Khảo sát: Hơn 80% nữ sinh viên Trung Quốc không muốn sinh con

Một nghiên cứu gần đây cho thấy hơn một nửa số sinh viên Trung Quốc được phỏng vấn tin rằng kết hôn và sinh con không quan trọng, hơn 80% nữ sinh viên chấp nhận kết hôn nhưng không sinh con.

Theo báo cáo từ trang Caixin, Viện Tâm lý học thuộc Viện Hàn lâm Khoa học Trung Quốc và Nhà xuất bản Khoa học Xã hội đã cùng nhau công bố Báo cáo Phát triển Sức khỏe Tâm thần Quốc gia. “Báo cáo Khảo sát năm 2024 về Quan điểm về Hôn nhân và Khả năng sinh sản của Người trưởng thành và Sinh viên Đại học” cho thấy thanh niên từ 18-24 tuổi, đặc biệt là sinh viên đại học, thường có ham muốn thấp về tình yêu, hôn nhân và sinh con.

Cuộc khảo sát dựa trên bảng câu hỏi do nhóm nghiên cứu thực hiện từ tháng 3 – 6 năm ngoái, đối với 55.781 sinh viên đại học trong độ tuổi từ 16 – 30 tại 31 tỉnh thành 31 tỉnh, khu tự trị và thành phố trên cả nước, không bao gồm Hồng Kông, Ma Cao và Đài Loan.

Cuộc khảo sát cho thấy những người trẻ tuổi từ 18 – 24, đặc biệt là sinh viên đại học, thường có ý định yêu đương, kết hôn và sinh con thấp. Trong số những sinh viên đại học được phỏng vấn, 51,8% cho rằng kết hôn không quan trọng và 59,4% khác cho rằng sinh con không quan trọng.

Nghiên cứu cũng điều tra thái độ của sinh viên đại học đối với tình yêu, hôn nhân và sinh con. Kết quả cho thấy sinh viên đại học được phỏng vấn tin rằng tình yêu, hôn nhân và sinh con có tầm quan trọng ngày càng giảm. Trong số đó, hơn 50% tin rằng hôn nhân và sinh con không quan trọng và có tới 70% sẵn sàng kết hôn mà không cần sinh con.

Xu hướng này đặc biệt rõ ràng ở nữ sinh viên đại học. Trong cuộc khảo sát, 58%, 69,5% và 75,7% nữ sinh viên đại học được khảo sát tin rằng tình yêu, hôn nhân và sinh con không quan trọng, và có tới 85,3% nữ sinh viên đại học được khảo sát chấp nhận kết hôn mà không sinh con.

Trong những năm gần đây, Trung Quốc đã phải chịu một loạt cú sốc, từ đại dịch COVID-19 đến sự tách rời của nền kinh tế Trung-Mỹ, cho đến căng thẳng tài chính cục bộ, khiến một số lượng lớn các công ty phải đóng cửa, người lao động mất việc làm và thu nhập của người dân giảm mạnh. Do chi phí sinh hoạt cao, những người trẻ tuổi không nhìn thấy hy vọng cho tương lai và do đó không muốn sinh con, dẫn đến tỷ lệ sinh của Trung Quốc tiếp tục giảm.

Vào ngày 30/5, một báo cáo khảo sát do Guyu Data, một công ty con của Tencent News, công bố cho thấy hơn 70% sinh viên đại học được khảo sát có chi phí sinh hoạt hàng tháng trung bình từ 1.000 đến 2.000 nhân dân tệ (3,2 – 6,4 triệu đồng), trong khi ở các thành phố tuyến 1 và tuyến 1 mới, chưa đến 20% sinh viên có chi phí sinh hoạt hàng tháng trên 2.500 nhân dân tệ (8 triệu đồng). Báo cáo cho biết, với giá cả tăng cao và chi phí tiêu dùng tăng cao, 1.500 nhân dân tệ (4,8 triều đồng) chi phí sinh hoạt không còn đủ để trang trải cuộc sống cơ bản nữa.

Báo cáo của Guyu Data cũng cho thấy chi phí của sinh viên đại học chủ yếu tập trung vào thực phẩm, nhu yếu phẩm hàng ngày, giải trí xã hội, bồi dưỡng sở thích và tài liệu học tập. Trong đó, chi phí thực phẩm chiếm tỷ lệ cao nhất, gần 50%. Đồng thời, các chi phí cơ bản như nước, điện, giao thông và thông tin liên lạc cũng tăng theo từng năm. Sinh viên thường phản ánh rằng chi phí sinh hoạt đang tăng.

Theo “Báo cáo Khảo sát Hành vi Tiêu dùng của Sinh viên Đại học năm 2024” của iiMedia Research, 51,4% sinh viên đại học chi từ 1.000 đến 2.000 nhân dân tệ cho giải trí xã hội mỗi học kỳ.

Trong báo cáo công tác chính phủ năm nay, Thủ tướng Lý Cường của Trung Quốc đã đề xuất xây dựng chính sách thúc đẩy sinh con. Mặc dù nhiều chính quyền địa phương đã tăng cường nỗ lực thúc đẩy sinh con, bao gồm các biện pháp như trợ cấp sinh con, kéo dài thời gian nghỉ kết hôn và nghỉ thai sản, nhưng nhìn chung người trẻ không ủng hộ các chính sách này.

Xiao Qin, một công nhân độc thân 28 tuổi, nói với Đài Á Châu Tự Do rằng các khoản trợ cấp kết hôn và sinh con do nhiều nơi cung cấp chỉ là “những ưu đãi nhỏ” không thể giải quyết được chi phí sinh hoạt cao và những khó khăn mà những người trẻ tuổi phải đối mặt khi lập gia đình.

Xiao Qin nói: “Vì sao không muốn kết hôn? Đầu tiên là chi phí sinh hoạt quá cao. Ở Bắc Kinh, 10.000 nhân dân tệ được coi là thu nhập khá cao, nhưng nếu là người ở nơi khác đến, hãy nghĩ xem, với 10.000 nhân dân tệ, không đủ tiền mua nhà trong nhiều năm. Ví dụ, nếu kết hôn và sinh con, đứa trẻ cần bao nhiêu sữa bột mỗi tháng? Đây là một số tiền rất lớn.”

Ngoài áp lực kinh tế, Xiao Qin còn cho biết môi trường sống ở Trung Quốc khiến họ khó có hy vọng vào tương lai. Xiao Qin thẳng thắn nói rằng sống ở Trung Quốc giống như “sống trong một nhà tù lớn”. Anh và bạn bè không hạnh phúc, vì vậy không có lý do gì để sinh con, và anh không muốn thế hệ sau lặp lại những sai lầm tương tự.