Thủ tướng Úc: Xây dựng liên minh Ấn Độ-Thái Bình Dương sẽ là ‘ưu tiên trọng yếu’

Thủ tướng Úc Scott Morrison hôm thứ Tư (5/8) nói rằng xây dựng liên minh Ấn Độ-Thái Bình Dương với các quốc gia có cùng lý tưởng sẽ là “ưu tiên trọng yếu” đối với chính phủ của ông. Ông Morrison cảnh báo về tốc độ quân sự hóa trong khu vực này là chưa từng có tiền lệ, nhưng vẫn đề cao quan hệ kinh tế với đối tác Trung Quốc.

Phát biểu trong Diễn đàn An ninh Aspen trực tuyến hôm 5/8, Thủ tướng Morrison cho hay: “Ngày nay, khu vực Ấn Độ-Thái Bình Dương là tâm chấn của hoạt động tranh tranh chiến lược… Căng thẳng về vấn đề tranh chấp lãnh thổ đang gia tăng”.

Diễn đàn An ninh Aspen được họp thường niên là nơi tập hợp các lãnh đạo chính phủ và quân đội, cũng như chuyên gia trong khu vực Ấn Độ-Thái Bình Dương. Năm nay do ảnh hưởng của đại dịch virus corona nên diễn đàn này được tổ chức trực tuyến thông qua các ứng dụng kỹ thuật số.

Tháng trước Úc tuyên bố rằng họ sẽ tăng chi tiêu quốc phòng thêm 40% trong vòng 10 năm tới thông qua việc mua sắm thiết bị quân sự tầm xa để triển khai tập trung vào khu vực Ấn Độ-Thái Bình Dương. Trong khu vực này, Canberra đang cạnh tranh ảnh hưởng mạnh mẽ với Bắc Kinh.

Quan hệ ngoại giao giữa Trung Quốc và Úc gần đây đã xấu đi khá nhiều vì nhiều vấn đề, trong đó có việc Úc kêu gọi tổ chức một cuộc điều tra quốc tế về nguồn gốc virus corona, và tranh cãi về luật an ninh quốc gia mới mà Bắc Kinh áp đặt tại Hồng Kông.

>>Úc đình chỉ hiệp định dẫn độ, gia hạn thị thực cho người dân Hồng Kông

Tuần trước, Úc và Mỹ đã tổ chức các cuộc hội đàm cấp cao về Trung Quốc và hai bên đã đồng ý về việc cần thiết phải duy trì trật tự toàn cầu dựa trên luật lệ. Tuy nhiên, Úc nhấn mạnh rằng mối quan hệ của họ với Trung Quốc là quan trọng và họ không có ý định làm tổn hại đến mối quan hệ này.

Trao đổi với người đồng cấp Mỹ hôm 28/7 tại Washington, Ngoại trưởng Úc Marise Payne cho hay: “Mối quan hệ mà chúng tôi có với Trung Quốc quan trọng và chúng tôi không có ý định làm tổn thương mối quan hệ đó … Chúng tôi cũng không có ý định làm những chuyện đi ngược lại với lợi ích của chúng tôi”.

Theo trang tin ABC, Úc hiện nay không muốn bị kẹt cứng giữa Trung Quốc và Mỹ. “Úc muốn được tự do hành động và có không gian để hành động. Đặc biệt là lúc này”, ký giả đối ngoại Stephen Dziedzic của ABC nhận định trong bài viết đăng hôm 28/7.

Trong bài phát biểu hôm 5/8, Thủ tướng Úc Morrison nhắc lại rằng sự trỗi dậy của Trung Quốc thành một đối tác kinh tế lớn đã và đang là tốt cho nền kinh tế toàn cầu, cho khu vực Ấn Độ-Thái Bình Dương và cho Úc. Song, ông Morrison cũng nói “trỗi dậy về kinh tế phải đi kèm với trách nhiệm”.

Thủ tướng Úc nhấn mạnh rằng Trung Quốc và Mỹ phải cùng có “trách nhiệm đặc biệt” trong việc tôn trọng luật pháp quốc tế và hai nước này nên giải quyết các tranh chấp của họ bằng phương thức hòa bình.

“Điều đó có nghĩa là cam kết với sự tương tác kinh tế dựa trên luật lệ. Không sử dụng cưỡng bức hay thoái lui trách nhiệm khỏi các hệ thống quốc tế là hướng đi đúng đắn”, ông Morrison nói.

Như Ngọc