Thân tín của Phó thủ tướng TQ bị thanh trừng, phe chống Tập đang phản công?

Hội nghị toàn thể lần 4 của Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) khóa 20 sẽ được tổ chức vào tháng 7, tình hình hiện tại cho thấy cuộc đấu giữa phe Tập và phe chống Tập ở cấp cao nhất đang gay go. Gần đây lại có quan chức cấp cao của bộ phận công nghiệp quân sự bị ‘ngã ngựa’, đó là Phó tổng giám đốc Lưu Vệ Đông thuộc Tập đoàn Thiết bị Quân sự Trung Quốc bị điều tra. Có phân tích cho rằng Lưu Vệ Đông ‘ngã ngựa’ là phản đòn của phe chống Tập, nhắm vào Phó thủ tướng Trương Quốc Thanh là thân tín của ông Tập.

Lưu Vệ Đông ‘ngã ngựa’

Ngày 12/2, trang web của Ủy ban Kiểm tra Kỷ luật Trung ương ĐCSTQ và Ủy ban Giám sát Quốc gia ĐCSTQ thông báo rằng thành viên Đảng ủy và Phó Tổng giám đốc Lưu Vệ Đông của Tổng công ty Tập đoàn Thiết bị Quân sự Trung Quốc “bị nghi ngờ vi phạm kỷ luật và luật pháp nghiêm trọng”, đang xem xét kỷ luật và điều tra giám sát.

Thông tin công khai cho thấy Lưu Vệ Đông năm nay 59 tuổi, người tỉnh Hồ Bắc, đã trải qua nhiều chức vụ chính tại nhiều doanh nghiệp nhà nước Trung Quốc.

Tập đoàn Thiết bị Quân sự Trung Quốc là hệ thống khổng lồ có chi nhánh trên khắp Trung Quốc, sản phẩm công nghiệp quân sự của họ được xuất khẩu sang Trung Đông và nhiều nơi khác trên thế giới. Các doanh nghiệp trung ương kiểu công nghiệp quân sự của Trung Quốc bao gồm các lĩnh vực công nghiệp hạt nhân, vũ trụ, hàng không, tàu, vũ khí, điện tử; trong đó Tập đoàn Thiết bị Quân sự Trung Quốc chủ yếu tham gia các hoạt động nghiên cứu và phát triển vũ khí, thiết kế, sản xuất.

Nhà bình luận chính trị Trần Phá Không (người Mỹ gốc Hoa) cho biết trên chương trình tự truyền thông của mình rằng: “Lần này Lưu Vệ Đông ‘ngã ngựa’ là một mắt xích của nhiều trường hợp ‘ngã ngựa’ thuộc tập đoàn công nghiệp vũ khí, trước đó nhóm này đã có một số lượng lớn trường hợp ‘ngã ngựa’ bao gồm chủ tịch, tổng giám đốc, bí thư Đảng, phó tổng giám đốc… Đáng chú ý nữa, trong năm mới năm nay cũng không thấy tập đoàn công nghiệp vũ khí này xuất hiện ban lãnh đạo mới”.

Tập đoàn công nghiệp vũ khí là doanh nghiệp nhà nước của ĐCSTQ, chức vụ trưởng tương đương cấp bộ trưởng, chức vụ phó ít nhất là như thứ trưởng, nên ông Trần Phá Không cho rằng Lưu Vệ Đông ‘ngã ngựa’ rất không đơn giản, “Bối cảnh của ông ta là nhằm vào Trương Quốc Thanh – hiện là Phó thủ tướng Chính phủ Trung Quốc”.

Phản đòn của phái chống Tập nhằm vào Trương Quốc Thanh

Ông Trần phân tích thêm, Trương Quốc Thanh hiện là người tin cậy của Tập Cận Bình, là thành viên Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng Chính phủ. Gần đây, ông Tập Cận Bình đàn áp ông Đinh Tiết Tường, ban đầu Đinh được bố trí tham dự Hội nghị thượng đỉnh AI ở Paris nhưng kết quả lại cử ông Trương Quốc Thanh tham dự. Đây được cho là vấn đề rất không bình thường. Vì lĩnh vực công nghệ vốn là phạm vi của ông Đinh Tiết Tường nhưng Đinh lại bị gạt ra rìa. Điều này liên quan đến cuộc đấu tranh quyền lực của Tập Cận Bình với Đinh Tiết Tường và những người khác.

Ông Trần Phá Không nói sau kỳ họp toàn thể lần 3 vào năm ngoái, ông Tập Cận Bình từng bị đột quỵ và té ngã, vì cấp cao của ĐCSTQ đã đạt được một số đồng thuận muốn quay trở lại hệ thống lãnh đạo tập thể, hệ thống lãnh đạo nhiệm kỳ, trong đó thậm chí còn có thông tin về vấn đề người kế nhiệm. Bởi vì trong Thường vụ Bộ Chính trị thì ông Đinh Tiết Tường là người duy nhất dưới 60 tuổi, nên dư luận đoán ông có thể kế nhiệm.

