn. Và có lý do chính đáng vì những lời đe dọa không thể chấp nhận được của tổng thống [Trump] đối với đất nước chúng ta“, ông Poilievre nói.

“Quý vị lo lắng về công việc của mình và chủ quyền của quốc gia chúng ta. Và quý vị tức giận vì cảm giác bị phản bội mà những lời lẽ và mức thuế không thể chấp nhận được này đã khiến chúng ta phải trải qua. Tôi chia sẻ sự tức giận của quý vị và tôi chia sẻ nỗi lo lắng về tương lai của chúng ta“, ông Poilievre nói thêm.

Chiến dịch tranh cử cho 343 ghế hoặc khu vực bầu cử tại Hạ viện Canada sẽ kéo dài 37 ngày. Mặc dù các đảng khác cũng đang chạy đua, nhưng Đảng Tự do và Đảng Bảo thủ là hai đảng duy nhất có cơ hội thành lập chính phủ. Đảng nắm giữ đa số trong Quốc hội, một mình hoặc với sự hỗ trợ của một đảng khác, sẽ thành lập chính phủ tiếp theo và người lãnh đạo của đảng này sẽ là thủ tướng mới.

Ông Carney là người lãnh đạo Ngân hàng Canada trong cuộc khủng hoảng tài chính năm 2008. Năm 2013, ông trở thành người đầu tiên không phải công dân Vương Quốc Anh điều hành Ngân hàng Anh — giúp quản lý tác động của Brexit.

Ông Poilievre là chính trị gia sự nghiệp. Ông cam kết sẽ cắt giảm ngân sách cấp cho đài truyền hình công cộng của Canada và sẽ không cho phép báo giới tác nghiệp trên xe buýt và máy bay vận động tranh cử của ông.

Hải Đăng, theo Fox News và New York Post