TQ mở rộng 16 cơ sở ở Biển Hoàng Hải, Hàn Quốc ra các biện pháp đối phó

Báo cáo mới nhất của một viện nghiên cứu Mỹ tiết lộ rằng trong những năm gần đây, Trung Quốc đã đơn phương thiết lập 16 cơ sở tại vùng biển Hoàng Hải thuộc khu vực biện pháp tạm thời giữa Trung Quốc và Hàn Quốc, áp dụng chiến lược “mở rộng chủ quyền theo kiểu tiệm tiến”. Những cơ sở mang danh nghĩa dân sự này có tiềm năng sử dụng cho mục đích quân sự, và trong quá trình giám sát, Hàn Quốc đã 27 lần bị ngăn chặn.

Các chuyên gia chỉ ra rằng động thái này tương tự các biện pháp quân sự hóa của Trung Quốc tại Biển Đông và biển Hoa Đông, nhằm bảo đảm quyền kiểm soát trên biển Hoàng Hải, từ đó tạo ra mối đe dọa mang tính xâm lấn dần dần đối với chủ quyền biển của Hàn Quốc. Tuy nhiên, Hàn Quốc đã thiết lập các nền tảng để đối phó, trong khi Mỹ và Hàn Quốc đang tăng cường hợp tác quân sự nhằm ứng phó với sự bành trướng trên biển của Trung Quốc.

Viện nghiên cứu Mỹ phơi bày 16 cơ sở của ĐCSTQ ở Hoàng Hải, Hàn Quốc giám sát

Ngày 9/12, trang chuyên đề về Triều Tiên “Beyond Parallel” (Vượt qua vĩ tuyến) trực thuộc Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS) của Mỹ đã công bố một báo cáo, trong đó công bố hình ảnh 16 cơ sở do Trung Quốc triển khai tại vùng biển Hoàng Hải thuộc khu vực biện pháp tạm thời Trung–Hàn.

Báo cáo cho thấy, kể từ năm 2018, Trung Quốc đã đơn phương triển khai 13 phao nổi tại khu vực này và vùng lân cận mà không có tham vấn trước, đồng thời xây dựng hai nền tảng nuôi trồng thủy sản biển sâu mang tên “Deep Blue 1” và “Deep Blue 2”, cùng một nền tảng quản lý tổng hợp có tên “Atlantic Amsterdam”.

Theo Hiệp định Nghề cá Trung–Hàn năm 2001, khu vực vùng đặc quyền kinh tế chống lấn ở Hoàng Hải được xác định là “khu vực biện pháp tạm thời”, do hai nước cùng quản lý. Báo cáo nhấn mạnh rằng việc thiết lập các công trình mang tính vĩnh viễn trong vùng nước thuộc biện pháp tạm thời là vi phạm hiệp định này. Phía Trung Quốc không chỉ nhiều lần từ chối yêu cầu của Hàn Quốc về việc di dời các cơ sở, mà còn đơn phương thiết lập “vùng cấm hàng hải” trong khu vực.

Báo cáo cho biết, kể từ năm 2020, các tàu của Hàn Quốc đã 135 lần tìm cách giám sát hoạt động của phía Trung Quốc, trong đó 27 lần bị lực lượng hải cảnh ĐCSTQ ngăn chặn.

Báo cáo khuyến nghị chính phủ Mỹ và Hàn Quốc nên cân nhắc công khai tọa độ các cơ sở liên quan của Trung Quốc, đồng thời xem đây là một ví dụ khác về chiến thuật “vùng xám” mà ĐCSTQ áp dụng nhằm vào các đồng minh của Mỹ tại khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương.

Tờ JoongAng Ilbo (Trung ương Nhật báo) của Hàn Quốc trong một bài viết đăng tháng 7 năm nay nhận định rằng, kể từ khi lập quốc, Hàn Quốc chỉ từng đối mặt với một mối đe dọa lãnh thổ nghiêm trọng, đó là cuộc Chiến tranh Triều Tiên cách đây 75 năm. Nhưng hiện nay, “cuộc xâm phạm lần thứ hai đang diễn ra — lần này đến từ phía Tây (Trung Quốc)”.

Bài báo cảnh báo rằng, nếu ĐCSTQ cuối cùng thành công trong việc biến Hoàng Hải thành “nội hải” của mình, thì hậu quả đối với Hàn Quốc sẽ vô cùng nghiêm trọng.

Phao nổi có khả năng giám sát dưới nước, lộ rõ chiến lược quân–dân lưỡng dụng của ĐCSTQ

Liên quan đến việc Trung Quốc đơn phương triển khai 13 phao nổi tại Hoàng Hải, ông Thẩm Minh Thất, nghiên cứu viên tại Viện Nghiên cứu Quốc phòng và An ninh Đài Loan, phân tích với Epoch Times rằng các phao này có nhiều chức năng: đo nhiệt độ nước, độ mặn, và quan trọng hơn là “có thể gắn thiết bị để nghe âm thanh dưới nước, dò tìm hoạt động của tàu ngầm dưới đáy biển, đặc biệt là tàu ngầm hạt nhân”.

Ông cho rằng ĐCSTQ “rất giỏi lấy hợp pháp che đậy phi pháp, dùng mục đích hợp pháp để triển khai các dẫn xuất quân sự”. Những phao nổi này vốn mang tính ‘lưỡng dụng’, và “càng bố trí nhiều thì càng cho thấy khu vực đó là trọng điểm chiến lược hoặc có thể diễn ra các hoạt động quan trọng trong tương lai”.

Ông Lâm Chí Hào, nghiên cứu viên trợ lý tại cùng viện, phân tích thêm về ý đồ chiến lược: Hoàng Hải nằm tại cửa ngõ ra biển của tỉnh Sơn Đông. Nếu các căn cứ hải quân phía nam Sơn Đông hoặc căn cứ Bột Hải muốn đưa biên đội tàu sân bay tiến xuống phía Nam, thì việc duy trì ảnh hưởng hoặc quyền kiểm soát tại Hoàng Hải sẽ bảo đảm cho hải quân ĐCSTQ đi qua khu vực này một cách thuận lợi.

Ông nói, dù Trung Quốc tuyên bố các cơ sở này phục vụ “mục đích dân sự, giám sát và bảo vệ sinh thái biển”, nhưng trong tình huống khẩn cấp, chúng có thể giúp Bắc Kinh nắm bắt nhanh tình hình trên biển, bảo đảm rằng hải quân hoặc hải cảnh Hàn Quốc không có hành động bất lợi đối với lực lượng hải quân ĐCSTQ tại Hoàng Hải.

“Chiến thuật vùng xám” thúc đẩy hợp tác an ninh Hàn–Mỹ–Nhật

Theo ông Lâm Chí Hào, ĐCSTQ thường dùng phao nổi để kéo dài yêu sách chủ quyền hoặc hợp thức hóa hành động của các chính quyền địa phương, từ đó từng bước xói mòn chủ quyền và quyền thực thi pháp luật của các quốc gia khác trong khu vực.

Ông cho rằng cách làm này gây tác động tiêu cực rõ rệt đối với quan hệ Trung–Hàn và có thể khiến các quốc gia xung quanh gia tăng cảnh giác, từ đó hình thành các mối quan hệ an ninh chặt chẽ hơn. Thậm chí, hợp tác an ninh đa phương giữa Hàn Quốc – Mỹ – Nhật hoặc Hàn Quốc – Nhật có thể trở nên cần thiết trong dài hạn.

Hàn Quốc dựng nền tảng đối phó, Mỹ–Hàn tăng cường hợp tác quân sự

Trước việc Trung Quốc đơn phương thiết lập 16 cơ sở tại Hoàng Hải, báo Chosun Ilbo ngày 12/12 kêu gọi Hàn Quốc áp dụng các biện pháp đối xứng, cho rằng không có lý do gì Hàn Quốc không thể triển khai số lượng phao và công trình tương đương.

Bài viết cho biết Việt Nam đang áp dụng các “biện pháp đối xứng” nhằm hóa giải những chiến thuật kiểu này của ĐCSTQ. Việt Nam đã noi theo cách làm của ĐCSTQ, tiến hành đổ bê tông xây dựng các công trình quân sự trên các bãi đá ngầm và bãi cát, với diện tích đã mở rộng lên khoảng 70% so với các đảo nhân tạo của phía Trung Quốc. Mặc dù ĐCSTQ đe dọa sẽ “có biện pháp đáp trả”, nhưng nếu hành động vội vàng, Bắc Kinh có thể đối mặt với nguy cơ bị toàn bộ Đông Nam Á quay lưng.

Trước sự mở rộng trên biển của ĐCSTQ, Hàn Quốc trước đó cũng đã bắt đầu triển khai các biện pháp đối phó. Tháng 3 năm nay, Bộ trưởng Đại dương Hàn Quốc Kang Do-hyung tuyên bố Seoul đã thiết lập một nền tảng nổi cố định tại khu vực tranh chấp ở Hoàng Hải như một “biện pháp đối xứng”. Trên danh nghĩa, công trình này được sử dụng cho “khảo sát môi trường”, nhưng trên thực tế là nhằm giám sát các động thái của phía Trung Quốc.

Song song với đó, hợp tác quân sự Mỹ–Hàn tiếp tục được tăng cường. Trong tuyên bố chung sau hội nghị thượng đỉnh ngày 13/11, Mỹ chính thức phê chuẩn kế hoạch Hàn Quốc xây dựng tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân, đồng thời ủng hộ Seoul sở hữu năng lực làm giàu uranium và tái xử lý nhiên liệu hạt nhân đã qua sử dụng.

Ngày 10/12, tập đoàn vận tải biển hàng đầu Hàn Quốc Hanwha thông báo hợp tác với công ty khởi nghiệp quốc phòng Mỹ Vatn Systems để cùng phát triển các phương tiện không người lái dưới nước tự hành cho Hải quân Mỹ, nhằm đối phó với sự mở rộng của hải quân ĐCSTQ tại khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương.

Khi tổng kết những tác động sâu rộng từ chiến lược của ĐCSTQ tại Hoàng Hải, ông Lâm Chí Hào nhận định: “Nếu ĐCSTQ mở rộng ảnh hưởng tại Hoàng Hải, điều đó đồng nghĩa với việc Triều Tiên sẽ có nhiều cơ hội lợi dụng việc Trung Quốc mở rộng không gian biển để mở rộng các tuyến buôn lậu, thậm chí là phạm vi hoạt động trên biển”.

Ông cảnh báo rằng, điều này không chỉ ảnh hưởng đến hoạt động và dòng vận chuyển kinh tế ở vùng biển phía tây của Hàn Quốc, mà còn “làm thu hẹp lợi ích hàng hải của các quốc gia khác”, khiến “khu vực Đông Bắc Á trở nên căng thẳng hơn”.