Từ 1/1/2023: Việt Nam thay việc trình sổ hộ khẩu giấy bằng xác nhận bản điện tử

Thứ trưởng Bộ Công an – Trung tướng Nguyễn Duy Ngọc xác nhận từ ngày 1/1/2023, khi làm thủ tục hành chính, người dân không cần xác nhận bằng sổ hộ khẩu và sổ tạm trú giấy như trước đây, thay vào đó xác nhận trên môi trường điện tử.

• C06 – Bộ Công an: 7 cách tra xuất thông tin thay thế sổ hộ khẩu
• Bộ Công an: ‘Không có chủ trương thu sổ hộ khẩu’

Ngày 22/12, Ủy ban Pháp luật của Quốc hội tiến hành phiên giải trình về việc thực hiện yêu cầu của Luật Cư trú, trong đó có quy định từ ngày 1/1/2023, sổ hộ khẩu, sổ tạm trú đã được cấp sẽ không còn giá trị.

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật –  ông Hoàng Thanh Tùng cho biết Luật Cư trú năm 2020 đã được Quốc hội khóa XIV, Kỳ họp thứ 10 thông qua và có hiệu lực thi hành từ ngày 1/7/2021. Khoản 4 Điều 38 của Luật Cư trú quy định Chính phủ, Bộ, cơ quan ngang Bộ và cơ quan khác có liên quan có trách nhiệm “rà soát các văn bản quy phạm pháp luật thuộc thẩm quyền ban hành có nội dung quy định liên quan đến Sổ hộ khẩu, Sổ tạm trú hoặc có yêu cầu xuất trình giấy tờ, tài liệu xác nhận về cư trú để sửa đổi, bổ sung cho phù hợp với quy định của Luật này, hạn chế việc sử dụng thông tin về nơi cư trú là điều kiện để thực hiện các thủ tục hành chính”.

Thực hiện giải trình, Trung tướng Nguyễn Duy Ngọc, Thứ trưởng Bộ Công an cho biết cơ sở dữ liệu dân cư quốc gia và căn cước công dân (CCCD) gắn chip điện tử là hai dự án quan trọng của quốc gia. Bộ Công an đề nghị Chính phủ xây dựng, được Chính phủ giao chủ trì, thực hiện Đề án 06 về phát triển dữ liệu đến năm 2030.

Đại diện Bộ Công an thừa nhận còn một số bộ, ngành, địa phương chưa kết nối cơ sở dữ liệu khi thời hạn bỏ sổ hộ khẩu bằng giấy đang tới rất gần (ngày 1/1/2023), ông Ngọc cho hay tổ công tác đã luôn đốc thúc khi họp giao ban hằng tháng, các bộ, ngành, địa phương còn lại cũng đang nỗ lực khắc phục khó khăn trong đấu thầu mua sắm trang thiết bị, bảo đảm bảo mật cơ sở dữ liệu…

Thứ trưởng Bộ Công an cho biết thêm ngày 22/12, Chính phủ đã ban hành Nghị định 104 về sửa đổi, bổ sung một số điều của các nghị định liên quan đến nộp, xuất trình sổ hộ khẩu, sổ tạm trú trong thực hiện thủ tục hành chính và cung cấp dịch vụ công. Theo đó, từ ngày 1/1/2023, người dân không cần xác nhận bằng hộ khẩu giấy, thay vào đó xác nhận trên môi trường điện tử, không cần sử dụng giấy tờ như trước đây.

Theo Cục trưởng Cục Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội (C06) – Đại tá Nguyễn Quốc Hùng, cần phải hoàn thành 2 việc trọng tâm để thực hiện hiệu quả yêu cầu của Luật Cư trú về hạn chế xuất trình giấy tờ, tài liệu xác nhận về cư trú và sử dụng thông tin về nơi cư trú là điều kiện để thực hiện thủ tục hành chính, giao dịch dân sự.

Một là, rà soát các văn bản quy phạm pháp luật có nội dung quy định liên quan đến sổ hộ khẩu, sổ tạm trú hoặc có yêu cầu xuất trình giấy tờ, tài liệu xác nhận về cư trú để sửa đổi, bổ sung hoặc ban hành mới cho phù hợp với quy định của Luật Cư trú năm 2020, hạn chế việc sử dụng thông tin về nơi cư trú là điều kiện để thực hiện các thủ tục hành chính.

Hai là, đẩy nhanh tiến độ xây dựng, hoàn thiện cơ sở dữ liệu chuyên ngành, hạ tầng về hệ thống đảm bảo an ninh, an toàn về thông tin để phối hợp với Bộ Công an triển khai thực hiện các giải pháp kết nối, chia sẻ, khai thác dữ liệu với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư để ứng dụng giải quyết các thủ tục hành chính.

Hiện Bộ Công an đã thu thập, cập nhật hơn 100 triệu dữ liệu dân cư (hơn 96% được “làm sạch”); cấp hơn 70,2 triệu CCCD gắn chip; chính thức vận hành khai thác cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư từ ngày 1/7/2021.

Tại phiên giải trình, các ý kiến ghi nhận quy định của Luật Cư trú về hạn chế yêu cầu xuất trình giấy tờ, tài liệu xác nhận về cư trú và sử dụng thông tin về cư trú là điều kiện để thực hiện thủ tục hành chính.

Tuy nhiên, các đại biểu bày tỏ băn khoăn về việc rà soát để sửa đổi, bổ sung các văn bản quy phạm pháp luật có quy định về giấy tờ, tài liệu xác nhận về cư trú và sử dụng thông tin về nơi cư trú là điều kiện để thực hiện thủ tục hành chính.

Một số hạn chế được nêu như chất lượng dữ liệu, công tác số hóa dữ liệu, tiến độ chia sẻ, kết nối, ứng dụng thông tin giữa Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư với các cơ sở dữ liệu điện tử chuyên ngành còn chậm; việc kết nối, chia sẻ thông tin còn hạn chế; việc cấp CCCD chưa được hoàn thành, tỷ lệ người dân sử dụng ứng dụng VNeID, đăng ký và kích hoạt định danh điện tử còn rất thấp và còn các yếu tố bảo đảm khác cho công tác triển khai quy định của Luật Cư trú… trong khi thời điểm sổ hộ khẩu giấy hết hiệu lực (ngày 1/1/2023) đang rất gần.

Phát biểu kết luận phiên giải trình, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật – ông Hoàng Thanh Tùng cho biết đến ngày 1/1/2023, theo quy định của Luật Cư trú, sổ hộ khẩu, sổ tạm trú đã được cấp sẽ không còn giá trị nhưng vẫn còn yêu cầu xuất trình sổ hộ khẩu, sổ tạm trú trong khi làm thủ tục. Do đó, các bộ, ngành phải rà soát và sửa đổi tất cả những văn bản quy phạm pháp luật, văn bản của chính quyền địa phương liên quan đến quản lý cư trú mà có sử dụng hoặc liên quan đến việc sử dụng sổ hộ khẩu, sổ tạm trú, thời hạn hoàn thiện là trước ngày 31/12/2022.

Ông Tùng cũng nhấn mạnh quy định tại khoản 4 Điều 38 Luật Cư trú đặt vấn đề hạn chế sử dụng thông tin về nơi cư trú làm điều kiện để thực hiện thủ tục hành chính, không có nghĩa là không cho phép sử dụng thông tin nơi cư trú.