Vụ thảm sát Thiên An Môn: Thỏa thuận ngầm chỉ tồn tại giữa người dân Hồng Kông

Dù bị cấm tưởng niệm vụ thảm sát học sinh sinh viên tại quảng trường Thiên An Môn ngày 4/6/1989, nhưng nhiều người dân Hồng Kông vẫn xuống đường tưởng niệm ngày 4/6 theo cách riêng của họ. ReNews mô tả đây là một điều kỳ lạ chỉ tồn tại ở người dân Hồng Kông.

Dù vụ Thảm sát Thiên An Môn ngày 4/6/1989 đã trôi qua 35 năm, nhưng các chủ đề liên quan vẫn chưa kết thúc. Năm nay là kỷ niệm Sự kiện Lục Tứ lần thứ 4 kể từ khi thực thi Luật An ninh Quốc gia ở Hồng Kông.

Năm nay, cảnh sát Hồng Kông đã triển khai an ninh chặt chẽ tại khu vực công viên Victoria thuộc vịnh Causeway. Họ điều động xe bọc thép và cảnh sát đặc nhiệm của sân bay tuần tra trên đường phố, tạo ra bầu không khí như thể đang đối mặt với một kẻ thù đáng gờm.

Không có thỏa thuận nào trước đó, nhưng giữa người dân Hồng Kông đã đạt được sự “ngầm hiểu” tinh tế về lễ tưởng niệm vụ Thảm sát Lục Tứ.

Như 3 năm trước, cảnh sát triển khai an ninh chặt chẽ tại khu vực công viên Victoria thuộc vịnh Causeway, điều động xe bọc thép và cảnh sát đặc nhiệm của sân bay đi tuần tra trên đường phố.

Tuy nhiên, nhiều người dân Hồng Kông vẫn xuống đường tưởng niệm ngày 4/6 theo cách riêng của họ. Không có thỏa thuận nào trước đó, nhưng giữa họ đã đạt được một sự “ngầm hiểu” tinh tế. ReNews mô tả đây là một điều “kỳ lạ” chỉ tồn tại ở người dân Hồng Kông.

Trong suốt 30 năm từ 1990 đến 2020, mỗi đêm ngày 4/6, người dân Hồng Kông đều sẽ tập trung tại công viên Victoria để tưởng niệm phong trào Lục Tứ. Điều này đã trở thành một thỏa thuận ngầm của người dân Hồng Kông – “Không bao giờ lãng quên ngày 4/6, truyền lại ngọn đuốc”.

Ngày 4/6 năm nay, mặc dù cảnh sát triển khai lực lượng đặc nhiệm hạng nặng, canh gác nghiêm ngặt, ngăn chặn người ra vào, nhưng nhiều người vẫn đến vịnh Causeway và công viên Victoria để tưởng niệm. Có người phụ nữ mặc đồ đen ngồi đọc sách trên băng ghế ở công viên Victoria vào đêm 4/6 trong 2 năm liên tiếp.

Đông đảo người dân Hồng Kông đã bước ra, kỷ niệm vụ Thảm sát Thiên An Môn ngày 4/6/1989 theo cách riêng của mình.

Tờ “Tập Chí” kể rằng một học sinh cấp 3 họ Chu đã mang theo “bia 1664” (có số 64, chỉ phong trào Lục Tứ) và nến trắng, sau đó ngồi thiền trên băng ghế cạnh công viên Victoria.

Một người đàn ông giơ điện thoại có ngọn nến trắng trên màn hình. Khi bị cảnh sát thẩm vấn, anh lớn tiếng trả lời: “Để tưởng nhớ ngày 4/6!” Ngoài ra còn có một nhà văn Nhật Bản đánh trống Phật giáo, tụng kinh và đi dạo quanh vườn.

• Xem video tại đây.

Một người phụ nữ khác bật đèn điện thoại di động ở lối vào công viên Victoria, gần khu vực Tin Hai, và ngồi tĩnh tọa trên chiếc ghế dài cạnh công viên. Cô nói, đây là thói quen của cô suốt 35 năm qua. Đèn điện thoại di động mới bật được khoảng 10 phút, rất nhiều cảnh sát đã vây quanh cô và ra lệnh tắt đèn.

