Làn sóng đào thoát ‘Zero COVID’ để hồi hương của công nhân Foxconn Trung Quốc

Nhà máy Foxconn ráp iPhone ở Trịnh Châu tỉnh Hà Nam – Trung Quốc đang trải qua ‘làn sóng đào thoát’. Vì không chịu nổi biện pháp chống dịch COVID-19 (viêm phổi Vũ Hán) cực đoan, nhiều nhân viên rong ruổi bất kể ngày đêm trên những cánh đồng và những con đường để hy vọng có thể về được quê nhà.

Từ giữa tháng 10, tại một nhà máy ở Trịnh Châu của Foxconn bùng phát COVID-19 khiến khoảng 200.000 công nhân đã chịu cảnh phong tỏa trong gần 2 tuần. Mọi người bị cắt đứt liên lạc với bên ngoài, chỉ hoạt động quanh những nơi như ký túc xá và dây chuyền sản xuất. Nhiều người trong số họ phải vật lộn với điều kiện sống thiếu thốn.

Đối mặt với làn sóng di cư của họ, một số thành phố ở miền Trung Trung Quốc đã khẩn cấp lên kế hoạch cách ly những công nhân nhập cư trở về từ nhà máy Foxconn nơi bùng phát dịch bệnh. Cuối ngày thứ Bảy (29/10), các thành phố gần Trịnh Châu như Vũ Châu, Trường Cát và Tẩm Dương đã gửi thư cho nhân viên Foxconn yêu cầu họ báo cáo trước với chính quyền địa phương trước khi về quê. Chính quyền những địa phương này cũng cho biết những người lao động trở về quê có thể đi theo xe được sắp xếp trước và bắt buộc cách ly khi đến nơi.

Tình trạng tuyệt vọng vì ‘Zero COVID’

Nhiều người cho biết họ đã bị mắc kẹt trong ký túc xá nhiều ngày và chịu cảnh việc phân phối thực phẩm và các nhu yếu phẩm khác rất hỗn loạn. Một số công nhân được tờ WSJ (Mỹ) phỏng vấn cho biết nhiều đồng nghiệp đã từ chối quay lại dây chuyền sản xuất, trong khi nhiều người khác kiên quyết bỏ đi, một số thậm chí để lại đồ đạc của họ khi chạy trốn.

• Sản xuất iPhone của Apple giảm mạnh, Foxconn muốn thay đổi dây chuyền sản xuất

Một nhân viên của Foxconn cho biết hầu hết nhóm của anh gồm một chục công nhân làm ca đêm hoặc đã bị đưa đến các cơ sở cách ly, hoặc từ chối trở lại làm việc. Anh cho biết hàng đêm anh đều chứng kiến có những người công nhân trong bộ đồ bảo hộ COVID-19 chờ được đưa đi bằng xe buýt.

Hai công nhân cho biết, vì quá nhiều người bị phong tỏa trong ký túc xá, bị đưa đến các trung tâm cách ly hoặc không thể đi làm khiến hoạt động sản xuất tại một số dây chuyền lắp ráp đã bị đình trệ.

Một nhân viên 21 tuổi nói với WSJ rằng anh và hàng ngàn người khác đã bị giam trong ký túc xá của họ kể từ ngày 17/10. Nhân viên này trước đây đã làm việc trong một dây chuyền lắp ráp sản xuất các phiên bản iPhone cũ hơn.

Anh cho biết do ngày càng có nhiều ký túc xá bị phong tỏa khiến vấn đề giao thức ăn bị trì hoãn, trong khi rác ở hành lang không được thu dọn chất thành đống.

Con gái của một công nhân cho biết mẹ cô sống cùng khu ký túc với một số người có kết quả xét nghiệm dương tính. Một số công nhân khác cũng đã khiếu nại tương tự.

Một công nhân cho biết khoảng 10 ngày trước, gần 300 công nhân của Foxconn đã được yêu cầu chuyển ra khỏi ký túc xá của họ và đến ngủ tại nhà máy. Anh nói vệ sinh đã trở thành một vấn đề. Anh bày tỏ sự tuyệt vọng rằng ngay cả khi anh trốn thoát khỏi nhà máy thì cũng không có nơi nào để đi.

