Blog

Khi khối Hộ Kinh doanh “bỗng dưng” nghỉ hè

Ngày 1/6 là ngày bắt đầu triển khai hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền cho các hộ kinh doanh, cũng là ngày trên mạng xã hội tràn lan hình ảnh những khu chợ truyền thống tại nhiều tỉnh thành cả nước đóng cửa.
Một khách hàng nữ đứng ngơ ngác ở chợ An Đông, TP.HCM xung quanh là các ki-ốt đóng cửa. Ảnh FB.
Đằng sau mỗi cánh cửa hàng một hộ kinh doanh cũng là một hộ gia đình với những người phụ thuộc. Theo số liệu thống kê, Việt Nam có 1,7 triệu hộ kinh doanh, dù chỉ đóng góp hơn 2% ngân sách nhưng lại tạo ra 8,5 triệu việc làm, chiếm 16,3% lực lượng lao động toàn xã hội.
Vẫn biết rằng nền kinh tế khỏe mạnh không thể trông chờ mãi phải các hộ kinh doanh nhỏ lẻ, nhưng hiện trạng nền kinh tế vẫn đang được nuôi sống bởi những mạch máu nhỏ li ti ấy. Nếu đột nhiên một ngày, những mạch máu nhỏ biến mất hay hóa thạch đông cứng, thì cơ thế ấy sẽ ở trạng thái nào?

Hệ thống thuế mới cần xem xét đặc thù của Hộ Kinh doanh và xử lý các vấn đề chuyển tiếp

Ngoại trừ các cơ sở núp bóng hộ kinh doanh, các hộ kinh doanh ở Việt Nam đa phần là các gia đình làm ăn kinh tế. Vợ phụ chồng, chồng phụ vợ làm ăn, lấy công làm lãi. Họ vừa làm chủ, vừa làm công, lo toan mọi thứ, từ việc nhập hàng, vừa chế biến, vừa bán hàng, vừa hậu mãi,…
Hộ kinh doanh là sản vật của nền kinh tế Việt Nam, là sự phối ngẫu giữa mối liên kết gia đình bao lâu nay cũng gắn chặt với chữ khoán (khoán việc, khoán tiền, khoán trách nhiệm, khoán thuế, …. ). Các hộ tự lo, tự điều chỉnh, tự chịu trách nhiệm, tự hưởng bằng thực lực cá nhân, bằng tài sản gia đình. Cũng cần nhớ lại sau khi xóa bỏ tập trung bao cấp, có khoán thì sản xuất kinh doanh mới đem lại hiệu quả, thị trường mới đa dạng mặt hàng, đời sống mới phong phú sung túc như ngày nay.
Hóa đơn điện tử thực chất chỉ là phương tiện ghi chép mới, ban đầu hơi phức tạp, nhưng với tính học hỏi cao, bà con sẽ truyền nhau làm được. Đầu tư thiết bị nếu kinh doanh được cũng không thành vấn đề. Đồng loạt phải nộp thuế như nhau thì các hộ kinh doanh cũng sẽ nhất trí.
Tuy nhiên, các cơ quan quản lý cần xét đến là các đặc trưng “mang tính sống còn” của hộ kinh doanh cũng như lưu tâm tới xử lý các vấn đề phát sinh trong quá trình chuyển tiếp.
Một là, hiện trạng hàng tồn sẽ đa phần không có hóa đơn chứng từ.
Nếu từ ngày 1/6 hộ kinh doanh xuất hóa đơn bán hàng thì làm sao chứng minh được đầu vào hàng bán. Căn cứ theo hệ thống pháp luật thuế, hộ kinh doanh có thể đối mặt với việc “bán khống” hàng hóa hoặc truy xét vấn đề hàng không có nguồn gốc, chứng từ.
Cơ quan thuế nên công bố một thời gian chuyển tiếp nhất định cho phép các hộ kinh doanh xuất hóa đơn mà không bị truy xét hàng hóa đầu vào.
Hai là, các tiểu thương phần lớn là học thức thấp, ít tiếp cận các kiến thức về số hóa
Hệ thống máy tính tiền, máy tính, phần mềm,… đã được thiết kế cho đối tượng sử dụng đặc thù này chưa? Hay các yêu cầu, hướng dẫn thực hiện còn phức tạp, dẫn chiếu tới rừng văn bản thuế.
Mới học, mới làm chắc chắn có sai sót. Cơ quan thuế cũng nên công bố một thời gian thử nghiệm không tính lỗi cho các hộ kinh doanh. Sau thời gian thử nghiệm thì công bố tất cả lỗi sai gặp phải để bà con sửa.
Ba là, hệ thống hóa đơn điện tử cần bổ trợ cho các thao tác, vận hành của hộ kinh doanh nhỏ
Hiệu suất của mô hình hộ kinh doanh nhỏ có được nhờ vào tính linh hoạt và đa di năng của chủ thể. Không có phòng, ban bệ, quy trình, nhưng người kinh doanh qua kinh nghiệm truyền thừa luôn thuần thục các thao tác lựa chọn, chuẩn bị sản phẩm, phục vụ khách hàng và tối ưu hóa chuỗi cung ứng với chi phí thấp nhất.
Ra một chợ dân sinh quan sát một hàng bán cá sẽ thấy chủ cửa hàng làm tất cả các khâu từ nhập cá, bản quản cá, sơ chế cá, bán cá, rồi sản xuất cả thực phẩm từ cá. Một người có thể làm tất cả các công đoạn,  lấy công làm lãi, đảm bảo một chuỗi cung ứng không dư không thừa không bỏ phí thứ gì. Thực phẩm luôn tươi mới, hấp dẫn khách mua. Chỗ ngồi cũng chỉ vài m2. Vậy hệ thống máy tính, POS tính tiền đó sẽ đặt ở đâu ở cửa hàng cá? Người bán cá đang làm cá có phải dừng lại các thao tác, rửa tay, lau tay ra bấm máy tính cho mỗi khách hàng hay không? Hay cửa hàng cá sẽ phải thuê thêm một người chuyên bấm chứng từ cho khách để tuân thủ quy định của cơ quan thuế?

