“Vụ bắt người đứng đầu Telegram trên lãnh thổ Pháp được tiến hành trong khuôn khổ một cuộc điều tra tư pháp”, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron viết trên mạng xã hội X ngày 26/8. “Đây hoàn toàn không phải là quyết định chính trị. Các thẩm phán là người quyết định”.
Tổng thống Macron cho biết ông đã đọc được thông tin sai lệch về Pháp liên quan vụ Pavel Durov bị bắt, nhưng không nêu cụ thể. Ông khẳng định Pháp cam kết đảm bảo tự do ngôn luận.
Tuyên bố của ông Macron là lời xác nhận chính thức đầu tiên của Pháp về sự việc. Truyền thông Pháp trước đó đưa tin Pavel Durov bị bắt tại sân bay Le Bourget ở ngoại ô thủ đô Paris tối 24/8, sau khi đến đây từ Azerbaijan bằng máy bay riêng.
Việc Pháp không đưa ra tuyên bố chính thức trong gần hai ngày đã làm dấy lên nhiều đồn đoán về nguyên nhân đằng sau vụ bắt ông Durov.
Một số blogger quân sự Nga nói động thái là một phần trong cuộc chiến chống Moscow của phương Tây, do Telegram là phương tiện liên lạc chính của quân đội nước này. Họ cho rằng tình báo phương Tây có thể khai thác được nhiều dữ liệu nhạy cảm của lực lượng vũ trang Nga thông qua ông Durov.
Tỷ phú Elon Musk chỉ trích sự việc, đặt câu hỏi về quyền tự do ngôn luận ở châu Âu.
Theo một phát ngôn viên cảnh sát Pháp, CEO Telegram đang bị điều tra bởi các văn phòng về gian lận và tội phạm mạng quốc gia, do không hợp tác ngăn chặn tội phạm mạng và tài chính trên Telegram. Ông Durov vẫn đang bị giam, theo phát ngôn viên này.
Jean-Michel Bernigaud, tổng thư ký Ofmin, cơ quan cảnh sát Pháp chuyên trách phòng chống bạo lực với trẻ vị thành niên, cho biết ông Durov bị bắt do Telegram không ngăn chặn được nội dung xấu về trẻ em. “Vấn đề cốt lõi là sự thiếu kiểm duyệt và hợp tác từ phía nền tảng, đặc biệt là trong cuộc chiến chống tội phạm tình dục trẻ em”, ông Bernigaud cho hay.
Điện Kremlin cùng ngày 26/8 cho biết Nga chưa nhận được thông tin từ Pháp về lý do Paris bắt CEO Telegram. Đại sứ quán Nga tại Paris cho biết cơ quan này đã yêu cầu được tiếp cận ông Durov, song phía Pháp không phản hồi.
Telegram khẳng định công ty này tuân thủ chặt chẽ Đạo luật Dịch vụ Kỹ thuật số do Liên minh châu Âu (EU) ban hành, trong đó yêu cầu các công ty mạng xã hội lớn phải ngăn chặn hoạt động trao đổi nội dung, hàng hóa và dịch vụ bất hợp pháp. Durov không có gì phải che giấu và thường xuyên di chuyển khắp châu Âu, công ty này nhấn mạnh.
Ông Durov, 39 tuổi, sinh ra ở Saint Petersburg, được mệnh danh là “Mark Zuckerberg của Nga”. Telegram nói ông có quốc tịch Pháp và Các Tiểu vương quốc Arab Thống nhất (UAE). Truyền thông Nga nói ông còn giữ quốc tịch Nga và St Kitts and Nevis (quốc gia vùng Caribe). Forbes ước tính CEO Telegram sở hữu khối tài sản khoảng 15,5 tỷ USD.
Ứng dụng do ông sáng lập hiện có hơn 900 triệu người sử dụng, nổi tiếng về mã hóa đầu cuối (chỉ những người liên lạc với nhau có thể đọc được tin nhắn) và cam kết bảo vệ quyền riêng tư của người dùng. Sự tập trung vào bảo mật đã khiến Telegram trở thành nền tảng được một bộ phận người dùng yêu thích, song có thông tin cho rằng tính năng này cũng khiến nó trở nên hấp dẫn đối với các tổ chức tội phạm và các nhóm cực đoan.
Phan Anh
Video: Ẩn sau mộng tưởng phúc lợi cao chính là tư duy “hợp tác xã”