Nhìn lại 10 ‘sự kiện nóng’ của xã hội Trung Quốc năm 2024 (Phần 1)

Trung Quốc năm 2024 nổi bật với nhiều vấn đề xã hội tồi tệ như: số lượng lớn nhà máy đóng cửa, nạn thất nghiệp bùng nổ, số lượng các cuộc biểu tình phản kháng tăng kỷ lục, nhiều loại virus đồng thời lây lan, tai nạn cháy nổ, chém người bừa bãi, lái xe đâm vào đám đông người (trả thù xã hội) tăng mạnh… Cùng Vision Times và Trí Thức VN điểm lại 10 sự kiện nổi bật của Trung Quốc trong năm qua.

1. Hỏa hoạn thảm khốc ở Tân Dư tỉnh Giang Tây

Cửa hàng ven đường số 1 Tân Dư tỉnh Giang Tây vào chiều ngày 24/1 xảy ra hỏa hoạn khiến 48 người chết và bị thương, nạn nhân chủ yếu là sinh viên đại học sinh sau năm 2000, lúc đó đang tham gia khóa đào tạo nâng cấp chuyên môn tại một cơ sở đào tạo trên tầng 2.

Sau khi tòa nhà bốc cháy, một lượng lớn khói độc hại tràn vào tầng 2 qua hành lang khiến nhiều người bị mắc kẹt. Có người tham gia cứu hộ kể lại, khói dày đặc khiến ông không thể mở mắt và như nghẹn thở, ông nghe thấy tiếng kêu cứu nhưng chỉ cố gắng giải cứu được 5 người, rồi những tiếng ồn kêu cứu dần biến mất… Cửa và tường của nhiều cửa hàng ven đường phố bị khói nhuộm đen, bầu không khí tràn ngập mùi cháy khét lẹt.

Truyền thông Tân Hoa xã của Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) đưa tin, hiện trường vụ tai nạn hỏa hoạn nghiêm trọng ngày 24/1 ở Tân Dư – Giang Tây đã tìm kiếm và cứu được tổng cộng 48 người, trong đó có 39 người thiệt mạng và 9 người được đưa đi cấp cứu. Tòa nhà bị cháy có 3 tầng, tầng ngầm là kho lạnh, tầng một là quán cà phê Internet, tầng hai là cơ sở đào tạo và nhà khách. Lúc xảy ra vụ việc là lúc nhiều công nhân đang thi công khu kho lạnh, trong quá trình cắt hàn điện dẫn đến cháy bảng xốp.

2. Đường cao tốc tại Quảng Đông bị sụp lún

Sáng sớm ngày 1/5 xảy ra tai nạn sập đường cao tốc Mai Đại (Mei Da) ở Quảng Đông khiến hàng chục xe đang chạy đã rơi xuống và cháy nổ, khu vực mặt đường sụp dài khoảng 17,9 mét và diện tích khoảng 184,3 mét vuông. Tân Hoa xã của ĐCSTQ cho biết tính đến ngày 2/5 có 23 phương tiện đã bị rơi xuống khu vực sụp lún, làm 48 người chết và 30 người bị thương…

Số người thiệt mạng được truyền thông nhà nước Trung Quốc đưa tin không ngừng thay đổi, từ ban đầu 31 người được đưa đến bệnh viện có 19 người chết, sau đó đến 24 người chết, rồi lại 36 người, 48 người chết. Số lượng xe rơi vào vùng sụp lún cũng không ngừng thay đổi, từ 18 chiếc, 20 chiếc, đến 23 chiếc… Do số lượng lớn người chia sẻ mạng xã hội tìm kiếm người thân, khiến người ta nghi ngờ dữ liệu được công bố bởi truyền thông nhà nước Trung Quốc.

3. Về quê ăn Tết bị kẹt trong băng tuyết

Trước thềm ngày 9/2 dương lịch (lịch âm là ngày Tết truyền thống của Trung Quốc) là thời gian đỉnh điểm giao thông khi mọi người trở về quê nhà ăn Tết, nhưng những nơi như Hồ Bắc và Hồ Nam… từ sáng sớm ngày 4/2 bị mưa tuyết đóng băng ảnh hưởng cả đường bộ, đường sắt và hàng không, làm rất nhiều người bị mắc kẹt trên đường cao tốc, nhà ga và sân bay. Cơ quan chức năng đã không kịp thời xử lý hiệu quả việc dọn tuyết, khiến nhiều người bị mắc kẹt trên đường cao tốc.

Truyền thông nhà nước kể lại trường hợp người đàn ông Giang Tô mắc kẹt 6 ngày 5 đêm trên đường cao tốc Hồ Bắc, không còn lựa chọn nào khác ngoài việc ăn hết đồ sắm Tết để duy trì cuộc sống. Những video trực tuyến cho thấy hàng chục con bò nguy cơ chết đói, một người đàn ông hét lên trong tuyệt vọng, “Chúa ơi, tôi đã ở nơi ma quái này cả 5 ngày rồi! Ai có thể cho tôi biết phải làm gì?”

Những chia sẻ qua mạng cho thấy rất nhiều người bất tỉnh ở các nơi từ sân bay Vũ Hán cho đến trên những chuyến tàu xe ngừng hoạt động, trên đường cao tốc không ít người mắc kẹt nhiều ngày phải phải dùng tuyết để làm dịu cơn khát và đốt cành cây để sưởi ấm, nhiều người kêu lên “Ai sẽ cứu chúng tôi?” Còn có nhiều người mong đợi cơ quan chức năng đến giải cứu, nhưng sau khi vô vọng đành phải bỏ xe và cuốc bộ về, tình cảnh khiến mọi người tức giận lên án nhà chức trách thấy người dân chết không cứu. Có cư dân mạng chia sẻ rằng ít nhất hàng chục ngàn phương tiện bị mắc kẹt trên đường cao tốc ở Hồ Bắc, Hồ Nam và Hà Nam mà không được cơ quan chức năng giải cứu.

4. Giáo viên Mỹ bị đâm ở công viên Cát Lâm

Ngày 10/6, một người đàn ông Trung Quốc họ Choi (55 tuổi) dùng dao đâm 4 giảng viên đại học Mỹ khi họ ở công viên Bắc Sơn Tp. Cát Lâm tỉnh Cát Lâm, khiến họ nằm trên mặt đất với cơ thể đầy máu me, một công dân Trung Quốc cũng bị đâm vì ngăn chặn hung phạm. 4 người bị thương là giảng viên Đại học Cornell bang Iowa – Mỹ, trong đó có em trai của nghị sĩ bang Iowa.

Đài VOA Mỹ đưa tin, hơn 30 giờ sau khi 4 giáo viên người Mỹ bị tấn công ở Cát Lâm – Trung Quốc, nhưng hoạt động đưa tin của truyền thông Trung Quốc bị hạn chế, tin tức trên mạng cũng bị phong tỏa. Đại học Cornell của Mỹ xác nhận rằng các giảng viên của Đại học Cornell có quan hệ hợp tác học thuật với Đại học Bắc Hoa ở Cát Lâm – Trung Quốc, 4 giảng viên này đi đến Đại học Bắc Hoa giảng dạy trong hai tuần.

Về vụ việc, nhà chức trách Trung Quốc gọi đây là “sự kiện ngẫu nhiên”. Học giả Qiu Shiyi (Đài Loan) chỉ trích rằng việc xử lý vấn đề này của Trung Quốc quá tiêu cực và cần xem xét lại ngăn thông tin truyền thông, cần nới lỏng kiểm soát ngôn luận và kiểm soát tin tức đối với các vụ án hình sự mà xã hội quan tâm. Ông nói rằng nếu vụ hành hung 4 giáo viên người Mỹ thực sự là một sự kiện ngẫu nhiên mà không phải là cảm xúc bài ngoại của người dân Trung Quốc chống lại Mỹ, chính quyền Bắc Kinh hãy bỏ kiểm soát dư luận để kiểm chứng.

5. Xe buýt trường học của Nhật bị tấn công

Vào ngày 24/6, một chiếc xe buýt của trường học cộng đồng người Nhật tại quận Cao Tân Tp. Tô Châu tỉnh Giang Tô bị người đàn ông Trung Quốc (52 tuổi, họ Chu) tấn công, lúc đó xe đang đón học sinh tại trạm xe buýt. Vụ việc làm một nữ phụ huynh và bé trai con của cô bị thương, đặc biệt một người Trung Quốc (55 tuổi) là công dân Tô Châu làm công tác hướng dẫn viên xe buýt trường học đã thiệt mạng trong quá trình ngăn chặn hung thủ. Trong tháng đó, đây là vụ tấn công đâm người nước ngoài thứ hai xảy ra ở Trung Quốc, gây lo ngại trong và ngoài nước.

Chính phủ và Tổng lãnh sự quán Nhật Bản rất chú trọng vụ việc này. Đại sứ quán Nhật Bản tại Trung Quốc đã đưa ra lời nhắc nhở rằng gần đây đã có những vụ việc người Nhật bị hành hung trên khắp Trung Quốc, từ trong công viên, trường học và tàu điện ngầm, kêu gọi người dân địa phương Nhật Bản khi ra ngoài nhất định phải chú ý đến tình hình xung quanh.

Nhà chức trách ĐCSTQ vẫn gọi vụ việc này là “sự cố ngẫu nhiên”, trong khi có dư luận người dân Trung Quốc đề cập do hệ quả kiểu giáo dục thù hận của ĐCSTQ. Nhà bình luận thời sự Đường Tĩnh Viễn (người Hoa ở Mỹ) nói rằng những sự kiện này có liên quan chặt chẽ đến việc ĐCSTQ từ lâu đã kích động tình cảm dân tộc chống Mỹ và Nhật Bản, sau nhiều năm “ươm mầm” đến bây giờ bước vào “thời kỳ thu hoạch”.