Cơ quan thuế cần đứng ở góc độ người kinh doanh để thiết kế hệ thống thiết bị, quy trình hỗ trợ nâng cao hiệu suất sản xuất kinh doanh

Thay bằng việc đứng tại giác độ người kinh doanh để tạo ra các thiết bị, quy trình thuận tiện, cơ quan thuế hiện nay mới đưa ra một bộ các điều khoản phạt vi phạm để kết nối với người dân.

Một nhịp chậm không đáng có

Đứng ở giác độ các tiểu thương, đang buôn bán ế ẩm, giờ thêm thủ tục mới, vừa phải đầu tư tốn tiền, vừa nguy cơ bị phạt thì tốt nhất dừng lại để ngó.
Một người dừng không sao.
Hai người dừng, ba người dừng, cả chợ dừng.
Một chợ dừng không sao, hai chợ dừng, ba chợ dừng,
Một tỉnh dừng, hai tỉnh dừng, tất cả các tỉnh đều dừng
Cả nước dừng.
Tác động cộng hưởng rất lớn và phức tạp.
Khối doanh nghiệp có thể nghĩ, mình làm ăn chân chính chẳng ngại, các hộ kinh doanh giải thể thì càng có đất cho doanh nghiệp mở rộng.
Cơ quan thuế có thể nghĩ, chợ truyền thống không hoạt động thì sẽ mọc lên các trung tâm thương mại, các cửa hàng tiện lợi. Hiện giờ giao trách nhiệm cho cán bộ thuế quản theo địa bàn, khối tiểu thương vừa đông, vừa ít tiền, lại phức tạp, mệt mỏi.
Người dân có thể nghĩ, xem tiểu thương nghỉ được bao lâu. Đói đầu gối phải bò, thế nào cũng phải mở cừa trở lại.
Thế nhưng nền kinh tế là một hệ tuần hoàn, tác động tương hỗ. Thử nghĩ xem 5,2 triệu hộ kinh doanh bị tác động thì có ảnh hưởng tới nguồn cung hàng hóa trên thị trường không, đặc biệt nguồn cung hàng hóa thiết yếu cho những nhóm thu nhập trung bình thấp không? Nếu tất cả vào siêu thị mua thì chi phí thực phẩm sẽ có tăng thêm bao nhiêu?
8,5 triệu việc làm bị ảnh hưởng sẽ tác động tới thu nhập của bao nhiêu hộ gia đình, tới đời sống của bao nhiêu cá nhân phụ thuộc? Trong đó có bố mẹ, anh em, họ hàng, bạn bè, những người xung quanh mình không?
Mọi cuộc đại phẫu đều có thể làm, nhưng cần phân loại, có phác đồ cụ thể, đặt tâm làm tỷ mỉ mới có thể thành công, mới phát triển hài hòa, bền vững được.

Theo FB Thu Huong Nguyen

Published by
Tags: chấm dứt thuế khoánhộ kinh doanhhóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền
3 tháng ago

Recent Posts

Triển khai thí điểm thị trường tài sản mã hóa tại Việt Nam từ 9/9/2025

Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc vừa ký ban hành Nghị quyết số 5/2025/NQ-CP của…

19 phút ago

Hơn 60 container rơi xuống biển tại cảng Long Beach

Sáng thứ Ba (9/9), hơn 60 container đã rơi khỏi một tàu chở hàng tại…

40 phút ago

Chính quyền Trump nhắm vào các công ty dược phẩm lớn vì quảng cáo thuốc gian dối

Chính quyền Trump đang nhắm mục tiêu vào "các quảng cáo thuốc sai lệch" bằng…

43 phút ago

Tổng thống Trump khen ngợi Bộ trưởng Y tế RFK Jr. giữa những lời kêu gọi từ chức

Tổng thống Donald Trump vào cuối tuần qua đã ca ngợi Bộ trưởng Y tế…

59 phút ago

Điều trần tại Hạ viện Mỹ: UFO suýt kích hoạt tên lửa hạt nhân Nga năm 1982

Một nhân chứng tại phiên điều trần của Quốc hội Mỹ đã đưa ra một…

1 giờ ago

New York dự định cấm pin xe đạp điện chưa được chứng nhận để ngăn ngừa nguy cơ cháy nổ

Theo dự thảo, bất kỳ người đi xe đạp điện hoặc cá nhân nào khác…

1 giờ ago