Cựu Bí thư Tỉnh Hồ Bắc bị “song khai”: Bê bối chính trị gắn liền đại dịch COVID-19

Cựu Bí thư Tỉnh ủy Hồ Bắc, ông Tưởng Siêu Lương, mới đây bị “song khai” – tức khai trừ khỏi Đảng và cách chức – dù các cáo buộc chính thức dài dằng dặc, song tâm điểm vẫn xoay quanh vai trò của ông trong giai đoạn bùng phát dịch virus corona (virus Trung Cộng) khi ông “nghe lệnh ông Tập Cận Bình ‘đích thân chỉ huy’”, khiến dịch lan rộng ra toàn cầu. Nhiều nguồn tin cho rằng việc ông “ngã ngựa” có hai nguyên nhân: Một là từng phàn nàn chuyện “chịu tội thay cho Tập”, hai là chuẩn bị bỏ trốn để công khai bí mật liên quan đến đại dịch.

Tưởng Siêu Lương bị song khai, chuyển hồ sơ truy tố

Đại hội 20 khóa 4 của Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) vừa kết thúc, nhưng đấu đá nội bộ vẫn chưa hạ nhiệt. Ngày 27/10/2025, chính quyền Trung Quốc chính thức thông báo: Tưởng Siêu Lương, nguyên Ủy viên Ủy ban Thường vụ Nhân đại Toàn quốc khóa 14, cựu Bí thư Tỉnh ủy Hồ Bắc, bị song khai.

Cáo buộc đầu tiên dành cho ông là “hoạt động mê tín”, sau đó là “lợi dụng chức vụ trong công tác cán bộ và tuyển dụng để trục lợi, nhận hối lộ; thiếu trách nhiệm, tham lam, suy đồi, giao dịch quyền – tiền, tham nhũng mang tính gia tộc, nhận hối lộ số lượng lớn trái phép”… Ông Tưởng bị điều tra hình sự, khai trừ Đảng, cách chức và chuyển hồ sơ sang cơ quan tư pháp.

Trước đó, ngày 21/2/2025, ông Tưởng đã bị công bố “ngã ngựa”, trở thành quan chức cấp bộ trưởng thứ hai bị bắt trong năm nay.

Theo hồ sơ công khai, Tưởng Siêu Lương sinh tháng 8/1957, từng có hơn 30 năm làm việc trong hệ thống ngân hàng, giữ các chức vụ: Chủ tịch Ngân hàng Giao thông Trung Quốc, Chủ tịch Ngân hàng Phát triển Quốc gia, Chủ tịch Ngân hàng Nông nghiệp Trung Quốc.

Tháng 10/2016, ông được bổ nhiệm làm Bí thư Tỉnh ủy Hồ Bắc.

Khi dịch COVID-19 bùng phát cuối năm 2019 tại Vũ Hán, chính quyền Hồ Bắc dưới sự lãnh đạo của Tưởng Siêu Lương cùng Bắc Kinh bị cáo buộc che giấu dịch bệnh, khiến thời điểm vàng phòng chống bị bỏ lỡ, rồi xử lý yếu kém, khiến virus lan nhanh khắp Trung Quốc và thế giới.

Ngày 13/2/2020, ông bị miễn nhiệm chức Bí thư Tỉnh ủy, sau đó trong vòng một tháng tiếp tục mất ghế Chủ nhiệm Ủy ban Thường vụ Nhân đại tỉnh Hồ Bắc và Bí thư Đảng ủy Khu quân sự Hồ Bắc.

Giới quan sát khi ấy nhận định: Tưởng Siêu Lương cùng một số quan chức địa phương khác sẽ trở thành “vật tế thần” cho thất bại trong ứng phó dịch bệnh.

Chuẩn bị bỏ trốn, tiết lộ bí mật về Tập Cận Bình?

Bề ngoài, sau khi bị cách chức, ông Tưởng Siêu Lương được bố trí làm Phó Chủ nhiệm Ủy ban Nông nghiệp và Nông thôn của Nhân đại Toàn quốc khóa 13 và 14, tưởng như “hạ cánh an toàn”. Nhưng vì sao ông lại bất ngờ bị xử lý nghiêm khắc?

