Tình báo Mỹ cảnh báo: Nguy cơ bị TQ đánh cắp bí mật quốc phòng gia tăng

Tại hội nghị của Hiệp hội Công nghiệp Quốc phòng Quốc gia (NDIA) ở Washington vào ngày 28/8, ông Matthew Redding, Trợ lý Bộ trưởng An ninh Công nghiệp thuộc Cơ quan Phản gián và An ninh Quốc phòng Hoa Kỳ (DCSA), cảnh báo về mối đe dọa ngày càng gia tăng từ Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) đối với an ninh công nghiệp quốc phòng Hoa Kỳ.

ĐCSTQ và chiến dịch thu thập thông tin quốc phòng quy mô lớn

Theo ông Redding, ĐCSTQ đang sử dụng nhiều hình thức gián điệp đa tầng, bao gồm: Gián điệp mạng; Cử sinh viên đến các trường đại học Hoa Kỳ; Khai thác nhân viên và nhà thầu của Bộ Quốc phòng

Ông cảnh báo rằng nghiên cứu học thuật và công nghệ liên quan đến Bộ Quốc phòng Mỹ và các đồng minh đang chảy vào hệ thống công nghiệp-quân sự của Trung Quốc. Điều này đe dọa nghiêm trọng lợi thế chiến lược của Mỹ.

“Quê hương nước Mỹ không còn an toàn nữa”, ông Redding phát biểu thẳng thắn.

Ông cũng tiết lộ:

• FBI trung bình mở một cuộc điều tra gián điệp cứ sau 12 giờ

• Hoa Kỳ nhận được khoảng 30.000 báo cáo tương tác đáng ngờ mỗi năm

• Trong số này, 4.000 – 5.000 báo cáo được xác định là đáng tin cậy về hoạt động thù địch

Các báo cáo này được tổng hợp và đưa vào báo cáo mối đe dọa hàng năm, giúp xác định những lĩnh vực công nghệ, công ty và cá nhân có rủi ro cao nhất, đồng thời cung cấp thông tin cho hệ thống tình báo liên bang.

DCSA hiện đang kiểm tra liên tục các công dân và nhà thầu có giấy phép an ninh, giám sát khoảng 10.000 công ty đang làm việc với Bộ Quốc phòng, cũng như cung cấp đào tạo và cảnh báo an ninh cho ngành công nghiệp quốc phòng. Ngoài ra, DCSA còn phối hợp với các trường đại học để hạn chế quyền tiếp cận với các lĩnh vực nghiên cứu nhạy cảm.

Sinh viên Trung Quốc và cáo buộc gián điệp

Bối cảnh cảnh báo của ông Redding càng thêm nhạy cảm khi chính quyền Trump công bố kế hoạch cho phép 600.000 sinh viên Trung Quốc tiếp tục theo học tại các trường đại học Mỹ, bất chấp những lo ngại về an ninh quốc gia.

Trong nhiều năm, các cơ quan tình báo và chuyên gia Hoa Kỳ đã cảnh báo rằng: ĐCSTQ sử dụng sinh viên, đặc biệt trong các lĩnh vực STEM (Khoa học, Công nghệ, Kỹ thuật, Toán học), để đánh cắp tài sản trí tuệ và thông tin nhạy cảm phục vụ tổ hợp quân sự Trung Quốc; Sinh viên Trung Quốc chịu ảnh hưởng từ Luật Tình báo Quốc gia Trung Quốc (2017), trong đó yêu cầu mọi công dân và tổ chức “hợp tác với hoạt động tình báo quốc gia, cả ở trong và ngoài nước”.

Hồi tháng 5, Thượng nghị sĩ Marco Rubio kêu gọi thu hồi thị thực của các sinh viên Trung Quốc có liên hệ với ĐCSTQ và tăng cường kiểm soát đối với các đơn xin mới.

Tuy nhiên, Tổng thống Donald Trump tuyên bố rằng Mỹ sẽ tiếp tục cho phép sinh viên Trung Quốc nhập học: “Tất nhiên, chúng tôi sẽ xem xét kỹ lưỡng ai được phép đến Hoa Kỳ”, ông nói.

Bộ trưởng Thương mại Howard Lutnick bảo vệ quyết định này từ góc độ kinh tế, nhấn mạnh:

“Nếu không có dòng sinh viên Trung Quốc, 15% các trường đại học yếu kém nhất sẽ phá sản”.

