Tòa án Tối cao ủng hộ ông Trump hủy bỏ chương trình tạm trú của 500.000 người nhập cư

Theo báo The Washington Post, ngày 30/5 Tòa án Tối cao Hoa Kỳ đã đưa ra phán quyết gây chia rẽ, mở đường cho chính quyền của Tổng thống Trump hủy bỏ tình trạng cư trú hợp pháp tạm thời của hàng trăm ngàn người nhập cư đến từ Cuba, Haiti, Nicaragua và Venezuela.

Trước đây, những người nhập cư này được phép cư trú và làm việc tại Hoa Kỳ theo “Chương trình Tạm trú Nhân đạo” trong khi chờ giải quyết các hồ sơ di trú.

Giới chức cho biết, phán quyết này có thể ảnh hưởng đến khoảng 530.000 người. Dù nhiều người trong số họ sau này có thể đã có được tư cách hợp pháp qua con đường khác. Ví dụ người Cuba có thể xin thường trú và quốc tịch theo đạo luật năm 1966.

Đây là lần thứ hai trong tháng Tòa án Tối cao cho phép chính quyền Trump đình chỉ các biện pháp bảo vệ tương tự. Tuần trước, tòa cũng đã cho phép ông Trump chấm dứt Chương trình Tình trạng Bảo vệ Tạm thời (TPS) dành cho 350.000 người Venezuela.

Phán quyết đồng thuận của Tòa án Tối cao Mỹ được đưa ra chỉ vài ngày sau khi Bộ An ninh nội địa nước này bắt giữ một người nhập cư gốc Mexico với cáo buộc âm mưu nổ súng vào Tổng thống Donald Trump.

Như thường lệ với các phán quyết khẩn cấp, tòa không giải thích lý do hạn chế chương trình tạm trú do chính quyền Biden đưa ra.

Thẩm phán Ketanji Brown Jackson và Sonia Sotomayor đã phản đối mạnh mẽ. Ông Jackson chỉ trích chính phủ không đưa ra được lý do thuyết phục để đình chỉ phán quyết của tòa cấp dưới. Bà Sotomayor cảnh báo hành động này rõ ràng coi nhẹ hậu quả thảm khốc khi khiến gần nửa triệu người không có quốc tịch rơi vào hỗn loạn.

Chính sách thay đổi gây hoang mang, ảnh hưởng nghiêm trọng đến cộng đồng

Nhiều người nhập cư bị ảnh hưởng đã hòa nhập sâu vào xã hội Hoa Kỳ. Thẩm phán Jackson chỉ ra rằng những người được tạm trú thường có người bảo lãnh, và đang kỳ vọng được định cư lâu dài. Nếu chương trình tạm trú hết hạn mà không được gia hạn, hàng trăm ngàn người sẽ đối mặt với nguy cơ mất việc, ở lại bất hợp pháp, thậm chí bị trục xuất.

Luật sư gốc Haiti, cựu Nghị sĩ bang Florida, ông Philippe Brutus, cho biết nhiều khách hàng của ông đã nộp đơn xin tị nạn, nhưng giấy phép lao động lại phụ thuộc vào tình trạng tạm trú. Việc nộp lại hồ sơ có thể mất nhiều tháng.

Ông nói họ sẽ đột ngột mất nguồn thu nhập. Đây không chỉ là một thảm họa, mà là sự hủy diệt hoàn toàn. Ông nhấn mạnh rằng tình hình ở Haiti đang ngày càng xấu đi, và việc quay trở lại là điều không thể tưởng tượng với nhiều người.

Chuyên gia về Nicaragua kiêm thành viên của tổ chức tư vấn chính sách “Đối thoại Liên Mỹ”, ông Manuel Orozco, cho biết đất nước này phụ thuộc vào kiều hối, nên việc trục xuất sẽ khiến xã hội thêm bất ổn. Ông cảnh báo những người bị trục xuất có thể phải đối mặt với quấy rối, giám sát, thậm chí đàn áp từ chính quyền độc tài.

Chính quyền Trump thúc đẩy thay đổi chính sách di trú, được tòa án ủng hộ

Các quan chức chính quyền Trump cho rằng nhóm người nhập cư này làm lãng phí tài nguyên quốc gia và gây nguy hiểm cho an toàn công cộng. Trợ lý Bộ trưởng Bộ An ninh Nội địa Mỹ, bà Tricia McLaughlin, cho biết việc chấm dứt chương trình tạm trú là bước đi quan trọng nhằm khôi phục lẽ thường, đảm bảo an toàn và ưu tiên người Mỹ.

Vụ việc bắt nguồn từ phán quyết của một thẩm phán liên bang buộc Bộ trưởng An ninh Nội địa, bà Kristi L. Noem, phải xem xét từng trường hợp cụ thể, không được áp đặt lệnh cấm chung. Chính quyền Biden sau đó kháng cáo, Tòa án Tối cao vẫn ủng hộ yêu cầu khẩn cấp của chính quyền Trump.

Bộ trưởng Tư pháp John Sauer chỉ trích tòa cấp dưới đã vượt quá thẩm quyền khi can thiệp vào chính sách nhập cư, nhấn mạnh rằng nhánh hành pháp có quyền tùy nghi rất lớn trong các vấn đề di trú và tòa án nên tôn trọng các yếu tố ngoại giao.

Chính quyền Trump hiện đang từng bước khôi phục các chính sách nhập cư cứng rắn từ nhiệm kỳ đầu, bao gồm việc sử dụng quyền lực thời chiến để trục xuất nghi phạm băng đảng, hạn chế quyền công dân theo nơi sinh, v.v.

Theo Fox News, phán quyết này của Tòa án Tối cao là một bước tiến quan trọng trong kế hoạch nhiệm kỳ 2 của ông Trump, ưu tiên giải quyết vấn đề an ninh biên giới.

Nữ dân biểu gốc Cuba, bà Maria Elvira Salazar, người ủng hộ ông Trump, cho biết những người nhập cư bị ảnh hưởng bởi phán quyết ngày 30/5 đều đã vào Mỹ hợp pháp. Bà kêu gọi chính phủ sử dụng quyền hành pháp để trợ giúp họ.

Bà viết trên mạng xã hội X rằng Tòa án Tối cao là thiêng liêng, các phán quyết của họ cần được tôn trọng. Nhưng chúng ta cũng phải cân nhắc đến thiệt hại nhân đạo từ phán quyết này. Những người này đang chạy trốn khỏi các chế độ tàn bạo và môi trường đe dọa đến tính mạng.

Theo một vụ kiện do hơn 20 người nhập cư và tổ chức phi lợi nhuận đệ trình, nếu không có sự can thiệp của tòa án, khoảng 500.000 người đang cư trú hợp pháp ở Mỹ sẽ mất quy chế, đối mặt với nguy cơ bị trục xuất rất cao.