Nhà bình luận độc lập người Hoa tại Mỹ, ông Thái Thận Khôn, tiết lộ trong chương trình cá nhân rằng theo nguồn tin thân cận với ông Tưởng, vào tháng 5/2024, khi ăn tối với một quan chức cấp thứ trưởng, ông nói rằng:

“Từ khi dịch bùng phát đến việc phong tỏa tin tức và xử lý [bác sĩ thổi còi] Lý Văn Lượng, tất cả đều do Văn phòng Trung ương làm theo chỉ thị trực tiếp của ông Tập Cận Bình. Là Bí thư Tỉnh ủy Hồ Bắc, mỗi bước xử lý dịch đều phải được Trung ương và ông Tập phê chuẩn, kể cả việc phong tỏa Viện Virus học Vũ Hán và tháo dỡ chợ hải sản, đều là mệnh lệnh từ Bắc Kinh.”

Ông Thái Thận Khôn cho biết, ông Tưởng bất mãn khi bị đổ toàn bộ trách nhiệm cho đại dịch, coi mình là “kẻ gánh tội thay cho Tập Cận Bình”. Tuy nhiên, vị quan chức cùng bàn đã mật báo lên cấp trên, khiến ông Tưởng bị đưa vào “tầm ngắm”.

Lời ông Tưởng được cho là phù hợp với phát biểu công khai của cấp dưới: Ngày 27/1/2020, Chu Tiên Vượng, khi đó là Thị trưởng Vũ Hán, thừa nhận chính quyền địa phương không công bố kịp thời thông tin dịch bệnh, song cũng nói rằng mọi thông tin về dịch bệnh phải được Trung ương phê chuẩn mới được công bố, ngụ ý trách nhiệm chính thuộc về Bắc Kinh.

Ông Mã Quốc Cường, khi đó là Bí thư Thành ủy Vũ Hán, cũng nói: “Nếu ngày 12 hoặc 13/1/2020 áp dụng biện pháp mạnh như phong tỏa ngày 23/1, dịch đã không bùng phát như hiện nay”.

Ngay sau các phát biểu này, tháng 2/2020, cả Tưởng Siêu Lương và Mã Quốc Cường đều bị cách chức. Dư luận quốc tế cho rằng họ chính là “vật tế thần” của Bắc Kinh.

Kế hoạch đào thoát bị phát hiện

Một nguồn tin khác do luật gia lưu vong tại Úc, ông Viên Hồng Băng, tiết lộ với Vision Times cho biết: Theo nguồn tin trong nội bộ có “lương tri”, vào dịp Tết Nguyên đán 2025, Tưởng Siêu Lương định lợi dụng chuyến du lịch Thái Lan để trốn ra nước ngoài, công khai các thông tin mà ông biết về quá trình trước và sau khi virus Vũ Hán bùng phát. Tuy nhiên, cơ quan mật vụ Trung Quốc đã phát hiện kế hoạch này và lập tức bắt giữ ông khẩn cấp.

Điều trùng hợp là thời điểm ông ta bị “ngã ngựa” rơi đúng vào giai đoạn nhạy cảm: Sau khi ông Donald Trump trở lại Nhà Trắng, tuyên bố sẽ truy cứu trách nhiệm Bắc Kinh về việc để đại dịch lan ra toàn cầu. Điều này có thể lý giải vì sao Tưởng Siêu Lương – người nắm rõ bí mật về Vũ Hán – bị giám sát chặt và ngăn chặn trốn thoát.

Dự báo kết cục

Nhà bình luận Thái Thận Khôn đăng trên nền tảng X (Twitter):

“Ngày 27/10, Ủy ban Kiểm tra Kỷ luật Trung ương công bố, nguyên Bí thư Tỉnh ủy Hồ Bắc, nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Nông nghiệp và Nông thôn của Nhân đại Toàn quốc – Tưởng Siêu Lương – bị khai trừ Đảng và cách chức. Tưởng là cấp dưới được Thiệu Nhất Long và Vương Kỳ Sơn trọng dụng, từng làm việc gần gũi với Tập Cận Bình khi ở Thượng Hải, nhờ đó được đưa từ hệ thống tài chính sang vị trí lãnh đạo địa phương, cho đến khi virus Vũ Hán bùng phát. Vấn đề lớn nhất của ông không phải là tham nhũng – nếu chỉ xét về tham nhũng, ông đã không thể làm Bí thư Hồ Bắc. Cái ‘tội’ thật sự là ông biết sự thật về virus, và nguy hiểm hơn, ông không chịu gánh tội thay, lại còn tiết lộ bí mật không nên tiết lộ. Do đó, nay ông bị thanh toán hậu kỳ; khả năng cao sẽ bị kết án tù chung thân hoặc tử hình treo.”