Tình báo Mỹ: Máy bay không người lái Nga mua của Iran “nhiều lần thất bại”

Hôm 29/8, theo một quan chức Chính phủ Mỹ nắm rõ thông tin tình báo, máy bay không người lái Nga mua của Iran từ thủ đô Tehran hồi tháng Tám đã gặp trục trặc về kỹ thuật, và dường như không hoạt động hiệu quả trong tình hình chiến sự phức tạp chống lại Ukraine.

Ngày 30/8, AP đưa tin, các quan chức muốn giấu tên đã thảo luận với AP, về đánh giá tình báo của Hoa Kỳ, chỉ ra các máy bay không người lái do Iran sản xuất “nhiều lần thất bại”, nhưng không nói cụ thể.

Các quan chức này cũng cho biết, Mỹ đánh giá, việc Iran giao hàng loạt máy bay không người lái Mohajer-6và Shahed cho Nga, trong vòng vài ngày của tháng Tám, có thể nằm trong kế hoạch mua hàng trăm máy bay không người lái của Iran.

Vào tuần trước, hãng tin AP đưa tin, bất chấp những cảnh báo của Hoa Kỳ đối với Tehran, rằng không được chuyển các máy bay không người lái cho Nga, gần đây Nga vẫn mua hàng trăm máy bay không người lái của Iran. Quân đội Nga hy vọng sẽ sử dụng chúng trong cuộc chiến chống lại Ukraine.

Ngày 29/8, tờ Washington Post lần đầu tiên đưa tin, các máy bay không người lái Nga nhận được từ Iran đang gặp sự cố kỹ thuật.

Tờ Washington Post cũng cho biết, cơ quan tình báo Mỹ và các nước khác cho biết, ngày 19/8, máy bay vận tải của Nga đã lặng lẽ đón 2 loại máy bay không người lái đầu tiên từ Iran. Cả hai loại máy bay này đều có thể mang theo radar, pháo và các mục tiêu quân sự khác.

Tuy nhiên, quan chức an ninh của Mỹ và các cơ quan tình báo khác cũng cho biết, những thứ này có thể khiến vũ khí tấn công của Nga có vấn đề kỹ thuật. Một quan chức tiết lộ, các cuộc thử nghiệm ban đầu đối với máy bay không người lái của Iran được cho là đã trải qua nhiều lần thất bại.

“Có một số lỗ hổng trong hệ thống mà người Nga không hài lòng”, một quan chức an ninh cho biết.

Khi suy đoán về vấn đề với máy bay không người lái của Iran, ông Michael Knights, một chuyên gia quân sự tại Viện Chính sách Cận Đông Washington (WINEP hoặc TWI), đề cập rằng máy bay không người lái do Iran cung cấp chưa được thử nghiệm, về việc chống lại các hệ thống phòng không và gây nhiễu điện tử tinh vi mà người Ukraine sử dụng.

Ông Knights nói: “Trước đây, những chiếc máy bay không người lái này của Iran chưa từng hoạt động trong môi trường phòng không phức tạp. Điểm gần nhất mà chúng tiếp cận là các căn cứ của Ả Rập Xê-út hoặc Mỹ ở Iraq, những nơi thường hoạt động không tốt (trong phong trào vũ trang Houthi). Vì vậy, tôi sẽ không ngạc nhiên, rằng trong một môi trường khốc liệt hơn như Ukraine, họ sẽ gặp phải một số vấn đề.”

Sự xuất hiện của máy bay không người lái của Iran có thể giúp lấp đầy khoảng trống quan trọng trong cuộc chiến của Nga chống lại cuộc xâm lược Ukraine. Nga có 1.500 đến 2.000 máy bay không người lái trinh sát quân sự, nhưng tương đối ít máy bay không người lái tấn công, có thể tấn công chính xác các mục tiêu nằm sâu trong lãnh thổ đối phương.

Ngược lại, kể từ những tuần đầu tiên của cuộc chiến Nga-Ukraine, Ukraine đã sử dụng máy bay không người lái chiến đấu do Thổ Nhĩ Kỳ sản xuất, để tàn phá thiết giáp, xe tải và pháo binh của Nga.

Vào tháng Sáu, Mỹ bắt đầu cung cấp cho Ukraine hệ thống pháo binh tên lửa cơ động cao (HIMARS), có thể bắn nhiều quả rocket vào các mục tiêu quân sự của Nga, từ khoảng cách xa gần 50 dặm Anh (80 km), giúp lực lượng Ukraine có thể phá hủy các kho đạn dược và vật tư hậu cần của Nga ở xa mặt trận.

Các loại pháo tầm xa do NATO cung cấp, như lựu pháo M777 có khả năng bắn đạn dẫn đường chính xác, cũng làm tăng thêm thách thức trên chiến trường của Nga.