“Sau đợt đó thì ông Tập Cận Bình có vấn đề tâm lý với ông Đinh Tiết Tường. Lần này phe Tập Cận Bình đã đàn áp Đinh Tiết Tường và nâng cao vai trò của Trương Quốc Thanh, trong khi đó Trương Hựu Hiệp và những người khác của phe chống Tập đã tấn công người của Trương Quốc Thanh là Lưu Vệ Đông vừa ‘ngã ngựa’, ông này từng là thuộc cấp thân tín của Trương Quốc Thanh”.

Trương Quốc Thanh xuất thân từ tập đoàn công nghiệp quân sự, trong ‘quân nhà Tập’ của Tập Cận Bình có một số phe phái như phe Phúc Kiến, phe Chiết Giang, phe công nghiệp quân sự, phe Thanh Hoa, Sơn Đông… Ông Trương Quốc Thanh là một nhân vật đại diện của phe công nghiệp quân sự và đã được ông Tập Cận Bình trọng dụng, lý do vì Trương đã từng giúp thanh trừng Tôn Chính Tài (khi ông ta là Bí thư thành ủy thành phố Trùng Khánh, Tôn bị tuyên án tù chung thân).

Ông Trần Phá Không chỉ ra, trước đây ông Trương Quốc Thanh đại diện cho tập đoàn công nghiệp vũ khí ĐCSTQ đóng quân ở Iran, tiến hành một lượng lớn giao dịch vũ khí góp phần vào sự hỗn loạn ở Trung Đông, về mặt này đã có những đóng góp to lớn cho chính quyền ĐCSTQ. Sau khi trở về, ông ta làm việc ở Trùng Khánh, làm trợ lý của ông Tôn Chính Tài. Trước thềm Đại hội 19, Tôn Chính Tài bị Tập Cận Bình hạ bệ, vấn đề này Trương Quốc Thanh đóng vai trò quan trọng vì ông ta là trợ lý của Tôn, tham gia vào việc tố giác Tôn. Sau đó, ông Tập Cận Bình đặc biệt coi trọng Trương Quốc Thanh, nhanh chóng giúp ông ta trở thành thị trưởng Trùng Khánh.

Tiếp đến, Trương Quốc Thanh lại được chuyển đến Thiên Tân làm thị trưởng Thiên Tân, sau Đại hội 20 lại được điều làm bí thư Liêu Ninh, năm 2023 được lên phó thủ tướng (xếp hàng thứ 3 trong Bộ Chính trị).

Thông tin công khai cho thấy, trong thời gian ông Trương Quốc Thanh làm tổng giám đốc tập đoàn công nghiệp quân sự thì tập đoàn này vào năm 2011 lần đầu tiên có thu nhập hoạt động đạt mức cao mới đến 300 tỷ nhân dân tệ, vì vậy ông cũng được mệnh danh là “soái ca quân sự”. Năm 2012, Tập đoàn Công nghiệp Quân sự Trung Quốc xếp thứ 205 trong số 500 doanh nghiệp hàng đầu thế giới, năm đó thu nhập kinh doanh của họ là 351 tỷ nhân dân tệ.

Ông Trần Phá Không cho rằng lần này thanh trừng nhằm vào Lưu Vệ Đông có lẽ là phản đòn của phe chống Tập, nguyên nhân chính có thể là do ông Tập Cận Bình đang nhắm vào ông Đinh Tiết Tường, nên đối phương đáp lại bằng cách thanh trừng người của ông Trương Quốc Thanh.

Nhiều quan chức quân sự cấp cao “mất tích”

Điều đáng chú ý là cấp trên của ông Lưu Vệ Đông là Chủ tịch Hứa Hiến Bình của Tập đoàn Thiết bị Quân sự Trung Quốc cũng “mất tích” trong thời gian gần đây. Ngoài ra còn một số ‘tai to mặt lớn’ trong công nghiệp quân sự ĐCSTQ cũng vắng mặt trong hoạt động “thăm hỏi” dịp năm mới, như Chủ tịch Tập đoàn công nghiệp hạt nhân Dư Kiếm Phong, Chủ tịch Tập đoàn công nghiệp hàng không Chu Tân Dân, Tổng giám đốc Tập đoàn công nghiệp vũ khí Lưu Đại Sơn… Những dấu hiệu như vậy khiến một số nguồn tin nhận định rằng hệ thống quân sự ĐCSTQ sẽ có sóng gió thanh trừng gay cấn hơn trong năm 2025.

Lý Tranh Giao, Vision Times