Trong tâm trồng hoa thì cuộc đời mới tỏa hương thơm ngát

Thiên nhiên xinh đẹp nếu không có những đóa hoa tô điểm thì sẽ trở nên ảm đạm, nhạt nhòa. Tương tự như vậy, nếu tâm linh của một người mà thiếu đi sự tô điểm của những đóa hoa tinh thần rực rỡ thì cũng trở nên khô cằn xấu xí. Bởi vậy, vô luận là đối mặt với nhân sinh như thế nào, trong tâm có hoa thì cuộc đời mới trở nên thơm ngát. Vương Dương Minh là một nhà hiền triết lỗi lạc của triều Minh, tâm học của ông có ảnh hưởng sâu rộng ở cả Triều Tiên, Nhật Bản và Việt Nam. Nhưng cả đời ông trải qua vô vàn sự tình không như ý, trải qua bao nhấp nhô thăng trầm, bị giam vào lao ngục, bị kẻ khác hãm hại ám sát, bị giáng chức, bị vu khống. Vậy mà cuối cùng ông vẫn trở thành nhân vật xuất chúng, một vị danh thần văn võ song toàn khiến người đời thán phục. Có thể nói rằng chính những đóa hoa mà Vương Dương Minh trồng trong tâm đã tỏa hương làm đẹp cho cuộc đời ông .

Hoa thiện lương

Thiện lương không phải là quá khó, nhưng trải qua nhiều lần bị người khác đối xử không tốt mà vẫn giữ được thiện lương lại là điều rất khó.

Vào giữa triều nhà Minh, Hoàng đế Minh Vũ Tông ngu muội, thái giám Lưu Cẩn và các hoạn quan lộng quyền. Đại thần Vương Dương Minh khuyên Hoàng đế không nên bỏ qua những lời đóng góp của dân chúng, vì vậy ông đã bị Lưu Cẩn nhốt vào đại lao.

Sau khi bị giam giữ một tháng, bị tra tấn, Vương Dương Minh bị giáng chức xuống làm Dịch thừa ở Long Trường tỉnh Quý Châu. Lưu Cẩn quyết không tha cho Vương Dương Minh nên đã phái sát thủ bám theo giết Vương Dương Minh ở trên đường. Vương Dương Minh giả chết ở gần bờ sông, lẩn trốn theo dòng nước, khó khăn lắm mới giữ được mạng sống.

Bởi vì sợ cha bị liên lụy, Vương Dương Minh lại trèo non nội suối đi đến Long Trường. Đến đây, ông lại bị dân bản xứ công kích, gần như rơi vào tuyệt cảnh. Mặc dù vậy, Vương Dương Minh vẫn không tức giận, kết thù oán, mà trái lại ông còn dạy họ trồng trọt, đọc sách, xây nhà. Dần dần, dân chúng hiểu ông, biết ông không giống những quan lại hủ bại khác nên đã tín nhiệm và trợ giúp ông.

Vương Dương Minh nói, mỗi người đều có lương tri, nội tâm đều có mầm mống thiện lương. Chỉ cần chúng ta chân thành đối đãi với họ thì cuối cùng có thể đánh thức được thiện lương trong nội tâm của họ.

Hoa chính trực

Con người sống trên đời phải làm một người chính trực. Vương Dương Minh chính là đã làm được điều này. Ông từng ở bộ Công, bộ Hình, làm quan huyện, làm tướng, có lúc bị giáng xuống làm viên cai trạm. Bất kỳ ở chức nào ông cũng tỏ ra rất đắc lực, thanh liêm, khoan hòa chính trực, thành ra người dưới thì tôn trọng mà bọn tiểu nhân thì ghen ghét.

Sống ở chốn quan trường lặn lội nửa đời người, rất nhiều lúc Vương Dương Minh chỉ cần tán đồng thì công danh phú quý dễ dàng nắm trong tay. Nhưng ông luôn thủ giữ được nguyên tắc của mình.

Thái giám Lưu Cẩn từ thời thiếu niên và thanh niên ra sức câu kết với những kẻ có quyền thế để mưu cầu tư lợi, học cách quan sát lời nói và sắc mặt của người khác, theo thời cơ mà hành sự, bên ngoài thì vâng dạ nhưng bên trong thì ngầm chống lại. Về sau khi Lưu Cẩn có đủ vây cánh, quyền thế không ngừng lớn mạnh, đã hoàn toàn khống chế triều chính, chuyên quyền, lộng hành, gần như không ai dám động đến. Nhưng Vương Dương Minh không hề sợ hãi mà nhiều lần lên tiếng khiển trách, không một ý nghĩ hùa theo.