ReNews mô tả, đêm 4/6, khu vực Tin Hau, vịnh Causeway và công viên Victoria dường như ngày càng bị thắt chặt. Mọi người đều nghiêm túc nhưng im lặng, ai cũng hiểu nhưng không ai nói gì. Điều này đã trở thành sự “kỳ lạ” chỉ tồn tại ở người dân Hồng Kông.

Quan chức không muốn thấy bất kỳ lời chia buồn công khai nào, nên người dân chỉ có thể tưởng niệm theo những cách cá nhân hóa, âm thầm và che giấu. Ngay cả dưới áp lực cao như vậy, vẫn có những người sẵn sàng bước tới, cố gắng phá vỡ vòng xoáy im lặng, để vẫn có thể nhìn thấy những lời tưởng niệm.

Những người dân có mặt đều biết đối phương đang làm gì, nhưng giữ im lặng. Ngoại trừ một số rất ít người thực sự hành động và bị cảnh sát bắt đi, hầu hết những người có mặt dường như đã đạt đến mức “ngầm hiểu” một cách tinh tế.

Đêm 4/6, nhiều lãnh sự nước ngoài tại Hồng Kông đã đi dạo gần công viên Victoria. Một số nhà bình luận mỉm cười và chỉ ra rằng liên minh 8 nước hùng mạnh đã ngang nhiên xuất hiện ở “những nơi nhạy cảm” vào “những ngày nhạy cảm”, nhưng chính quyền Hồng Kông chỉ dám bắt giữ dân thường.

Tính đến 23h30 ngày 4/6, cảnh sát đã bắt giữ 2 người đàn ông và 2 phụ nữ hô khẩu hiệu, cáo buộc họ vi phạm “các tội liên quan đến kích động” và hành hung người thực thi công vụ.

Bà Vương Phượng Dao, 68 tuổi, bị buộc tội vi phạm Điều 23 về “các tội nhằm mục đích kích động” vì vừa đi bộ dọc phố Yee Wo, vừa hô các khẩu hiệu như “Bình phản Lục Tứ” và “Chấm dứt chế độ độc tài độc đảng”.

Nhiều người dân Hồng Kông đã để lại tin nhắn với nội dung: “Năm nay cảnh sát lại phải đối mặt với một kẻ thù đáng gờm. Cảm ơn chính phủ hàng năm đã nhắc nhở chúng tôi để chúng tôi không thể quên ngày 4/6!”

Cũng có ý kiến ​​cho rằng chỉ có những chế độ ngu ngốc mới thực hiện những việc cấm đoán mang tính hình thức “gậy ông đập lưng ông” này.

Chính quyền chỉ có thể tăng cường giám sát, bắt bớ… Nhưng ngược lại, điều này chỉ càng thu hút sự chú ý của người khác, khơi dậy sự tò mò muốn khám phá những bí mật!

Một số người dân còn nói đùa rằng trước đây là người dân tưởng niệm Lục Tứ, nhưng hiện giờ là cảnh sát đang tưởng niệm vụt thảm sát. Hiệu ứng của cảnh sát lớn đến mức có thể đạt được hiệu quả “Đừng lãng quên ngày 4/6”!

Nhưng người dân Hồng Kông tại hải ngoại cũng từ chối lãng quên ngày này. Ngày càng có nhiều người Hồng Kông ở nước ngoài đoàn kết lại, đứng lên hành động và tưởng niệm ngày 4/6 trên quy mô lớn hơn ở nước ngoài.

Ngoài các nhóm Hồng Kông ở Đài Loan, còn có những người đáp chuyến bay đặc biệt từ Hồng Kông đến Đài Loan chỉ để tham dự lễ tưởng niệm đêm ngày 4/6.

Đêm ngày 4/6, hơn 6.000 người đã đổ về quảng trường Tự do của Đài Bắc, Đài Loan, để tưởng niệm 35 năm vụ Thảm sát Thiên An Môn năm 1989, lập kỷ lục mới trong 10 năm qua. Dãy số “8964” (4/6/1989) được thắp sáng bằng những ánh nến trong giây phút tưởng niệm những nạn nhân trong phong trào Lục Tứ.