TQ muốn gia nhập CPTPP: Đại sứ Nhật cảnh báo không nên hạ tiêu chuẩn

Đơn xin gia nhập Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) của Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) đến nay vẫn còn bị bỏ ngỏ. Gần đây, Đại sứ Shingo Yamagami của Nhật Bản trú tại Úc đã có bài viết chỉ ra CPTPP không nên vì vấn đề này mà hạ thấp tiêu chí thành viên.

Việc ĐCSTQ xin gia nhập CPTPP gần đây đã được thảo luận trở lại, nguyên nhân chính là do CPTPP dự kiến ​​sẽ tổ chức một cuộc họp cấp bộ trưởng vào tháng Mười để xem xét các đơn xin gia nhập từ 3 nước bao gồm Đài Loan, Trung Quốc và Ecuador. Gần đây, chủ tịch luân phiên của CPTPP là Singapore cũng đang nghiên cứu tư cách thành viên của các nước liên quan này.

ĐCSTQ đã có động thái trong vấn đề này. Đại sứ Tiêu Thiên (Xiao Qian) của Trung Quốc trú tại Úc thừa nhận với truyền thông Úc vào ngày 14 tháng này rằng Trung Quốc đã tìm kiếm sự hỗ trợ từ Chính phủ Úc để xin gia nhập CPTPP nhưng chưa nhận được phản hồi. Ông dự định sẽ kêu gọi phía Úc cố gắng sớm giúp đỡ.

Cựu Thủ tướng Úc Scott Morrison từng khẳng định Trung Quốc khó có thể được phép tham gia hiệp định vì các lệnh trừng phạt thương mại đối với Úc. Tân Thủ tướng Úc Anthony Albanese cũng nói rằng trước khi Bắc Kinh xem xét khởi động lại mối quan hệ song phương, tốt nhất nên từ bỏ các biện pháp hạn chế thương mại mang tính uy hiếp đối với Úc.

Về vấn đề này, Đại sứ Nhật Bản tại Úc là ông Shingo Yamagami đã viết một bài trên tờ “Báo người Úc” (The Australian) đề hành vi kinh tế bá quyền kéo dài của ĐCSTQ như áp dụng các biện pháp không phù hợp cấm vận Nhật Bản và Úc. Tiêu biểu như năm 2010 đình chỉ xuất khẩu đất hiếm sang Nhật Bản sau khi hải quân Nhật bắt giữ một tàu đánh cá của Trung Quốc gần một hòn đảo ở Biển Hoa Đông.

Ông cho rằng vấn đề vũ khí hóa kinh tế rõ ràng là vi phạm các quy định của WTO, nhưng thật trớ trêu là kiểu bắt nạt kinh tế này vốn đã là “bản sắc” của “một nước thành viên nào đó” thuộc WTO. Ông nói thêm, hiện nay CPTPP không nên hạ thấp tiêu chí gia nhập.

Ông Yamagami cho biết, Vương quốc Anh là một nền kinh tế tiên tiến với thành tích tốt, mặc dù vậy đơn xin gia nhập (CPTPP) của Anh vẫn trong tình trạng xem xét từ tháng 6/2021 là vì CPTPP đảm bảo tiêu chuẩn cao đối với tư cách thành viên.

Đại sứ Nhật Bản Shingo Yamagami cho rằng CPTPP với tư cách là ngọn hải đăng khu vực, nên cho thấy tiêu chuẩn cao nhất về các quy tắc thương mại và đầu tư, “nếu có nước không đáp ứng các tiêu chuẩn mà được chấp nhận vào CPTPP thì sẽ gây tác động tiêu cực đối với trật tự quốc tế”.

CPTPP bao trùm thị trường 500 triệu dân tại 11 nền kinh tế trên thế giới, chiếm hơn 13% GDP thế giới và hiện có 11 quốc gia thành viên: Úc, New Zealand, Nhật Bản, Singapore, Brunei, Malaysia, Việt Nam, Canada, Mexico, Chile và Peru, nếu muốn xin gia nhập CPTPP thì phải được sự nhất trí của 11 nước.