Phát triển kỹ năng hài hước cho trẻ từ khi còn nhỏ

Những câu chuyện cười kiểu chơi chữ tưởng chừng như đơn giản nhưng đằng sau đó là cả một tập hợp các kỹ năng ngôn ngữ phức tạp. Vậy làm thế nào để trẻ có thể sớm nhận ra và bắt đầu phát triển kỹ năng hài hước của mình?

Một nhóm học sinh đạt được danh hiệu “Lớp học vui nhộn nhất nước Anh năm 2021“, bởi sự bình chọn của công chúng từ một danh sách chọn lọc của thương hiệu truyện tranh kế thừa Beano Studios.

Trong khi chủ đề là đại dịch, cấu trúc lại theo một mô hình quen thuộc từ những câu chuyện cười về bánh quy Giáng sinh. Câu mở đầu đặt bối cảnh, sau đó giới thiệu một yếu tố hài hước: Sử dụng cách chơi chữ đồng âm khác nghĩa.

Trẻ em có thể bắt đầu phát triển khiếu hài hước ngay từ khi còn nhỏ, bắt đầu với cảm giác được chia sẻ kinh nghiệm và hòa nhập cùng mọi người. 

Ban đầu, sự hài hước có tính chất vật lý và hình ảnh, bao gồm việc gây cười trong các trò chơi như “ú òa”, kéo mặt.

Trẻ em thích bắt chước và sẽ cố gắng gây cười bằng cách bắt chước hành vi của người lớn. Loại hài hước này tồn tại trước khi phát triển ngôn ngữ, trẻ em có thể hiểu nguyên tắc rằng một số thứ có thể hài hước và chúng có thể khiến mọi người cười.

Từ vựng

Cơ sở của sự hài hước bằng lời nói là sự không hợp lý: Việc sử dụng các từ không có ý nghĩa hoặc không phù hợp với những gì đang được nói, và do đó sẽ gây cười. 

Để hiểu được kiểu hài hước này, trẻ em phải có khả năng hiểu được sự giả vờ và biết rằng điều được nói ra không nhất thiết phải là sự thật. Điều này thường xảy ra ở độ tuổi từ 2 đến 3, đồng thời với việc mở rộng các kỹ năng chơi giả vờ.

Để kể chuyện cười của chính mình, trẻ em cần trí tưởng tượng. Trẻ cần có khả năng đưa ra những điều không có thật hoặc không thể thành sự thật để làm cơ sở cho việc kể chuyện cười. Trẻ cũng cần hiểu rằng ngữ cảnh là quan trọng và những gì bạn nói có thể có những ý nghĩa khác nhau tùy thuộc vào thời điểm và địa điểm. Ngoài ra, trẻ cần có đủ vốn từ vựng để thể hiện suy nghĩ của mình và mô tả bối cảnh khi chúng xảy ra.

Kể chuyện và ý nghĩa kép

Khả năng kể một câu chuyện là rất quan trọng ngay cả đối với những câu chuyện cười cơ bản nhất. Câu chuyện cần được thiết lập, sau đó một yếu tố phi lý được đưa vào và được giải quyết bằng một câu chuyện có tính đột phá, gây cười. 

Các kỹ năng tường thuật này cũng bắt đầu phát triển trong độ tuổi từ 2 đến 3, khi trẻ đang đặt câu theo trình tự để diễn đạt các sự kiện mà chúng muốn nói đến.

Vì hầu hết các cách chơi chữ đều dựa trên nghĩa kép, trẻ em cũng cần hiểu rằng các từ có thể có nhiều hơn một nghĩa. 

Việc nhận biết từ đồng âm bắt đầu ở độ tuổi từ 3 đến 4, khi trẻ em bắt đầu quá trình học về ngôn ngữ.

Một khi trẻ hiểu rằng ngôn ngữ nói có thể hư cấu, có thể không đúng sự thật, hoặc trẻ có thể hiểu những thay đổi theo ngữ cảnh và nghĩa kép, cũng như có thể kể một câu chuyện đơn giản, thì lúc này, trẻ đã có khả năng sử dụng ngôn ngữ để tạo ra những điều bất hợp lý dưới dạng chơi chữ và sự mơ hồ. Khi không còn bị bối rối và nhầm lẫn, trẻ có thể bắt đầu tạo ra niềm vui.

Vì sao vấn đề này quan trọng?

Người ta có thể nghĩ rằng sự hài hước là phù phiếm, hoặc nó không quan trọng và dễ khiến chúng ta phân tâm khỏi cuộc sống hàng ngày. Một thái độ như vậy đánh giá rất thấp vị trí của sự hài hước trong cuộc sống và kỹ năng cần thiết để hài hước.

Hài hước có thể là một cách để giúp trẻ phát triển sự tự tin và kỹ năng giao tiếp, một ví dụ là cuộc thi kể chuyện quốc gia Anh dành cho trẻ em ở độ tuổi tiểu học của Đại học Hoàng gia về Trị liệu Ngôn ngữ.

Bố tôi là một diễn viên hài, người bắt đầu sử dụng các trò đùa để gây chú ý khi ông còn là một thiếu niên tóc đỏ, nhỏ xíu và là con út trong một gia đình đông con. Chúng ta thường nghĩ rằng thời điểm là tối quan trọng trong phim hài. Tuy nhiên, khả năng lựa chọn từ ngữ và sử dụng chúng một cách khéo léo để tạo ra sự hài hước cũng tương tự như vậy.

Mặc dù tất cả chúng ta không nhất thiết phải hài hước, nhưng nếu có thể hiểu được những câu chuyện cười, điều đó chắc chắn sẽ giúp ích cho chúng ta về mặt quan hệ xã hội. Hài hước giúp chúng ta cảm thấy mình thuộc về một nhóm. Đối với những người “biết đùa”, điều đó giống như thể mang lại cho họ một vị trí độc nhất vô nhị trong nhóm.

Vì vậy những bạn trong lớp được bình chọn là “Lớp học vui nhộn nhất nước Anh năm 2021” đã làm tốt. Bạn không chỉ vui vẻ, bạn còn trở thành những nhà ngôn ngữ học thành thạo và bạn sử dụng ngôn ngữ một cách phức tạp để mang lại niềm vui. Giống như bất kỳ kỹ năng nào, luyện tập sẽ tạo nên sự hoàn hảo, vì vậy hãy tiếp tục luyện tập những câu chuyện cười của bạn để chúng ta có những phút giây vui vẻ.

Bài báo này dựa trên bài viết đăng trên The Conversation của bà Yvonne Wren, Phó Giáo sư Ngôn ngữ và Truyền thông tại Đại học Bristol, Vương quốc Anh; Giám đốc Đơn vị Nghiên cứu Liệu pháp Ngôn ngữ và Ngôn ngữ Bristol, North Bristol NHS Trust, Đại học Bristol. 

Mộc Lan 

Xem thêm: