Thanh tra phát hiện hàng loạt vi phạm tài chính tại ACV

Theo kết luận thanh tra, ACV có dấu hiệu vi phạm quy định tại Luật Quản lý, sử dụng tài sản công; ACV chưa chia cổ tức cho cổ đông, trong đó có cổ đông nhà nước (chiếm 95,4% vốn điều lệ)…

Thanh tra Bộ Tài chính vừa công bố kết luận thanh tra số 179/TB-KLTTr chỉ ra nhiều dấu hiệu vi phạm trong quản lý tài chính, kế toán và nghĩa vụ thuế tại Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV).

Theo báo Thanh tra, tính đến ngày 31/12/2023, các hãng hàng không nội địa đã chậm thanh toán cho ACV số tiền lên tới 5.692 tỷ đồng.

Như vậy, tổng nợ quá hạn thanh toán của các hãng hàng không quốc nội đối với ACV lên tới gần 6 tỷ đồng và số tiền tương đương cần phải điều chỉnh, bổ sung vào ngân sách nhà nước.

Đáng chú ý nhất là việc hạch toán tăng không đúng chi phí năm 2023 với số tiền hơn 22 tỷ đồng, dẫn đến thiếu thu nhập chịu thuế và phải bổ sung gần 4,5 tỷ đồng tiền thuế thu nhập doanh nghiệp.

Kết luận thanh tra đã cho thấy tình trạng đáng báo động về công nợ giữa ACV và các hãng hàng không trong nước.

Do ảnh hưởng của đại dịch COVID-19, các hãng hàng không quốc nội đều không thể thanh toán đúng quy định do sụt giảm doanh thu từ việc dừng hoạt động, điều này ảnh hưởng đến khả năng trả nợ của các hãng.

Bamboo Airways dẫn đầu danh sách nợ xấu với ACV khi chiếm tới 98,44% tổng số phải thu, tương đương 2.099 tỷ đồng. Tiếp theo là Pacific Airlines với tỷ lệ nợ xấu 95,99%…

Tổng cộng, kể từ đầu năm 2023 đến hết ngày 31/12/2024 các hãng hàng không nội địa đã thanh toán cho ACV khoảng gần 17.000 tỷ đồng, nhưng con số nợ xấu vẫn ở mức cao.

Cơ quan thanh tra còn chỉ rõ việc ACV chưa chia cổ tức cho cổ đông, trong đó có cổ đông nhà nước (chiếm 95,4% vốn điều lệ). Trong khi đó, theo quy định tại Nghị định số 140/2020/NĐ-CP quy định rõ phương án phân phối lợi nhuận sau thuế hàng năm tại doanh nghiệp có cổ phần, vốn góp của Nhà nước, trong đó Nhà nước nắm giữ trên 50% vốn điều lệ hoặc tổng số cổ phần có quyền biểu quyết phải chia cổ tức, lợi nhuận bằng tiền mặt cho các cổ đông, thành viên góp vốn.

Thanh tra cho biết tại thời điểm 31/12/2024, lợi nhuận sau thuế chưa phân phối theo Nghị quyết Đại hội đồng cổ đông thường niên năm 2024 là hơn 21 nghìn tỷ đồng. Như vậy, đến thời điểm thanh tra, ACV vẫn chưa thực hiện chia cổ tức theo quy định.

ACV có dấu hiệu vi phạm quy định tại Luật Quản lý, sử dụng tài sản công

Kết luận thanh tra thông qua báo cáo tài chính đã được kiểm toán về các vấn đề liên quan tới tài sản cố định của ACV, tại công ty mẹ – ACV, Cảng hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất hạch toán thiếu nguyên giá và chi phí khấu hao đối với tài sản cố định gần 3 tỷ đồng đủ điều kiện tăng nguyên giá tài sản cố định.

Bên cạnh đó, đến thời điểm thanh tra (31/12/2024), Bộ Giao thông vận tải chưa ban hành định mức kinh tế-kỹ thuật bảo trì kết cấu hạ tầng hàng không thuộc khu bay theo quy định. ACV cũng chưa tính hao mòn tài sản kết cấu hạ tầng hàng không, dẫn đến việc vi phạm quy định tại Luật Quản lý, sử dụng tài sản công.

Kết luận thanh tra cũng chỉ ra rằng đến thời điểm 31/12/2024, ACV chưa thành lập Quỹ phát triển khoa học và công nghệ theo quy định tại Luật Khoa học và công nghệ số 29/2013/QH13. Theo quy định, doanh nghiệp nhà nước phải trích một tỷ lệ tối thiểu từ thu nhập tính thuế thu nhập doanh nghiệp để lập Quỹ phát triển khoa học và công nghệ của doanh nghiệp.

Đối với lĩnh vực quản lý tài chính, Thanh tra Bộ Tài chính yêu cầu ACV và các đơn vị liên quan phải kê khai điều chỉnh, bổ sung tăng số phải nộp ngân sách nhà nước gần 6 tỷ đồng.

Đối với việc phân phối lợi nhuận cho cổ đông, cơ quan thanh tra cũng đưa ra kiến nghị, yêu cầu ACV khẩn trương báo cáo cơ quan đại diện chủ sở hữu, hoàn thiện phương án đầu tư bổ sung vốn nhà nước tại ACV, trình Thủ tướng Chính phủ xem xét quyết định; báo cáo cơ quan đại diện chủ sở hữu về việc phân phối lợi nhuận; thực hiện phân phối lợi nhuận theo đúng quy định.

Về nghĩa vụ thuế, Thanh tra Bộ Tài chính kiến nghị ACV và các đơn vị liên quan tiếp tục hoàn thiện phương án đầu tư bổ sung vốn nhà nước tại ACV; thực hiện đối chiếu, xác nhận đầy đủ nợ phải thu, nợ phải trả; có giải pháp quyết liệt thu hồi các khoản nợ quá hạn thanh toán; đẩy mạnh hoạt động sản xuất kinh doanh để nâng cao hiệu quả vốn đầu tư; thành lập Quỹ phát triển khoa học và công nghệ; đồng thời, kê khai điều chỉnh, bổ sung thuế thu nhập doanh nghiệp phải nộp tăng thêm.

Liên quan đến tài sản công, đối với Bộ Giao thông vận tải, Thanh tra Bộ Tài chính kiến nghị khẩn trương ban hành định mức kinh tế – kỹ thuật bảo trì kết cấu hạ tầng hàng không thuộc khu bay và phối hợp với các bộ, ngành để hoàn thành hồ sơ pháp lý liên quan đến tài sản công hình thành sau đầu tư.