“Tôi có thể đi đâu? Rào chặn ở khắp mọi nơi”, anh chia sẻ. “Mọi trạm kiểm soát đều có người canh”.

Trên internet gần đây đã lan truyền một số video và hình ảnh về tình trạng thương tâm của các công nhân viên Foxconn. Một trong những đoạn video cho thấy cảnh nữ công nhân nói đã làm việc tại Foxconn ở Trịnh Châu được 10 năm, cô cầm thẻ công nhân và quay video kêu cứu: “Tôi là nhân viên Foxconn, tôi đang vật lộn chống COVID-19, tôi bị sốt 39,3 độ trong thời gian cách ly mà không có ai giúp, Foxconn không quan tâm chúng tôi sống hay chết”.

Một nhân viên khác của Foxconn bị buộc phải cách ly nói trong một đoạn video rằng Foxconn phớt lờ những nhân viên bị nhiễm bệnh sau khi họ được cách ly. Cô nói có bạn cùng phòng bị cách ly 5 ngày mà không ai chăm sóc, đến giờ trong ký túc xá lại có người lên cơn sốt cao, ho, cũng không rõ dương tính thật hay giả, nhưng dù sao sẽ không có ai chăm sóc khi bị đưa ra… “Gọi nhân viên đến chăm sóc cũng vô dụng, tôi không biết phải làm sao bây giờ, tôi cảm thấy như thế này là bỏ mặc cho may rủi số mạng”. Cô cũng nói rằng cả phía nhà chức trách chính quyền và Foxconn đều không đưa ra lời giải thích.

Epoch Times không thể xác minh độc lập tính xác thực của các video.

Đông đảo công nhân làm việc tại nhà máy Foxconn ngày càng bất mãn. Sau khi công ty đóng cửa nhà ăn thì vấn đề thiếu thốn thực phẩm trở thành nguồn gây bất ổn. Theo Bloomberg, đã có thời điểm chỉ có công nhân trên dây chuyền sản xuất mới được phát hộp thức ăn, trong khi những người bị nhiễm COVID hoặc sợ rời khỏi ký túc xá chỉ được cho ăn những thức ăn tối thiểu để duy trì cuộc sống như bánh mì và mì gói.

Foxconn cho biết trong một bài đăng với các nhân viên trên WeChat vào thứ Sáu (28/10) rằng một trận dịch đột ngột “làm hỗn loạn cuộc sống bình thường của chúng tôi, việc phòng dịch bệnh và bảo đảm sản xuất có trật tự phụ thuộc vào nỗ lực của tất cả nhân viên. Foxconn cũng vạch ra kế hoạch đảm bảo cung cấp đủ lương thực và hỗ trợ sức khỏe tinh thần, đồng thời cam kết sẽ giải đáp những lo lắng của người lao động”.

Những hình ảnh công nhân Foxconn bỏ chạy

Tình hình căng thẳng của Foxconn làm nổi lên vấn đề xã hội và kinh tế do chính sách ‘Zero COVID’ mà nhà cầm quyền Trung Quốc thời ông Tập Cận Bình áp dụng. Các biện pháp như phong tỏa bất ngờ và kiểm dịch bắt buộc cùng cưỡng chế cách ly đã gây ra sự bất bình ngày càng tăng trong dân chúng.

Cuối tuần trước Foxconn đã đăng một video trên WeChat kêu gọi nhân viên quay trở lại làm việc.

Một số lượng lớn video và hình ảnh lan truyền trên mạng xã hội vào cuối tuần qua cho thấy cảnh đông đảo công nhân Foxconn chạy trốn ‘Zero COVID’, họ đi bộ trên cánh đồng vào ban ngày và lang thang dọc theo đường lộ vào ban đêm.

Để bày tỏ sự ủng hộ đối với công nhân Foxconn, người dân xung quanh đã để nước đóng chai và thức ăn bên đường với những tấm biển như ‘Gởi công nhân Foxconn trở về quê’, theo bài đăng trên mạng xã hội Trung Quốc.

“Một số người đang đi bộ trên cánh đồng lúa mì với hành lý, chăn và mền”, một người dùng WeChat viết.

“Tôi không thể không cảm thấy buồn tủi”.