Sau khi Gia Tĩnh Đế lên ngôi, vì để cấp cho cha mẹ ruột danh phận nên đã tạo ra mâu thuẫn trong triều. Kết quả Gia Tĩnh dựa vào hoàng quyền hùng mạnh, giành được ưu thế, truy tôn cha làm Duệ Tông Hiến Hoàng đế và mẹ làm Hưng Quốc Hoàng thái hậu. Trong quá trình ấy, người ta nói rằng Vương Dương Minh ở bên Hoàng đế, chỉ cần phụ họa theo vài câu thì vị trí Thủ phụ nội các chính là của ông. Nhưng Vương Dương Minh giữ nguyên tắc, trước sau không đón ý nói hùa để tư lợi cho mình.

• Xem thêm: Chuyện luân hồi của nhà hiền triết Vương Dương Minh trong sử sách

Hoa thản nhiên

Trong cuộc đời làm quan của mình, giàu sang quyền quý hay lao tù ngục tối, những chiêu mời hấp dẫn hay đe nẹt hăm dọa đều không làm Vương Dương Minh động tâm. Khi ở Long Trường, ông giống như rơi vào tuyệt cảnh. Bị đủ các loại sự tình nhiễu loạn nhưng ông không hề sợ hãi. Ông nói: “Ta coi như đã chết, còn gì phải sợ đâu?”

Chướng ngại lớn nhất đời người là chính mình. Một người sở dĩ không vui vẻ là bởi vì sự tình xảy ra không phù hợp với điều mà trong tâm họ mong muốn. Khi mong muốn càng nặng, chấp nhất càng sâu thì tâm người ta càng thống khổ. Nhưng một khi đã buông bỏ được chấp nhất ấy, điều mà trước đây mong muốn giờ có cũng được, không có cũng không sao, thì tự nhiên buồn phiền cũng biến mất.

Vương Dương Minh cả đời làm quan không ít lần bị vu khống, nói không đúng sự thật về ông. Nhưng ông lại không chút nào để tâm, không ngừng buông bỏ mà đạt được thành tựu, mà khiến nội tâm càng thêm thanh tĩnh vững vàng.

Hoa kiên trì

Chúng ta thường chỉ nhìn thấy sự thành công của một người mà không nhìn thấy những gì họ phải trả giá. Vương Dương Minh cũng vậy, ông vốn không phải sinh ra đã là thánh nhân, thành tựu mà ông có được đều nhờ vào lòng kiên trì, suốt mấy chục năm theo đuổi ước nguyện. Ông kiên trì học tập và dạy học trong cả cuộc đời mình.

Năm 15 tuổi, Vương Dương Minh theo người Hồ học cưỡi ngựa, bắn cung. Nhờ kiên trì học mà chẳng bao lâu sau, ông đã thạo cả cung lẫn ngựa. Sau đó ông lại say mê tập viết chữ, chuyên tâm học binh pháp, đọc sách của các binh gia thời xưa, có khả năng dẹp loạn được cho triều đình.

Vương Dương Minh nói rằng một người khi đã xác định được mục tiêu đúng đắn của mình thì phải kiên trì, không nên có tâm tư khác, phải một lòng một dạ kiên trì theo đuổi. Với tư tưởng này, Vương Dương Minh làm việc gì cũng kiên trì từ đầu tới cuối, không vì khó khăn mà bỏ giữa chừng. Ngay cả trong thời gian ông đến Long Trường, ở gần người Miêu, vốn phong thủy tập quán không hợp, thậm chí không có nhà để ở, phải ở trong hang, ông cũng đốt đuốc đọc sách.

Từ cuộc đời của Vương Dương Minh có thể thấy, nếu trong tâm một người hướng về ánh mặt trời thì tâm người ấy sẽ luôn ấm áp, nếu trong tâm của một người có trồng hoa, thì đóa hoa kia sớm muộn cũng sẽ nở ra và tỏa hương thơm ngát.

Theo Vision Times tiếng Trung
An Hòa biên tập

Xem thêm:

• “4 điều thận trọng” trong tu tâm dưỡng đức của người xưa

Mời xem video: