Tổng thống Zelensky phản ứng khi bị nhắc nhở về phép lịch sự trong ngoại giao

“Tôi không phải như Amazon,” Bộ trưởng Anh Wallace cho rằng Tổng thống Ukraine Zelensky phải có thái độ “biết ơn” tối thiểu đối với các đồng minh phương Tây trong bối cảnh cả trăm tỷ đô la vũ khí đã được đưa vào chiến trường Ukraine dưới danh nghĩa giúp chính quyền Kyiv bảo vệ lãnh thổ, vậy mà ông Zelensky lại tỏ ra bất mãn khi miêu tả việc làm của NATO là “điều chưa từng có và lố bịch,” theo The Guardian báo cáo. Đáp trả, ông Zelensky tweet rằng “chúng tôi có thể tỏ lòng biết ơn tới đích thân bộ trưởng vào mỗi sáng lúc thức dậy,” theo Pravda Ukraine báo cáo.

Không rõ phép lịch sự trong ngoại giao cấp nhà nước có phải bắt nguồn từ tinh thần quý tộc truyền thống Châu Âu hay không, nhưng có một điều chắc chắn rằng quan chức ngoại giao cấp cao của phương Tây rất chú trọng mặt mũi.

Ít nhất nhìn vào quần áo bề ngoài cùng phong cách nói chuyện của các quan chức NATO trong những ngày diễn ra hội nghị thượng đỉnh như các bức ảnh dưới đây, thì cũng thấy được phần nào bức tranh này, và cũng nhìn ra được ông Zelensky là trường hợp khác biệt. Dù sao thì ông Zelensky có xuất thân diễn viên, và là tổng thống đầu tiên của Ukraine mà không phải xuất thân từ giới chính trị cũng như giới ông trùm.

• Không ít cư dân mạng cho rằng 2 bức ảnh sau có thể làm ‘meme’ cho sự kiện Vilnius:

Bộ trưởng Quốc phòng Anh Ben Wallace tin rằng Tổng thống Ukraine không chỉ khác biệt ở bề ngoài, mà còn khác biệt ở phong cách giao tiếp. Theo ông Wallace, thì giới lãnh đạo NATO “dù muốn hay không, thì người ta cũng muốn nhìn thấy được một chút bày tỏ về lòng biết ơn” từ phía Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky.

Đây là nói về việc ông Zelensky chỉ trích gay gắt giới lãnh đạo NATO trên mạng xã hội khi sau ngày đầu tiên cuộc họp thượng đỉnh (11/7) mà Ukraine không nhận được lời mời rõ ràng hay lịch trình thời gian các bước để Ukraine trở thành thành viên NATO, cho rằng đây là “việc chưa từng có và lố bịch.”

Thậm chí ông Zelensky nói trắng ra rằng một số thành viên của NATO làm như vậy là đang giữ lại “một cơ hội để mặc cả tư cách thành viên của Ukraine ở NATO trong các cuộc đàm phán với Nga,” và gọi cách làm “mập mờ” đó của NATO là “yếu nhược”.

Cách làm của ông Zelensky dường như phạm phải lỗi ngoại giao phương Tây khi khiến mặt mũi của nhiều nhà ngoại giao cấp cao trở nên thiếu ánh sáng, ít nhất như Washington Post dẫn nguồn thạo tin nói rằng nó đã chọc giận phái đoàn của Mỹ do Tổng thống Joe Biden dẫn đầu.

Và dường như Bộ trưởng Quốc phòng Anh Ben Wallace cũng cảm thấy không hài lòng.

Theo The Guardian, ông Wallace đã dùng phong cách ‘nhắc nhở lịch sự’, hay như ‘lời khuyên hữu ích’, nói rằng Ukraine có thói quen đối xử với các đồng minh, bao gồm cả Vương quốc Anh, như thể họ là một kho hàng của chợ bình dân Amazon, với danh mục các loại vũ khí để chính quyền Kyiv chọn tới chọn lui mỗi khi cần thiết.

“Đôi khi bạn đang thuyết phục các quốc gia phải dốc túi kho dự trữ [đạn dược] của chính họ,” ông Wallace nói. “Đôi khi bạn phải thuyết phục các nhà lập pháp trên Đồi Capitol ở Mỹ. Bạn phải thuyết phục các chính trị gia đang chịu nghi ngờ ở các quốc gia khác. Mà bạn biết đấy, những điều này đều có giá trị cao.”

Wallace tin rằng đây không phải là lần đầu tiên ông nói chuyện với Kyiv về điều này. “Tôi đã nói với họ rằng năm ngoái, khi tôi lái xe 11 giờ để được mang tới một danh sách, rằng tôi không phải như Amazon,” ông Wallace nói, và cảm thấy Ukraine có thói quen lặp lại, hễ khi đã có được một loại vũ khí, thì ngay lập tức bắt đầu vận động hành lang cho để đòi cái khác.

Ông Jake Sullivan, Cố vấn An ninh Quốc gia Hoa Kỳ, cũng góp chuyện với lập luận rằng “người dân Mỹ xứng đáng được biết ơn ở một mức độ nào đó.”

Theo tờ báo miêu tả, ông Sullivan rõ ràng là rất tức giận khi nói, “Hoa Kỳ đã tăng cường cung cấp một lượng lớn năng lực để giúp đảm bảo rằng những người lính dũng cảm của Ukraine có đạn dược, phòng không, bộ binh, phương tiện chiến đấu, thiết bị rà phá bom mìn.”

Dường như những nhắc nhở về tác phong ngoại giao của NATO đã có hiệu quả tức thời. Ngay hôm sau, sau khi đạt được một số cam kết từ các thành viên của nhóm G7, ông Zelensky đã nói trong khi đứng cùng các nhà lãnh đạo khác của G7 trong 1 tuyên bố chung: “Kết quả của hội nghị thượng đỉnh các nhà lãnh đạo ở Vilnius là rất cần thiết và thành công có ý nghĩa đối với Ukraine. Tôi biết ơn tất cả các nhà lãnh đạo ở tất cả các quốc gia NATO vì sự hỗ trợ rất thiết thực và chưa từng có.”

Khi được phóng viên hỏi về những bình luận của ông Wallace, ông Zelensky nói, “Tôi nghĩ rằng chúng tôi luôn rất biết ơn Vương quốc Anh,” và ông đã ngay lập tức yêu cầu Bộ trưởng Quốc phòng của mình, ông Oleksii Reznikov, người có mặt trong khán phòng, gọi điện khẩn cấp cho người đồng cấp Ben Wallace của Anh để cảm ơn một lần nữa vì sự ủng hộ của Vương quốc Anh.

Theo Pravda Ukraine đưa tin, ông Zelensky đã bày tỏ, “Đối với tôi, dường như chúng tôi luôn rất biết ơn Vương quốc Anh, luôn biết ơn Thủ tướng [Rishi Sunak] và Bộ trưởng Quốc phòng, ông Wallace…

Tôi chỉ không biết ý ông ấy là gì, nếu không thì chúng tôi phải bày tỏ lòng biết ơn của mình như thế nào. Ông ấy có thể nhắn tin cho tôi để giải thích…

Chúng tôi có thể tỏ lòng biết ơn tới đích thân bộ trưởng vào mỗi sáng lúc thức dậy.

Vương quốc Anh là đối tác của chúng tôi, chúng tôi biết ơn điều đó, có thể bộ trưởng muốn điều gì đó cụ thể… Nhưng tôi nghĩ chúng tôi có mối quan hệ tốt. Chúng tôi biết ơn người dân. Xét cho cùng, sự ủng hộ mạnh mẽ của người dân sẽ ảnh hưởng đến sự ủng hộ của bất kỳ lãnh đạo nhà nước nào.”