Vụ sụp đổ 40 tỷ USD: Ông trùm tiền điện tử Do Kwon nhận án 15 năm tại New York

Doanh nhân tiền điện tử Hàn Quốc, đồng sáng lập kiêm cựu CEO Terraform Labs, Do Kwon — nhân vật bị cáo buộc chủ mưu vụ sụp đổ TerraUSD và đồng LUNA vào năm 2022, gây thiệt hại hơn 40 tỷ USD cho các nhà đầu tư toàn cầu — đã bị kết án 15 năm tù vào thứ Năm (11/12) tại Tòa án Liên bang quận Nam Manhattan, New York, vì tội gian lận và thao túng.

Thẩm phán Liên bang quận Nam New York, ông Paul Engelmayer, trong phiên điều trần sáng thứ Năm (11/12), đã mất gần một giờ để chỉ trích công tố viên, vì họ khi chỉ còn 24 giờ trước khi phiên tòa bắt đầu mới đột ngột nộp lên tòa và phía luật sư 315 bản khai ảnh hưởng của các nạn nhân.

Ông Engelmayer nhấn mạnh hành động này “hoàn toàn không thể chấp nhận được” và nói thêm: “Các người cần thông báo sớm hơn cho nạn nhân… việc gửi tài liệu quan trọng vào phút chót là thiếu tôn trọng đối với cả bên bào chữa lẫn chính các nạn nhân”.

Xét tới lượng tài liệu mới được nộp, thẩm phán đề nghị có thể hoãn tuyên án tối đa 6 tuần. Tuy nhiên, Do Kwon và luật sư của ông từ chối dời thời gian tuyên án, cho biết nhiều nạn nhân đã từ khắp nơi trên thế giới đến tham dự và đồng ý từ bỏ quyền kháng cáo dựa trên việc nộp bản khai muộn. Cuối cùng, tòa đã tuyên án vào chiều cùng ngày.

Sau khi tuyên án, công tố viên liên bang Jay Clayton cho biết Do Kwon đã đánh lừa nhà đầu tư, rửa tiền và cố gắng xin tị nạn chính trị ở nước ngoài để tránh bị truy tố. Ông Clayton nhấn mạnh: “Lừa đảo là lừa đảo, dù xảy ra trên đường phố, thị trường chứng khoán hay trong lĩnh vực tài sản kỹ thuật số”.

Nạn nhân kể: phá sản, ly hôn, trì hoãn nghỉ hưu, bi kịch tự sát

Theo báo CoinDesk, 6 nạn nhân đã phát biểu tại phiên điều trần, trực tiếp hoặc qua điện thoại, mô tả tác động lớn của vụ sụp đổ Terra/LUNA đối với gia đình và cuộc sống. Một số nạn nhân kể về quỹ từ thiện bị phá sản, thành viên gia đình đầu tư toàn bộ tài sản vào LUNA, nay gánh nợ và không thể nghỉ hưu, “hàng ngày mang trong mình cảm giác tội lỗi khi khiến gia đình mất tiền tiết kiệm”. Một số gia đình tan vỡ hoặc có bi kịch tự sát. Một người kể bạn mình đã tự tử sau cú sụp lớn. Một nhà đầu tư mất hết tiền, vợ ly hôn, phải chuyển về sống cùng cha mẹ, con cái từ bỏ ước mơ đại học. Một bi kịch vô gia cư khác: Một phụ nữ Nga 58 tuổi qua phiên dịch bật khóc tại tòa, đầu tư hơn 80.000 USD nay chỉ còn 13 USD, phải sống lang thang ngoài đường.

Do Kwon, 33 tuổi, trước đó đã nhận tội vào tháng 8 năm nay, thừa nhận đồng phạm gian lận chứng khoán, gian lận hàng hóa và gian lận viễn thông. Kwon cũng thừa nhận đã đánh lừa nhà đầu tư, che giấu vai trò của công ty giao dịch tần số cao trong việc duy trì giá UST, đồng thời xin lỗi về hành vi này.

Công tố viên cho biết vụ sụp đổ Terra đã kéo theo khủng hoảng toàn thị trường tiền điện tử, gây thiệt hại hàng tỷ USD, và đề nghị mức án ít nhất 12 năm tù. Hướng dẫn xét xử chính thức thậm chí khuyến nghị lên tới 25 năm. Phía bào chữa xin án không quá 5 năm, cho rằng hành vi của ông xuất phát từ “lòng kiêu hãnh và tuyệt vọng”, chứ không phải tham lam.

Theo thỏa thuận nhận tội, Do Kwon đã đồng ý bị tịch thu 19,3 triệu USD và nộp phạt dân sự lên tới 80 triệu USD; ngoài ra, Kwon sẽ bị cấm tham gia giao dịch tiền điện tử theo thỏa thuận hòa giải trị giá 4,55 tỷ USD với Ủy ban Chứng khoán Mỹ (SEC). Công tố viên không phản đối việc Kwon có thể xin được chuyển sang thi hành án tại nước khác sau khi thụ án một nửa, để đối mặt với các cáo buộc từ Hàn Quốc.

Do Kwon từng bỏ trốn khỏi Singapore sau vụ sụp đổ Terra năm 2022, đi qua UAE, Serbia, cuối cùng bị bắt tại Montenegro với hộ chiếu giả vào năm 2023. Sau quá trình dẫn độ, Kwon được đưa về Mỹ xét xử vào tháng 12/2024.

Đối với những tội phạm tiền điện tử nổi tiếng, thời gian tù rất khác nhau. Sam Bankman-Fried, người sáng lập FTX, bị kết án 25 năm tù vào tháng 3/2024. Alex Mashinsky, CEO của Celsius, bị kết án 12 năm vào tháng 5/2025. Changpeng Zhao, sáng lập Binance, bị kết án 4 tháng tù liên bang năm 2024 vì không duy trì kế hoạch chống rửa tiền hiệu quả; ông được Tổng thống Trump ân xá vào tháng 10 năm nay.