Nhà kinh tế trưởng Hong Hao (Hồng Hạo) của quỹ GROW Investment Group đã tweet vào ngày 30/10, rằng do sự bùng phát COVID-19 ở Trịnh Châu – Hà Nam khiến hàng chục ngàn công nhân Foxconn bỏ chạy vì không chịu được cảnh bị phong tỏa, mọi người lặng lẽ… đi bộ về quê.

Ông cũng cho biết năm 2022 là năm khó khăn của người dân Hà Nam. Mong họ về quê an toàn. Ông Hong Hao cũng đính kèm một đoạn video cho thấy các công nhân Foxconn đang bỏ chạy ‘Zero COVID’.

Phóng viên Stephen McDonell của BBC trú tại Bắc Kinh đã tweet vào ngày 30/10 rằng một số nhân viên Foxconn đã lẻn ra ngoài và đi bộ về quê của họ cách đó hơn 100 km.

Ông nói trong một tweet khác rằng có vẻ như một số nhân viên Foxconn đang bỏ trốn đã bị bắt khi đang cố gắng về quê. “Chính sách ‘Zero COVID’ của chính quyền Trung Quốc đang gây áp lực rất lớn lên nền kinh tế, sinh kế và sự ổn định xã hội”, ông chia sẻ.

Ngoài ra ông còn chia sẻ nhiều video trên Twitter.

Một cư dân mạng đã đăng một video trên Twitter nói rằng “Những nạn nhân Foxconn đã bị chặn lại trên đường đi bộ về quê, các nhân viên chống dịch đã sử dụng máy sấy thổi để khử trùng COVID-19 đối với họ”.

Sản xuất iPhone của Apple giảm mạnh, Foxconn muốn thay đổi dây chuyền sản xuất

Apple đặt phần lớn chuỗi cung ứng của mình ở Trung Quốc. Việc ĐCSTQ nhất quyết thực hiện chính sách Zero-COVID cực đoan đã ảnh hưởng mạnh mẽ đến công ty này.

Trong tháng này, các nhà phân tích tại Fubon Research có trụ sở tại Đài Bắc cho biết Foxconn Trung Quốc là nhà sản xuất iPhone lớn nhất của Apple, chiếm 70% tổng lượng xuất xưởng và 45% doanh thu của Foxconn toàn cầu.

Người phát ngôn của nhà máy Foxconn nói với truyền thông: “Hiện chúng tôi đang trong mùa sản xuất cao điểm, vì vậy chúng tôi cần rất nhiều công nhân dây chuyền lắp ráp… Công ty chúng tôi đang điều phối năng lực sản xuất dự phòng tại các nhà máy khác.”

Trong một hồ sơ lên ​​sàn chứng khoán vào cuối ngày Chủ nhật, Foxconn cho biết: “Trong tình hình đại dịch hiện nay, việc giữ an toàn cho hơn 200.000 nhân viên là một cuộc chiến lâu dài.” Cổ phiếu của Hon Hai Precision, công ty niêm yết tại Đài Loan của Foxconn, đã giảm 1,4% vào thứ Hai (31/10).

Tờ Financial Times đưa tin ông Quách Minh Cơ (Ming-Chi Kuo), nhà phân tích của TF International Securities, ước tính tình hình ở Trịnh Châu đã ảnh hưởng đến “hơn 10% công suất sản xuất iPhone toàn cầu”.

Reuters đưa tin, hôm thứ Hai (31/10) một nguồn tin cho biết do Trung Quốc thắt chặt lệnh cấm COVID-19, sản lượng iPhone của Apple tại nhà máy Foxconn Trịnh Châu, nhà máy lớn nhất thế giới, có thể giảm tới 30% trong tháng tới.

Người này cho biết, Foxconn đang nỗ lực tăng sản lượng tại một nhà máy khác ở Thâm Quyến, nhằm bù đắp sự thiếu hụt.

Việc gián đoạn sản xuất iPhone của Apple diễn ra vào thời điểm các nhà sản xuất điện tử thường bận rộn trước kỳ nghỉ lễ cuối năm, thời điểm quan trọng đối với các nhà cung cấp như Apple.

Mộc Vệ (t/h)