Các chuyên gia quân sự cho rằng đối với Nga, cuộc chiến với Ukraine đã bộc lộ điểm yếu rằng Nga không thể phát triển được dòng máy bay không người lái chiến đấu tương tự như loại mà Mỹ đã sử dụng trong 20 năm.

Theo một báo cáo mới của viện chiến lược về phòng thủ Royal United Services (RUSI), người ta đã tìm thấy hơn 450 thành phần linh kiện do nước ngoài sản xuất trong vũ khí Nga thu được từ Ukraine. Điều này cho thấy Moscow đã mua lại nhiều công nghệ quan trọng từ các công ty ở Hoa Kỳ, châu Âu và châu Á trong những năm trước cuộc xâm lược, Reuters đưa tin.

Kết quả điều tra cho thấy, quân đội Nga vẫn phụ thuộc vào các vi mạch nước ngoài cho mọi thứ, từ radio chiến thuật đến máy bay không người lái và đạn dược tầm xa chính xác, và các chính phủ phương Tây đã chậm hạn chế Nga tiếp cận các công nghệ này, đặc biệt sau khi Tổng thống Vladimir Putin xâm lược Crimea vào năm 2014.

Hơn nữa, Nga hiện đang mắc kẹt trong một cuộc chiến. Trên thực tế, nước này chỉ có thể cầu cứu 2 quốc gia để “lấp đầy khoảng trống năng lực” cho các máy bay không người lái chiến đấu của mình là Trung Quốc và Iran. Nhưng Trung Quốc không muốn cung cấp các máy bay không người lái chiến đấu cho Nga, vì họ không muốn phải hứng chịu các lệnh trừng phạt của Mỹ. Do đó, lựa chọn duy nhất của Nga là Iran.

Các quan chức Mỹ đã cảnh báo về những hậu quả, bao gồm cả áp đặt chế tài, nếu Trung Quốc hỗ trợ vật chất cho cuộc chiến mà Moscow gọi là “hoạt động quân sự đặc biệt” nhằm làm suy yếu quân đội Ukraine. Kyiv và các đồng minh phương Tây nhìn nhận cuộc xâm lược này là một cuộc lấn chiếm lãnh thổ vô cớ.

Vào tháng Bảy, Chính phủ Mỹ đã cảnh báo rằng Nga đang chuẩn bị mua một lượng lớn máy bay không người lái của Iran, để sử dụng trong các cuộc tấn công không đối đất, chiến tranh điện tử và nhắm mục tiêu trên chiến trường Ukraine.

Hình ảnh vệ tinh do Hoa Kỳ công bố vào tháng Bảy cho thấy, các quan chức Nga đã đến thăm Sân bay Kashan của Iran vào ngày 8/6 và 5/7, để kiểm tra các máy bay không người lái của Iran.

Khi đó, cố vấn an ninh quốc gia của Nhà Trắng, ông Jake Sullivan, chỉ ra rằng Chính phủ Mỹ “đã nắm được thông tin rằng Chính phủ Iran đang chuẩn bị cung cấp cho Nga hàng trăm máy bay không người lái.”

Trong các cuộc phỏng vấn, quan chức an ninh Hoa Kỳ và đồng minh cho biết, trong vài ngày vào giữa tháng Tám, máy bay vận tải của Nga đã bay đến một cơ sở quân sự của Iran để nhận máy bay không người lái.

Các quan chức an ninh đồng minh cho biết, lô hàng ban đầu bao gồm 2 mẫu máy bay không người lái là Shahed (Shahed-129, Shahed-191) và Mohajer-6. Tất cả đều được coi là máy bay không người lái quân sự hàng đầu của Iran, được thiết kế để tấn công và trinh sát.

Vào tháng Bảy, ông Hossein-Amir Abdollahian, Bộ trưởng Ngoại giao Iran, thừa nhận rằng Tehran đang “hợp tác với Nga dưới nhiều hình thức khác nhau, kể cả trong lĩnh vực quốc phòng.”

Tuy nhiên, ông Abdollahian cũng bày tỏ hy vọng của Iran, rằng xung đột Nga-Ukraine sẽ được giải quyết về mặt ngoại giao. Ông nói: “Chúng tôi sẽ không giúp đỡ bất kỳ bên nào liên quan đến cuộc chiến này, bởi vì chúng tôi nghĩ rằng (cuộc chiến) này cần phải dừng lại.”

Bộ Quốc phòng Anh đã lưu ý trong một bản cập nhật tình báo vào cuối tháng Năm rằng quyết định của Nga triển khai các xe tăng cũ từ thời Liên Xô trên chiến trường nêu rõ “sự thiếu hụt các thiết bị hiện đại, sẵn sàng chiến đấu của Nga”.