Phản ứng dữ dội từ giới bảo thủ

Quyết định của ông Trump vấp phải phản ứng mạnh từ các nghị sĩ bảo thủ như Marjorie Taylor Greene (bang Georgia), người đăng trên nền tảng X: “600.000 sinh viên Trung Quốc có thể trung thành với ĐCSTQ không nên được phép vào đại học Mỹ”.

Bà cho rằng nếu 15% trường đại học phụ thuộc vào sinh viên Trung Quốc để tồn tại, thì “những trường đó nên bị đóng cửa” vì không xứng đáng được hoạt động bằng tiền của một chính quyền thù địch.

ĐCSTQ đã nhiều lần ép buộc sinh viên và học giả quốc tế tham gia vào các hoạt động gián điệp

Những lo ngại của phe bảo thủ này không phải là không có cơ sở. Trong những năm gần đây, một số vụ việc đã nêu bật nguy cơ sinh viên Trung Quốc tham gia vào các hoạt động gián điệp.

Ví dụ, vào tháng 10/2024, FBI đã truy tố 5 sinh viên Trung Quốc vì chụp ảnh thiết bị quân sự tại Trại Grayling, Michigan, nơi Lực lượng Vệ binh Quốc gia Lục quân Hoa Kỳ đang tiến hành huấn luyện chung với quân đội Đài Loan.

Các trường hợp khác bao gồm một nhà nghiên cứu Trung Quốc đánh cắp nghiên cứu ung thư đã được cấp bằng sáng chế từ một trường y ở Trung Tây và chuyển nó đến một trường đại học Trung Quốc; và một sinh viên y khoa Harvard cố gắng buôn lậu 21 mẫu nghiên cứu sinh học trở lại Trung Quốc.

Những rủi ro như vậy phát sinh từ Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) và các tổ chức xã hội do đảng này kiểm soát. Năm 2017, ĐCSTQ đã thông qua Luật Tình báo Quốc gia, yêu cầu tất cả “các tổ chức và công dân” phải “hỗ trợ, giúp đỡ và hợp tác” với công tác tình báo quốc gia, kể cả ở nước ngoài.

Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ cũng chỉ ra rằng Hội Sinh viên và Học giả Trung Quốc (CSSA) chịu trách nhiệm “giám sát sinh viên Trung Quốc và vận động họ phản đối những quan điểm trái ngược với lập trường của ĐCSTQ” tại nhiều trường đại học ở nước ngoài. Theo các phương tiện truyền thông, CSSA đã tổ chức các cuộc biểu tình ở nước ngoài chống lại những người bất đồng chính kiến, giám sát sinh viên Trung Quốc tại Hoa Kỳ và thậm chí báo cáo trực tiếp cho nhân viên tình báo của ĐCSTQ.

Vào tháng 5 năm nay, Stanford Review, một ấn phẩm độc lập của Đại học Stanford tại Hoa Kỳ, đã công bố một báo cáo điều tra chuyên sâu, vạch trần các phương pháp khác nhau mà Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) sử dụng để vận hành một mạng lưới gián điệp lâu đời tại Đại học Stanford. Các phương pháp này bao gồm nhắm mục tiêu vào sinh viên và giáo sư tham gia nghiên cứu nhạy cảm và thu thập thông tin tình báo thông qua việc mạo danh, dụ dỗ xã hội, ép buộc gia đình và yêu cầu lòng trung thành.

Một sinh viên Trung Quốc giấu tên chia sẻ: “Nhiều người có ‘mối liên hệ’. Họ (ĐCSTQ) muốn biết mọi thứ xảy ra ở Stanford. Việc báo cáo như vậy là điều phổ biến với chúng tôi”.

Cảnh báo của ông Redding cùng các vụ việc trong quá khứ và chính sách thị thực hiện tại của Hoa Kỳ đã thổi bùng tranh cãi về việc liệu chính quyền Trung Quốc có đang sử dụng hệ thống giáo dục của Mỹ như một công cụ thu thập tình báo hay không. Dù chính quyền Trump thúc đẩy chính sách mở cửa sinh viên vì lợi ích kinh tế, các cơ quan an ninh và giới bảo thủ tiếp tục lo ngại rằng chính sách này vô tình tạo điều kiện cho ĐCSTQ xâm nhập sâu vào hệ thống nghiên cứu và quốc phòng Hoa Kỳ.