Công bố kết luận sai phạm ở 2 nhà máy thép Dana – Ý và Dana – Úc

Thanh tra TP. Đà Nẵng vừa công bố kết luận thanh tra việc chấp hành chính sách, pháp luật trong quá trình thành lập, hoạt động và xử lý về môi trường tại Công ty cổ phần Thép Dana-Ý và Công ty cổ phần Thép Dana-Úc và các cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan.

Kết quả thanh tra phát hiện nhiều sai phạm. Cụ thể:

Cụm công nghiệp Thanh Vinh mở rộng được UBND thành phố phê duyệt với diện tích 32,76ha nhưng không đảm bảo cách ly an toàn tối thiểu về môi trường từ cơ sở sản xuất đến khu dân cư là 50m theo Tiêu chuẩn Việt Nam TCVN 4449:1987.

Khoảng cách từ nhà máy thép Dana-Ý đến khu dân cư là từ 31,5m đến 80,3m; khoảng cách từ nhà máy thép Dana-Úc đến khu dân cư là 27,2m đến 143,3m là chưa đảm bảo khoảng cách ly tối thiểu là 500m đối với nhà máy độc hại cấp II (công suất dưới 1 triệu tấn/năm đối với nhà máy luyện thép) theo quy định tại Quy chuẩn xây dựng Việt Nam QCVN 01:2008/BXD.

Ngoài ra, đánh giá tác động môi trường (ĐTM) của dự án Hạ tầng kỹ thuật cụm công nghiệp Thanh Vinh mở rộng do Công ty cổ phần Xây dựng và Đầu tư Đà Nẵng C.T là chủ đầu tư lập năm 2006 và được phê duyệt, không có bố trí ngành nghề luyện thép.

Sai phạm hành chính, Thanh tra TP. Đà Nẵng kết luận Công ty cổ phần Thép Dana-Ý, việc cấp giấy chứng nhận đầu tư lần đầu đối với dự án nhà máy này là không phù hợp với quy định ngành nghề tại cụm công nghiệp Thanh Vinh mở rộng theo ĐTM được phê duyệt. Không phù hợp với chủ trương của UBND thành phố về việc không cho đầu tư lắp đặt mới lò luyện thép trong các khu công nghiệp. Nhà máy thép này cũng vượt công suất (100.000/10.000 tấn/năm) theo bản đăng ký đạt tiêu chuẩn môi trường được phê duyệt.

Công ty cổ phần Thép Dana-Ý không thực hiện xin giấy phép xây dựng trước khi khởi công xây dựng công trình là không đúng quy định của Luật Xây dựng năm 2003. Công ty sử dụng dây chuyền luyện, cán thép có nguồn gốc xuất xứ từ Trung Quốc và Ý theo nội dung đăng ký tại giấy chứng nhận đầu tư, nhưng trong quá trình hoạt động, công ty đã thay đổi một số hệ thống lò luyện không đúng với dây chuyền đã đăng ký ĐTM đã được phê duyệt.

Về công suất, trong quá trình hoạt động, công ty sản xuất sản lượng luyện thép vượt công suất so với quy định tại giấy chứng nhận đầu tư, bản đăng ký tiêu chuẩn môi trường và ĐTM của một số năm, vượt so với giấy chứng nhận đầu tư 21.680 tấn vào năm 2017; vượt so với ĐTM 21.680 tấn trong năm 2017…

Ngoài ra, Thanh tra Đà Nẵng xác định từ khi hoạt động đến nay, công ty Thép Dana-Ý không hợp đồng với các công ty môi trường để vận chuyển, xử lý xỉ lò luyện mà chủ yếu tự san lấp mặt bằng, một phần đang lưu giữ tại nhà máy. Dù từng bước khắc phục các vi phạm, tồn tại về bảo vệ môi trường, nhưng công ty vẫn chậm khắc phục xử lý chất thải rắn không đúng quy định , chưa thực hiện đầy đủ các biện pháp giảm thiểu tiếng ồn.

Thanh tra Đà Nẵng xác định Trung tâm Xúc tiến đầu tư tiếp nhận, xử lý, trình UBND thành phố ký cấp giấy chứng nhận đầu tư lần đầu và giấy chứng nhận đầu tư điều chỉnh của Công ty Thép Dana-Ý là không đúng theo quy định của Nghị định số 108/2006 của Chính phủ.

Trung tâm Xúc tiến đầu tư trình UBND thành phố cấp giấy chứng nhận điều chỉnh cho công ty về tăng công suất, vốn, quy mô diện tích đất để thực hiện dự án trước khi UBND thành phố phê duyệt ĐTM là không đúng so với Luật Bảo vệ môi trường năm 2005.

Tương tự như nhà máy thép Dana -Ý, việc cấp giấy chứng nhận đầu tư lần đầu cho Công ty Thép Dana-Úc tại cụm công nghiệp Thanh Vinh mở rộng là không phù hợp với quy định về ngành nghề theo ĐTM được phê duyệt; không phù hợp với chủ trương của UBND thành phố về việc không cho đầu tư lắp đặt mới lò luyện thép trong các khu công nghiệp; vượt công suất theo ĐTM (300.000/150.000 tấn/năm); vị trí nhà máy thép sát khu dân cư, không bảo đảm khoảng cách ly tối thiểu 500m…

Từ năm 2009 đến nay, Công ty Thép Dana-Úc đã hoạt động sản xuất nhưng không lập ĐTM phù hợp với công suất tại giấy chứng nhận đầu tư, thay đổi một số máy móc, thiết bị nhưng không lập lại, điều chỉnh, bổ sung ĐTM. Điều này không đúng quy định của luật Bảo vệ môi trường. Công ty đã quản lý xỉ lò luyện không đúng theo quy định đối với chất thải rắn công nghiệp thông thường cũng như cam kết tại hồ sơ môi trường đã được phê duyệt. Chưa thực hiện đầy đủ các biện pháp giảm thiểu tiếng ồn theo ĐTM được phê duyệt.

Do khoảng cách ly từ nhà máy đến khu dân cư không bảo đảm nên vấn đề tiếng ồn trong hoạt động sản xuất ảnh hưởng đến khu dân cư vẫn không được giải quyết hoàn toàn, không thực hiện trồng cây xanh xung quanh bảo đảm diện tích.

Kiến nghị xử lý sai phạm

Qua thanh kiểm tra việc chấp hành chính sách, pháp luật trong việc thành lập, hoạt động sản xuất của hai nhà máy thép, Thanh tra kết luận việc phê duyệt cấp Giấy chứng nhận đầu tư lần đầu và điều chỉnh sau đó; phê duyệt ĐTM cho hai nhà máy thuộc trách nhiệm của lãnh đạo UBND thành phố.

Việc quy hoạch Cụm Công nghiệp Thanh Vinh không đảm bảo quy định về khoảng cách ly với khu dân cư thuộc trách nhiệm Sở Xây dựng.

Việc cấp Giấy CNĐT lần đầu và điều chỉnh không phù hợp cho nhà máy thép Dana – Ý thuộc trách nhiệm Giám đốc Trung tâm xúc tiến đầu tư (nay là Ban Xúc tiến và hỗ trợ đầu tư).

Đối với nhà máy thép Dana – Úc, việc cấp Giấy chứng nhận đầu tư lần đầu và điều chỉnh không phù hợp thuộc trách nhiệm Sở KH&ĐT và bộ phận tham mưu.

Trách nhiệm vi phạm trong hoạt động sản xuất của hai nhà máy thuộc Tổng Giám đốc các công ty Thép Dana – Ý và Thép Dana – Úc. Phía Sở TN&MT đã thiếu trách nhiệm trong việc kiểm tra, xử lý, yêu cầu các nhà máy khắc phục các vi phạm, tồn tại.

Thanh tra kiến nghị Văn phòng UBND thành phố kiểm điểm, rút kinh nghiệm; SởKH&ĐT, Ban Xúc tiến và hỗ trợ đầu tư, Sở TN&MT kiểm điểm và xử lý trách nhiệm theo quy định.

Đối với trách nhiệm của lãnh đạo UBND thành phố (giai đoạn 2009 – 2014) trong việc phê duyệt ĐTM và cấp Giấy chứng nhận đầu tư cho hai nhà máy hiện đang trong diện điều tra theo Quyết định khởi tố của Bộ Công an, nên Thanh tra thành phố kiến nghị Chủ tịch UBND thành phố cần báo cáo Thường trực Thành ủy.

Phạm Toàn

Xem thêm: