Phú Yên: Nhà đầu tư đề xuất xây 3 thủy điện tổng công suất 36MW tại một xã

3 thủy điện được đề xuất xây dựng gồm Thủy điện Khe Cách (12MW), Sơn Hòa 1 (10MW) và Sơn Hòa 2 (14MW).

Với diện tích tự nhiên 45.600ha, xã Phú Mỡ, huyện Đồng Xuân, là địa phương cấp xã rộng lớn nhất của tỉnh Phú Yên.

Nơi đây có con sông Kỳ Lộ dài 120km, phát nguyên từ núi La Hiên ở độ cao hơn 1.000m, chảy từ địa phận giáp ranh hai tỉnh Bình Định – Gia Lai và đổ ra cửa biển Tiên Châu, huyện Tuy An (Phú Yên).

Xã Phú Mỡ không chỉ có những cánh rừng tự nhiên cùng các loài động, thực vật quý hiếm, mà còn có Nhà máy thủy điện La Hiêng 2 đã vận hành khai thác từ tháng 3/2015.

Mới đây, các nhà đầu tư đang thực hiện các thủ tục trình UBND tỉnh Phú Yên chấp thuận chủ trương đầu tư cùng một lúc 3 nhà máy thủy điện tại xã Phú Mỡ gồm: Thủy điện Khe Cách, Sơn Hòa 1 và Sơn Hòa 2. Cả 3 dự án nhà máy thủy điện này đều dự kiến thực hiện các thủ tục đầu tư từ quý IV/2024 và hoàn thành, đưa vào sử dụng trong quý I/2027.

Trong số 154,8ha đất sẽ thu hồi để thực hiện 3 dự án thủy điện Khe Cách, Sơn Hòa 1, Sơn Hòa 2, có hơn 35ha rừng trồng và 119,8 ha đất rừng.

Nhà máy thủy điện Khe Cách do Công ty cổ phần Thủy điện Khe Cách đề xuất có công suất thiết kế 12MW; sản lượng điện sản xuất 38,6 triệu kwh/năm; tổng mức vốn đầu tư 426 tỷ đồng. Diện tích đất sử dụng hơn 21,2 ha ở các tiểu khu 57, 67 và 68; chiều dài đường ống dẫn nước hơn 5,5km; chiều dài đường phục vụ thi công khoảng 1,5km. Quy mô kiến trúc xây dựng là đập dâng nước, hồ chứa nước, tuyến năng lượng, đường nội bộ dự án, nhà máy – trạm biến áp công suất 32MVA 110/22/6,3kV và đường dây 110kV ACSR-185mm2 đấu nối chuyển tiếp trên đường dây 110kV Nhà máy thủy điện La Hiêng 2.

Công ty cổ phần Thủy điện Khe Cách cũng đề xuất đầu tư xây dựng đề xuất xây dựng hai nhà máy thủy điện khác gồm Sơn Hòa 1 và Sơn Hòa 2.

Nhà máy thủy điện Sơn Hòa 1 có công suất 10MW; sản lượng điện 29,05 triệu kwh/năm; tổng mức vốn đầu tư 340 tỷ đồng. Diện tích đất sử dụng khoảng 85ha gồm đất rừng sản xuất, đất lúa và đất trồng cây hàng năm khác. Quy mô kiến trúc xây dựng gồm: đập dâng nước, hồ chứa nước, tuyến năng lượng, đường nội bộ dự án,nhà máy – trạm biến áp công suất 2x6MVA 22/6,3kV và đường dây 22kV ACSR-185mm2 đấu nối chuyển tiếp trên xuất tuyến 472 trạm cắt Đồng Xuân cấp điện cho xã Xuân Quang 1, huyện Đồng Xuân.

Nhà máy thủy điện Sơn Hòa 2 có công suất thiết kế 14MW; sản lượng điện 44,95 triệu kwh/năm; tổng mức vốn đầu tư 476 tỷ đồng. Diện tích đất sử dụng 55,6ha đất rừng sản xuất tại các tiểu khu 59, 67, 68, 73, 74 xã Phú Mỡ. Quy mô kiến trúc xây dựng gồm: đập dâng nước, hồ chứa nước, tuyến năng lượng, đường nội bộ dự án, nhà máy – trạm biến áp công suất 2x8MVA-22/6,3kV và đường dây 22kV ACSR-185mm2 đấu nối tại thanh cái 22kV trạm biến áp 110kV Nhà máy thủy điện Khe Cách.

Trong báo cáo ngày 12/7/2024, Sở Công Thương tỉnh Phú Yên cho biết 3 dự án thủy điện Khe Cách, Sơn Hòa 1, Sơn Hòa 2 đều phù hợp Quy hoạch điện VIII và Quy hoạch tỉnh Phú Yên thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến 2050, đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.

Theo đó, cơ quan này thống nhất chủ trương đầu tư, nhưng do 3 dự án không nằm trong danh mục các dự án quan trọng, ưu tiên của ngành điện, nên cần xin ý kiến của Bộ Công Thương trước khi tham mưu UBND tỉnh Phú Yên phê duyệt.

Tại Văn bản số 6856/BCT-ĐL ngày 9/9 của Bộ Công Thương, UBND tỉnh Phú Yên phải chịu trách nhiệm rà soát, đánh giá sự phù với quy hoạch tỉnh Phú Yên. Các dự án phải đúng quy mô, tiến độ đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt; đảm bảo không ảnh hưởng, chồng lấn quy hoạch các dự án thủy điện liền kề ở phía thượng lưu, hạ lưu và các công trình hạ tầng giao thông, thủy lợi trong khu vực; hướng dẫn nhà đầu tư các dự án thực hiện đảm bảo theo đúng quy định của pháp luật về đất đai, đầu tư, xây dựng, lâm nghiệp, môi trường, tài nguyên nước…

Trước đề xuất trên, nhiều người dân bày tỏ sự lo ngại.

Ông Nguyễn Phi Hải, người đã có hơn 30 năm công tác trong ngành nông nghiệp huyện Đồng Xuân, cho rằng không nên xây dựng thêm nhà máy thủy điện tại xã Phú Mỡ.

“Theo tôi có 2 lý do không nên triển khai nhà máy thủy điện tại thượng nguồn sông Kỳ Lộ. Thứ nhất, hiện nay đã có Nhà máy thủy điện La Hiêng 2 (dung tích hơn 3 triệu m3) và hồ chứa nước Phú Xuân (11,2 triệu m3). Hai công trình này tích nước vào mùa khô và xả nước vào mùa lũ. Vào mùa lũ, hai hồ chứa cùng xả nước về hạ du, khu vực xã Xuân Quang 3, thị trấn La Hai, xã Xuân Sơn Nam (huyện Đồng Xuân) và xã An Nghiệp, An Định (huyện Tuy An), gây ngập lụt nặng.

Thứ hai, diện tích đất sản xuất nông nghiệp của các xã ở hạ lưu đều sử dụng nước bơm từ dòng sông này. Nếu thêm 3 thủy điện cùng tích nước, dòng sông sẽ khô và không có nước phục vụ sản xuất. Nhiều năm qua, sông Kỳ Lộ bị bồi đắp nên việc trữ nước, điều tiết nước vào mùa khô rất khó khăn”, ông Hải nói, theo báo Sài Gòn Giải Phóng.

Theo ông Trần Xuân Túc, Giám đốc Sở Xây dựng tỉnh Phú Yên, việc đầu tư 3 dự án thủy điện nêu trên có khả năng ảnh hưởng lớn đến môi trường tự nhiên, dòng chảy, nguồn nước và đời sống của người dân mà cụ thể là nguồn nước sinh hoạt, sản xuất nông – lâm – thủy sản và những tác động của lũ lụt, sạt lở, xói mòn… nên cần nghiên cứu, đánh giá thật kỹ lưỡng để xem xét, đảm bảo hiệu quả, khả thi và hạn chế thấp nhất sự ảnh hưởng về môi trường tự nhiên và đời sống của người dân.