Bộ KH-CN: ‘Rất khó xác định có bao nhiêu nghiên cứu được đưa vào ứng dụng’

ĐBQH đề nghị Bộ trưởng Bộ KH-CN cho biết bao nhiêu đề tài nghiên cứu đã có ứng dụng, mang lại hiệu quả thiết thực. Bộ trưởng nói rất khó xác định cụ thể việc này.

Sáng 7/6, Quốc hội chuyển sang phần chất vấn Bộ trưởng Bộ KH-CN Huỳnh Thành Đạt.

ĐBQH Lê Thanh Vân (tỉnh Cà Mau) đặt câu hỏi “trong năm qua, có bao nhiêu đề tài nghiên cứu sử dụng ngân sách nhà nước được đưa vào ứng dụng? Trong số đó có bao nhiêu đề tài mang lại kết quả thiết thực? Đâu là điểm “kích nổ” về chính sách để Việt Nam bứt phá về công nghệ, đặc biệt là trong lĩnh vực quản lý nhà nước, phát triển kinh tế và bảo vệ quốc phòng, an ninh của Tổ quốc?”.

Ông Đạt không trả lời trọng tâm câu hỏi mà chỉ nói “trong những năm qua Quốc hội đã bố trí kinh phí cho ngành KH-CN với tỷ lệ là 0,64% GDP”.

Sau khi được “nhắc nhở” từ Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ, ông Đạt cho biết hoạt động KH-CN có tính đặc thù, đi tìm những cái mới nên có thể thành công, có thể không thành công, có thể thành công sớm hoặc có thể thành công muộn.

“Cho nên, tính toán cụ thể bao nhiêu đề tài nghiên cứu đưa vào ứng dụng phải nói đó là cái rất khó xác định”, ông Đạt nói.

Theo ông Đạt, điều quan trọng là làm sao chúng ta xác định được những kết quả đó phục vụ cho phát triển KT-XH, nâng cao năng lực nghiên cứu khoa học của bản thân các nhà nghiên cứu khoa học. Vừa qua có thể thấy kết quả nghiên cứu góp phần nâng xếp hạng của các trường đại học của nước ta ở trong khu vực và quốc tế. Đã có 9 trường đại học của nước ta xuất hiện trên bản đồ xếp hạng của thế giới.

Nhấn mạnh một lần nữa rằng các đề tài nghiên cứu có rủi ro, độ trễ và không phải lúc nào đề tài nghiên cứu cũng có kết quả, chuyển giao vào ứng dụng, Bộ trưởng Bộ KH-CN nói công tác chuyển giao, thương mại hóa, đưa vào ứng dụng không phải là nhiệm vụ chính của các nhà khoa học mà là các đơn vị trung gian kết nối các trường, viện và doanh nghiệp.

Ông Đạt cho hay cơ chế, chính sách hiện nay còn nhiều vướng mắc, còn nhiều nội dung cần tháo gỡ, trong đó có nghị định về quản lý sở hữu tài sản công; Luật Sở hữu trí tuệ. Do đó, Bộ sẽ kiến nghị Chính phủ điều chỉnh chính sách, tạo điều kiện cho việc chuyển giao công nghệ, đáp ứng nhu cầu phát triển.

Phát biểu tranh luận, đại biểu Lê Thanh Vân cho rằng điểm “kích nổ” trong chính sách để Việt Nam bứt phá về khoa học công nghệ chính là nhân tài.

“Chỉ có nhân tài, nhất là nhân tài KH-CN mới làm thay đổi diện mạo KH-CN Việt Nam, đóng góp phát triển kinh tế, năng lực phòng thủ quốc gia. Nếu không có công nghệ hiện đại, chúng ta sẽ thua xa các nước, trước hết là các nước bên cạnh”, ông Vân nói.

Theo ông Vân, trong bối cảnh cách mạng công nghiệp 4.0 thì thứ tự ưu tiên trong lựa chọn chính sách “kích nổ” phải là nhân tài, trí tuệ nhân tài, công nghệ thông tin… “Tôi xin gợi ý bộ trưởng một số vấn đề như vậy”, ông Vân nói.