TQ cảnh báo đừng mở ‘Hộp Pandora’ khi Mỹ điều thêm 1000 quân tới Trung Đông

Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị hôm thứ Ba (18/6) đã cảnh báo thế giới không nên mở “Hộp Pandora” tại Trung Đông. Cảnh báo của ông Vương đến cùng thời điểm với việc Quyền Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Patrick Shanahan tuyên bố điều thêm khoảng 1000 quân tới Vùng Vịnh, theo Reuters đưa tin.

Nỗi lo về cuộc đối đầu giữa Iran và Mỹ đã gia tăng kể từ thứ Năm tuần trước khi hai tàu chở dầu quốc tế bị tấn công ở Vịnh Oman, gần lối vào Eo biển Hormuz do Iran kiểm soát.

Mỹ đã cáo buộc Iran thực hiện các vụ tấn công này và đang kêu gọi cộng đồng quốc tế có hành động chung chống lại lối hành xử gây hại của Tehran.

Phát biểu tại Bắc Kinh sau cuộc gặp với Ngoại trưởng Syria, Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị nói rằng Mỹ không nên sử dụng “áp lực cực đoan” để giải quyết các vấn đề với Iran.

Ông Vương nói với báo giới rằng Trung Quốc “tất nhiên rất quan ngại” về tình hình ở Vùng Vịnh và về Iran, nhưng kêu gọi tất cả các bên phải giảm mâu thuẫn và không hướng tới đụng độ.

“Chúng tôi kêu gọi tất cả các bên hãy duy trì kiềm chế hợp lý, và không thực hiện bất kỳ hành động nào làm gia tăng mâu thuẫn khu vực, và không mở hộp Pandrora,” ông Vương nói.

“Đặc biệt, phía Mỹ nên thay thế các phương thức áp lực cực đoan của mình… Bất kỳ hành xử đơn phương nào đều không có cơ sở trong luật pháp quốc tế. Nó không những không giải quyết được vấn đề này, mà nó sẽ chỉ tạo thêm một cuộc khủng hoảng lớn hơn,” ông Vương nói thêm.

Ngoại trưởng Trung Quốc cũng cho biết thỏa thuận hạt nhân Iran là cách khả thi duy nhất để giải quyết vấn đề hạt nhân Tehran, và ông Vương thúc giục Iran hãy thận trọng khi đưa ra quyết định liên quan đến thỏa thuận này.

“Chúng tôi hiểu rằng các bên liên quan có thể có những quan ngại khác nhau, nhưng trên tất cả, thỏa thuận hạt nhân toàn diện này nên được thực hiện đúng,” ông Vương nói. “Chúng tôi hy vọng rằng Iran thận trọng với quyết định của mình và không từ bỏ thỏa thuận này.”

Ông Vương cũng nói rằng Trung Quốc hy vọng các bên khác tôn trọng quyền và lợi ích hợp pháp của Iran.

Trong cùng ngày, Quyền Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Patrick Shanahan đã thông báo triển khai thêm khoảng 1000 tới Trung Đông với mục tiêu tự vệ, viện dẫn quan ngại về mối đe dọa từ Iran.

“Những vụ tấn công của Iran gần đây chứng minh chính xác thông tin tình báo đáng tin, xác thực mà chúng tôi đã từng nhận được về cách hành xử thù địch của lực lượng Iran và các nhóm ủy nhiệm của họ, đe dọa tới nhân viên và lợi ích của Mỹ khắp khu vực này,” ông Shanahan nói trong tuyên bố điều quân.

Việc triển khai quân Mỹ tới Trung Đông lần này là nằm ngoài việc Bộ Quốc phòng đã thông báo tăng thêm 1.500 quân tới Trung Đông vào tháng trước để đáp trả các vụ tấn công vào 4 tàu chở dầu trong tháng đó. Washington trước đó đã thắt chặt chế tài, lệnh cho tất cả các nước và các công ty phải dừng nhập khẩu dầu của Iran nếu không sẽ bị loại trừ khỏi hệ thống tài chính toàn cầu.

Đáp trả áp lực từ Mỹ, hôm thứ Hai (17/6), Iran nói rằng họ sẽ sớm phá vỡ giới hạn về lượng uranium được làm giàu có thể dự trữ theo thỏa thuận hạt nhân Iran 2015.

Tuy nhiên, hôm thứ Ba (18/6), Tổng thống Iran Hassan Rouhani đã hạ giọng hơn khi tuyên bố Tehran sẽ không tiến hành chiến tranh chống lại bất kỳ quốc gia nào.

“Iran sẽ không tiến hành chiến tranh với bất kỳ quốc gia nào. Những người đối đầu với chúng tôi là một nhóm chính trị gia thiếu kinh nghiệm,” ông Rouhani nói trong một bài phát biểu được truyền hình trực tiếp trên sóng truyền hình quốc gia Iran.

Tổng thống Iran nói thêm: “Bất chấp tất cả những nỗ lực của người Mỹ trong khu vực này và mong muốn của họ về việc cắt đứt mối quan hệ của chúng tôi với toàn thế giới và mong muốn của họ về việc cô lập Iran, họ đã đang không thành công.”

Xuân Thành

Xem thêm: