Xác thực sinh trắc học là nhằm “làm sạch” tài khoản ngân hàng

Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Phạm Tiến Dũng cho hay mục đích của xác thực sinh trắc học ngân hàng là làm sạch tài khoản, sau là bảo mật giao dịch.

• Xác thực sinh trắc học từ 1/7: Những trường hợp nào gặp khó?
• Trung Quốc thu thập sinh trắc học toàn dân và toàn thế giới để làm gì?

Tại cuộc họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 6/2024, tổ chức chiều 6/7, báo chí đặt câu hỏi rằng NHNN có tháo gỡ khó khăn, vướng mắc như thế nào trước những lo ngại về việc lừa đảo sinh trắc học, hoặc có nguy cơ lộ lọt thông tin khi áp dụng sinh trắc học hay không?

Phó Thống đốc NHNN Phạm Tiến Dũng cho biết Quyết định 2345/QĐ-NHNN – quy định khách hàng xác thực sinh trắc học đối với tải khoản ngân hàng – có mục đích đầu tiên là làm sạch tài khoản.

“Vì bây giờ có căn cước công dân gắn chip, còn trước kia chúng ta có chứng minh thư và nhiều giấy tờ [để mở thẻ ATM] nên kẻ gian lợi dụng giấy tờ giả. Hiện NHNN phối hợp với Bộ Công an làm sạch tài khoản. Sau khi làm sạch tài khoản sẽ không có giấy tờ giả” – ông Dũng cho hay.

Theo đó, đại diện NHNN xác nhận việc áp dụng các biện pháp xác thực trong thanh toán trực tuyến là nhằm xác thực tính chính chủ của các tài khoản ngân hàng.

Ông Dũng cho hay hiện nay có trên 80% người trưởng thành có tài khoản tại ngân hàng, tương đương 65 triệu người trưởng thành. Số lượng tài khoản khoảng 180 triệu, tức bình quân mỗi người Việt Nam có khoảng 3 tài khoản tại ngân hàng. Tính đến chiều ngày 5/7, 19 triệu tài khoản.đã được các ngân hàng đối chiếu làm sạch từ căn cước công dân.

Mục đích thứ hai của việc xác thực sinh trắc học là bảo đảm chính chủ trong giao dịch.

“Kiểm tra sinh trắc học này cách thức rất đơn giản. Đó là so sánh người thực hiện giao dịch với khuôn mặt để kiểm tra đối chiếu với cơ sở dữ liệu, nếu khớp đúng thì cho thực hiện. Đối với giao dịch dưới 10 triệu đồng thanh toán cho hàng hoá thiết yếu thì không cần thiết” – ông Dũng nói.

Nhằm bảo mật giao dịch, các giao dịch trên 10 triệu đồng sẽ thêm một bước xác thực sinh học.

“Giao dịch trên 10 triệu thêm một bước kiểm tra sinh trắc học, các bước còn lại như cũ. Như vậy chúng ta thêm một bước để bảo đảm trường hợp chính chủ. Tôi xin nhấn mạnh lại đây là thêm một bước bảo mật cho giao dịch, còn các bước còn lại không bớt bước nào.”, theo ông Dũng.

Theo thống kê của NHNN, bình quân trong tháng 6, lượng giao dịch trên 10 triệu chiếm 8% số lượng giao dịch, bình quân một ngày từ 1,8-2 triệu giao dịch này. Sau khi thực hiện xác thực sinh trắc học, giao dịch trong ngày 5/7 đạt đỉnh trong hệ thống điện tử liên ngân hàng là 26,3 triệu giao dịch, lớn nhất trong 10 ngày gần đây. Trong đó, 8,35% là giao dịch trên 10 triệu.

Theo đó, ông Dũng cho rằng có trục trặc trong việc xác thực sinh trắc học như báo chí đưa tin, nhưng chỉ là trong ngày 1/7, do đông người vào hệ thống. Từ ngày 2-5/7, hệ thống đã hoạt động bình thường. Trong 19 triệu tài khoản đã xác thực, có 10% số người được ngân hàng hỗ trợ trực tiếp tại quầy.

“Tại sao phải hỗ trợ tại quầy? Thứ nhất là có người không có căn cước công dân gắn chip, chỉ có chứng minh thư và căn cước cũ thì không thể nào làm được. Thứ hai, có những khách hàng không có điện thoại NFC và ngân hàng giúp khách hàng thực hiện”, ông Dũng nói. “Gần đây nhất, VietcomBank đến chiều 1/7, khách hàng không cần có điện thoại NFC nữa mà kết nối liên thông VNeID với App của VietcomBank”.

“Về bảo mật thông tin, Luật Các tổ chức tín dụng có quy định về trách nhiệm của ngân hàng trong bảo mật thông tin, Luật An ninh mạng có quy định về bảo vệ thông tin. Ngân hàng nào cũng phải tuân thủ tất cả các điều này. NHNN có thông tư về bảo đảm an ninh, an toàn và được bảo mật liên tục.

Với giải pháp này có người hỏi có an toàn tuyệt đối không thì tất cả các giải pháp đều không có gì là an toàn tuyệt đối. Chúng ta ra cái này thì tội phạm ra các khác và như thế Ngân hàng phải liên tục khuyến cáo và chúng ta cần liên tục phổ biến các khuyến cáo này. Cứ có thủ đoạn mới là chúng ta phải khuyến cáo”, ông Dũng nói..

Phó Thống đốc cho biết trong thời gian tới, ngành ngân hàng có 2 nhiệm vụ, là bảo vệ quyền và lợi ích chính đáng của khách hàng, và bảo vệ an ninh, an toàn thông tin.

NHNN đã có văn bản yêu cầu các tổ chức tín dụng ghi nhận tất cả khó khăn, vướng mắc của người dùng để tháo gỡ, xử lý. Đặc biệt, các ngân hàng cần liên tục nâng cấp ứng dụng mobile banking để có thể đối phó với các thủ đoạn mới, bảo đảm an ninh, an toàn cho người dùng.

Tính năng xác thực sinh trắc học bị lừa bằng ảnh chân dung?

Ngày 4/7, tại hội thảo về việc bảo vệ khách hàng sử dụng dịch vụ ngân hàng do NHNN tổ chức, Phó Thống đốc Phạm Tiến Dũng xác nhận có một số thử nghiệm cho thấy hệ thống xác thực sinh trắc học của ngân hàng bị đánh lừa bởi ảnh tĩnh thay vì khuôn mặt thật của người dùng.

Lý giải về điều này, ông Dũng cho rằng do số lượng giao dịch trong ngày đầu tiên tăng đột biến nên một số ngân hàng đã tạm tắt chức năng sinh trắc học chứ không phải là lỗ hổng của hệ thống xác thực.

“Khi công suất tăng gấp 10-20 lần thì khó tránh khỏi việc ách tắc cục bộ. Bình quân 1 ngày trên hệ thống chuyển tiền liên ngân hàng, có khoảng 2 triệu lượt giao dịch trên số tiền 10 triệu đồng trở lên” – Phó Thống đốc nói. “Có một, hai ngân hàng, do giao dịch quá lớn nên đã tắt chức năng Liveness để cho giao dịch thông suốt”.

Sơn Nguyên