Donald Trump: Trung Quốc có cố gắng về vấn đề Bắc Hàn, nhưng không thành công

Trong một tuyên bố vào hôm thứ Ba (20/6), Tổng thống Mỹ Donald Trump đã nói rằng những nỗ lực của Trung Quốc nhằm thuyết phục Bắc Triều Tiên kiềm chế chương trình hạt nhân đã thất bại. Đây có thể coi là động thái gây áp lực của Tổng thống Hoa Kỳ lên phái đoàn Trung Quốc trong cuộc Đối thoại Ngoại giao và An Ninh Mỹ – Trung diễn ra vào thứ Tư (21/6) tại Washington.

Ông Trump đặt nhiều hy vọng vào việc hợp tác với Trung Quốc để giải quyết vấn đề hạt nhân Bắc Triều Tiên. Hai nhà lãnh đạo đã có hội nghị cấp cao không chính thức tại Floria, Hoa Kỳ vào đầu tháng Tư. Kể từ sau đó, Tổng thống Trump luôn vỗ về quan hệ với Tập Cận Bình và cũng không còn chỉ trích các hoạt động thương mại của Bắc Kinh nữa. Đổi lại, Tổng thống Mỹ kỳ vọng vấn đề Bắc Hàn được giải quyết ổn thoả.

Tuy nhiên, trong một tweet đăng tải vào thứ Ba (20/6), ông Trump đã viết: “Mặc dù tôi đánh giá cao những nỗ lực của Chủ tịch Tập và Trung Quốc về vấn đề Bắc Triều Tiên, nhưng đã không thành công. Dù sao, ít nhất tôi biết Trung Quốc đã có cố gắng!”

Tuyên bố này được đưa ra ngay trước cuộc gặp song phương Mỹ – Trung mà Bắc Hàn được coi là chủ đề trọng tâm. Kể từ sau cuộc gặp Trump – Tập đầu năm nay, Bắc Hàn không hề có dấu hiệu sẽ giảm nhẹ chương trình hạt nhân mà còn liên tục thử tên lửa, đồng thời tuyên bố sắp tiến gần đến việc gắn được đầu đạn hạt nhân lên tên lửa hành trình. Việc này rõ ràng không làm ông Trump hài lòng và tuyên bố phủ đầu của Trump sẽ gây áp lực không nhỏ lên phái đoàn Trung Quốc đang trên đường tới Washington.

Theo phân tích của Reuters, tuyên bố này của ông Trump cũng rấy lên thông tin cho rằng chính phủ Mỹ sắp tới có thể sẽ có những thay đổi trong nỗ lực chấm dứt chương trình hạt nhân và các đợt thử tên lửa liên tiếp của Bắc Triều Tiên, cũng như các chính sách đối với Trung Quốc.

Sau cuộc gặp với Tập Cận Bình hồi tháng 4, ông Trump tuyên bố: “Tôi đã giải thích với Chủ tịch Trung Quốc rằng thoả thuận thương mại với Mỹ sẽ tốt hơn nhiều nếu họ giải quyết vấn đề Bắc Hàn“. Nhưng nếu Trung Quốc không giúp giải quyết vấn đề Bắc Hàn, “chúng ta sẽ tự làm điều đó mà không cần họ“, ông Trump viết thêm.

Có thể thấy sách lược đối với Trung Quốc của Tổng thống Mỹ dựa trên cán cân Bắc Hàn, nếu Trung Quốc tiếp tục làm phật lòng Hoa Kỳ về vấn đề này, rất có thể Tổng thống Trump sẽ quay trở lại bắt đầu cuộc chiến thương mại với Trung Quốc như ông đã cam kết trong quá trình tranh cử.

Vào thứ Ba (20/6), một quan chức giấu tên, nói với Reuters rằng các vệ tinh do thám của Mỹ đã phát hiện các hoạt động gần lối vào đường hầm tại khu vực thử hạt nhân của Bắc Triều Tiên nhưng không rõ liệu đây có phải là động thái chuẩn bị cho một cuộc thử hạt nhân mới hay không. Những hoạt đông này trùng hợp với các cuộc đàm phán cấp cao giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc sẽ diễn ra tại Washington vào thứ Tư (21/6) nên cũng rất đáng lưu tâm.

Trong nhiều tháng nay, các quan chức Mỹ và chuyên gia đều nói rằng Bắc Triều Tiên có thể tiến hành thử vụ hạt nhân lần thứ 6 bất cứ lúc nào, và các hình ảnh vệ tinh định kỳ cũng cho thấy rõ điều đó.

Lần gần nhất Bắc Triều Tiên thử bom hạt nhân là vào tháng 9/2016. Từ sau đó chế độ Kim Jong-un đã tiến hành thử nghiệm tên lửa nhiều lần và thề sẽ phát triển tên lửa mang đầu đạn hạt nhân có khả năng tấn công vào lục địa Hoa Kỳ. Do đó, từ khi nhậm chức vào tháng 1/2017, Tổng thống Trump luôn coi Bình Nhưỡng là mối đe dọa an ninh hàng đầu đối với nước Mỹ và rất tích cực tìm giải pháp phi hạt nhân hóa bán đảo Triều Tiên.

Đối thoại cao cấp Mỹ – Trung bàn về vấn đề gì?

Tuyên bố vừa qua của ông Trump chắc chắn sẽ làm tăng áp lực đối với Bắc Kinh trước cuộc đối thoại về Ngoại giao và An ninh tại Washington  vào Thứ Tư (20/6). Cuộc thảo luận cấp cao này, phía Mỹ sẽ có sự góp mặt của Ngoại trưởng Rex Tillerson và Bộ trưởng Quốc phòng James Mattis, trong đó Trung Quốc cũng cử các quan chức cấp cao gồm Ủy viên Hội đồng nhà nhước Dương Khiết Trì và Tổng tư lệnh Quân giải phóng Nhân dân Trung Quốc, Đại Tướng Phòng Phong Huy.

Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ cho biết cuộc đối thoại này sẽ tập trung vào cách để tăng áp lực lên Bắc Triều Tiên từ bỏ chương trình hạt nhân và tên lửa, nhưng cũng sẽ thảo luận các lĩnh vực khác như chống khủng bố và tranh chấp biển Đông.

Phía Hoa Kỳ dự kiến sẽ thúc ép Trung Quốc hợp tác để tăng cường các biện pháp trừng phạt quốc tế đối với Bắc Triều Tiên. Hoa Kỳ và các đồng minh muốn thấy lệnh cấm vận dầu; cấm các hãng hàng không và công nhân Bắc Triều Tiên ra nước ngoài làm việc…Đây là các bước trừng phạt mà Trung Quốc và Nga đều chưa thực hiện trong thời gian qua.

Yên Sơn

Xem thêm: