Bị Đại sứ Nhật cảnh báo vì nợ, Bộ KHĐT nói ‘tiền có sẵn, chỉ chờ QH duyệt’

Trả lời câu hỏi của phóng viên về việc vì sao có sự chậm trễ trong thanh toán dẫn đến việc đại sứ Nhật phải gửi thư cảnh báo, lãnh đạo Bộ Kế hoạch & Đầu tư (KHĐT) giấu tên cho biết tiền dành cho dự án đã được chuẩn bị sẵn, nhưng vì Quốc hội chưa thông qua nên không thể xuất tiền.

Trước đó, Đại sứ Nhật Bản tại Việt Nam ông Umeda Kunio đã gửi thư gửi đến Thủ tướng, Bí thư Thành ủy TP.HCM và lãnh đạo các bộ ngành liên quan, bày tỏ quan ngại về tiến độ triển khai, cấp vốn cho Dự án tuyến metro số 1 (Bến Thành – Suối Tiên).

Theo đó, ông Umeda Kunio cho biết tính đến ngày 16/11/2018, TP.HCM đã chậm thanh toán cho nhà thầu thi công, nhà thầu tư vấn với số tiền lên đến hơn 100 triệu USD và cảnh báo nếu đến cuối tháng 12/2018, các vấn đề không được giải quyết thì dự án sẽ buộc phải ngừng thi công.

Theo Đại sứ Umeda Kunio, dự án trên được triển khai thực hiện bằng vốn vay của Nhật Bản từ năm 2007. Tuy nhiên, việc chậm phê duyệt quyết định đầu tư điều chỉnh dự án từ chính phủ Việt Nam đã khiến dự án chưa được phân bổ ngân sách từ tháng 10/2017. Do đó, ông đề nghị Việt Nam sớm phê duyệt quyết định phân bổ ngân sách cho dự án.

>> Tuyến metro số 1 TP.HCM: Chậm tiến độ vì chưa có vốn

Trả lời về câu hỏi vì sao có sự chậm trễ trong thanh toán dẫn đến việc đại sứ Nhật phải gửi thư cảnh báo dừng thi công, một lãnh đạo Bộ Kế hoạch & Đầu tư giấu tên cho biết rằng số tiền dành cho dự án “đã có rồi” nhưng vì Quốc hội chưa thông qua nên không thể xuất tiền, theo Zing.

Được biết, đây không phải là lần đầu tiên phía Nhật Bản bày tỏ quan ngại đối với cách thức chính phủ Việt Nam xử lý khoản vay ODA cho các dự án đường sắt đô thị. Hồi tháng 10/2017, phát biểu trong buổi họp báo thường kỳ do Cơ quan hợp tác quốc tế Nhật Bản (JICA) tổ chức tại Hà Nội, các quan chức phía Nhật Bản cũng đã bày tỏ mối quan ngại về các khía cạnh tài chính của các dự án cơ sở hạ tầng do Nhật Bản tài trợ.

Mối quan ngại này đến từ việc chậm trễ trong khâu giải ngân vốn ODA cho các dự án metro đã ảnh hưởng đến tiến độ thi công của dự án – đặc biệt là tuyến metro số 1 (Bến Thành – Suối Tiên).

Ngoài ra, sự chậm trễ trong việc trả nợ cho các nhà thầu Nhật Bản tham gia vào các dự án đó cũng là điều khiến tổ chức Nhật Bản không hài lòng.

Tuyến metro số 1 Bến Thành – Suối Tiên (TP.HCM) được Thủ tướng thông qua vào năm 2006. Sau đó, Việt Nam ký vay vốn ODA của Nhật Bản để thực hiện dự án vào năm 2007, với tổng mức đầu tư ban đầu là 17.000 tỷ đồng.

Đến năm 2009, dự án được điều chỉnh tăng vốn gấp 3 lần lên 47.000 tỷ đồng. Trong đó, vốn vay của Nhật là gần 42.000 tỷ đồng (88,4%), còn lại là vốn đối ứng của TP.HCM. Tiến độ dự án cũng bị đẩy lùi 6 năm, đến 2012 mới được khởi công lại.

Tính đến cuối tháng 9/2018, Chính phủ mới giải ngân được 45% vốn ODA và 27% nguồn vốn đối ứng. Số còn lại vẫn chờ Quốc hội phê duyệt kế hoạch phân bổ vốn.

Tường Văn (T/h)

Xem thêm: