Hoa Kỳ thêm Venezuela, Bắc Hàn vào lệnh cấm nhập cảnh

Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump hôm Chủ Nhật (24/9) đã ký thông báo thay thế lệnh cấm di trú bằng một sắc lệnh mới, trong đó hạn chế di trú với 8 nước, bao gồm cả Venezuela và Bắc Hàn.

Hãng tin AP cho hay các quy định mới áp đặt lên công dân của Iran, Libya, Somalia, Syria, Yemen, Venezuela, Bắc Hàn và Cộng hòa Chad (một quốc gia ở Trung Phi), sẽ có hiệu lực từ 18/10.

Phạm vi của các hạn chế này khá rộng từ việc cấm hoàn toàn với thị thực của công dân các nước như Syria cho tới việc hạn chế nhắm mục tiêu hơn như với Venezuela. Ví dụ, việc đình chỉ thị thực-không nhập cư đối với công dân Venezuela, chỉ áp dụng cho một số quan chức chính phủ và gia đình họ.

Thông báo mới này của Tổng thống Trump đến cùng ngày với việc lệnh cấm di trú tạm thời áp dụng cho 6 nước Hồi giáo đã hết hạn 90 ngày kể từ ngày có hiệu lực. Lệnh cấm đó áp dụng với công dân từ Iran, Libya, Somalia, Sudan, Syria và Yemen, những người thiếu “xác nhận về việc có mối mối quan hệ xác thực với một người hoặc một thực thể ở Hoa Kỳ” sẽ không được nhập cảnh vào Mỹ. Công dân từ Sudan đã được loại bỏ khỏi lệnh cấm di trú mới.

Sau khi chính sách mới được loan báo, vào cuối ngày Chủ Nhật (24/9), ông Trump đã đăng tweet rằng: “Làm cho nước Mỹ an toàn là ưu tiên số một của tôi. Chúng tôi sẽ không thừa nhận những người đó vào đất nước chúng tôi, chúng tôi không thể kiểm tra một cách an toàn”.

Không giống như lệnh cấm di trú đầu tiên, đã gây ra sự hỗn loạn tại các sân bay trên khắp nước Mỹ và một loạt các thách thức pháp lý sau khi nó được soạn thảo khá vội vàng mà chưa tham vấn các thực thể bên ngoài Tòa Bạch Ốc, các quan chức chính phủ Trump nhấn mạnh rằng lần này họ đã dành nhiều tháng để làm việc về quy định mới cùng với nhiều cơ quan khác nhau, đồng thời cũng có trao đổi với các chính phủ nước ngoài.

Nhằm đảm bảo cho việc lệnh cấm mới được áp dụng thành công, chính phủ Trump chỉ ra rằng các thị thực hợp lệ còn thời hạn sẽ không bị thu hồi. Lệnh mới cũng cho phép, nhưng không bảo đảm, miễn trừ từng trường hợp cho công dân của các quốc gia bị ảnh hưởng, nếu đáp ứng được các tiêu chí nhất định.

Các tiêu chí này bao gồm: đã từng làm việc hoặc học tập tại Hòa Kỳ một thời gian dài và vẫn đang hoạt động tiếp tục; đã có các thiết lập “quan hệ quan trọng” ở Hoa Kỳ từ trước; và đã có “nhiệm vụ giảng dạy hay kinh doanh quan trọng” ở Hoa Kỳ. Tuy nhiên, các quan chức thừa nhận rằng những hạn chế miễn trừ đã hẹp hơn so với những miễn trừ cho người dân có các mối quan hệ xác thực với Hoa Kỳ mà Toà án Tối cao công bố trong một quyết định liên quan đến sắc lệnh di trú cũ từ cuối tháng 6.

Bộ An ninh Nội địa Hoa Kỳ (DHS) giải thích rằng các nước có trong danh sách hạn chế thị thực mới nhất là do không chia sẻ đủ thông tin với Hoa Kỳ hoặc đã không thực hiện biện pháp phòng ngừa an ninh cần thiết.

DHS đã mất nhiều tháng để xây dựng một đường dây an ninh mới, bao gồm các yếu tố như liệu các nước có cấp hộ chiếu điện tử với thông tin sinh trắc học, báo cáo hộ chiếu bị mất hoặc bị đánh cắp cho INTERPOL và chia sẻ thông tin về lịch sử phạm tội và có liên quan tới khủng bố của du khách. Hoa Kỳ sau đó đã chia sẻ các tiêu chuẩn này với mọi quốc gia trên thế giới và cho họ thời hạn 50 ngày để tuân thủ.

Theo AP, dẫn lời quan chức từ DHS, cho biết lúc đầu có tổng cộng 16 nước đã không tuân thủ các quy định này, nhưng sau đó một nửa trong số đó đã làm việc với Mỹ để cải thiện việc chia sẻ thông tin và thực hành an ninh của họ. 8 nước còn lại như danh sách nêu trên sẽ phải chịu các hạn chế di trú mới cho đến khi họ tuân thủ đúng theo các quy định của Hoa Kỳ.

Các quy định mới bao gồm đình chỉ tất cả thị thực nhập cư đối với công dân của các nước Chad, Iran, Libya, Bắc Hàn, Syria, Yemen và Somalia, và đình chỉ thị thực-không nhập cư như mục đích kinh doanh hay du lịch với công dân của Chad, Libya, Bắc Hàn, Syria và Yemen.

Công dân của Iran sẽ không được cấp thị thực du lịch và kinh doanh, nhưng vẫn được cấp thị thực cho các hoạt động như giao lưu văn hóa, học sinh sinh viên nếu họ qua được các kiểm tra bổ sung. Việc kiểm tra bổ sung như vậy cũng sẽ được yêu cầu đối với công dân Somali nộp đơn xin thị thực-không nhập cư.

Riêng với Venezuela, các chế tài thị thực mới này sẽ chỉ áp dụng với quan chức của 5 cơ quan của chính phủ nước này và người thân của họ, không có hiệu lực với dân chúng Venezuela.

Trong tuyên bố gần đây, Ngoại trưởng Rex Tillerson nói rằng tổng thống đang thi hành nhiệm vụ bảo vệ người Mỹ. Ông cho biết Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ sẽ phối hợp với các cơ quan liên bang khác để thực hiện các biện pháp “theo đúng trật tự” và sẽ “tiếp tục hợp tác chặt chẽ với các đồng minh và đối tác của chúng tôi, những nước chia sẻ cam kết của chúng tôi đối với an ninh quốc gia và toàn cầu“.

Tân Bình 

Xem thêm: