Mỹ trừng phạt quan chức nhiều nước liên qua đến chương trình lao động cưỡng bức của Cuba

Bộ Ngoại giao Mỹ vào thứ Tư (13/8) đã công bố các biện pháp hạn chế và thu hồi thị thực đối với nhiều quan chức chính phủ và gia đình của họ từ châu Phi, Cuba, Grenada và Brazil, do những cá nhân này liên quan đến chương trình xuất khẩu lao động cưỡng bức do chế độ Cuba thúc đẩy.

Mỹ chỉ ra rằng, chính quyền Cuba hủ bại từ lâu đã mượn danh “viện trợ y tế” để “cho thuê” các chuyên gia y tế của nước này với giá cao cho các quốc gia khác, đồng thời chiếm đoạt phần lớn thu nhập, không chỉ tước đoạt nguồn lực y tế thiết yếu của người dân Cuba mà còn cấu thành lao động cưỡng bức.

Trong chương trình “Nhiều Bác sĩ hơn nữa” (Mais Médicos) của Brazil, một số quan chức đã sử dụng Tổ chức Y tế Liên Mỹ (PAHO) làm trung gian để hợp tác với chính quyền Cuba, né tránh hiến pháp Brazil và các lệnh trừng phạt của Mỹ, đồng thời chuyển trực tiếp tiền lương đáng lẽ trả cho các bác sĩ cho chính quyền Cuba. Nhiều cựu bác sĩ Cuba đã công khai cáo buộc bị bóc lột.

Cùng ngày, Bộ Ngoại giao Mỹ công bố thu hồi thị thực và hạn chế nhập cảnh đối với nhiều quan chức chính phủ Brazil, cựu quan chức của PAHO và gia đình của họ. Trong đó, hai cựu quan chức Bộ Y tế Brazil là Mozart Julio Tabosa Sales và Alberto Kleiman bị nêu tên, cả hai từng chịu trách nhiệm lập kế hoạch và thực hiện chương trình này.

Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio nhấn mạnh rằng hành động này gửi đi một thông điệp rõ ràng: Mỹ sẽ truy cứu trách nhiệm những người hỗ trợ chính quyền Cuba thực hiện xuất khẩu lao động cưỡng bức, đồng thời kêu gọi các chính phủ trả thù lao trực tiếp cho các bác sĩ thay vì thông qua chế độ đàn áp họ.

Mỹ tái khẳng định sẽ tiếp tục hợp tác với các chính phủ khác, thực hiện hành động khi cần thiết để chấm dứt lao động cưỡng bức, hỗ trợ người dân Cuba đấu tranh cho tự do và phẩm giá, đồng thời kêu gọi tất cả các quốc gia ủng hộ dân chủ và nhân quyền cùng đối đầu với các hành vi lạm quyền của chính quyền Cuba.

Dữ liệu chính thức của Cuba cho thấy, tính đến cuối năm 2023, hơn 22.000 lao động liên quan đến chính phủ Cuba đã được phân bố tại 53 quốc gia, trong đó khoảng 75% là chuyên gia y tế. Nhiều khiếu nại chỉ ra rằng chính quyền Cuba giữ lại từ 75% đến 90% thu nhập lao động của mỗi công nhân. ( Nguồn: Bộ Ngoại giao Mỹ)

Vào tháng Hai năm nay, chính quyền Trump đã mở rộng các hạn chế thị thực, nhắm vào các quan chức và gia đình của họ được cho là có liên quan đến chương trình phái cử y tế ra nước ngoài của Cuba.

Vào ngày 26/2, ông Rubio đăng trên X rằng Bộ Ngoại giao Mỹ đã áp dụng hạn chế thị thực đối với các quan chức Cuba và các quan chức từ các nước thứ ba hợp tác với Cuba, đồng thời cáo buộc họ tham gia và hỗ trợ chương trình xuất khẩu lao động bóc lột của Cuba.

Trong bài đăng mới nhất vào thứ Tư, ông tái khẳng định: “Chúng tôi quyết tâm chấm dứt hành vi này, các quốc gia tham gia vào hoạt động bóc lột này nên suy nghĩ kỹ.”

Phó Giám đốc Vụ Các vấn đề Mỹ của Bộ Ngoại giao Cuba, bà Johana Tablada, đã đăng bài trên nền tảng X lên án các biện pháp trừng phạt của Mỹ, đồng thời tuyên bố “hợp tác y tế của Cuba sẽ tiếp tục”.

Bộ trưởng Y tế Brazil Alexandre Padilha đáp trả rằng Chính phủ Brazil sẽ không khuất phục trước những gì ông gọi là “các cuộc tấn công vô lý” nhằm vào chương trình “Nhiều Bác sĩ hơn nữa” (Mais Médicos).

Chương trình này là chính sách y tế được Brazil triển khai vào năm 2013 để giải quyết tình trạng thiếu bác sĩ ở các khu vực vùng sâu vùng xa và nghèo khó, trong vài tháng đã điều động hơn 18.000 bác sĩ đến hơn 4.000 cộng đồng, phần lớn là bác sĩ đến từ Cuba.

Năm 2018, chính quyền Bolsonaro chỉ trích việc đối xử bất công với các bác sĩ Cuba, dẫn đến việc Cuba rút khỏi hợp tác; năm 2023, sau khi Tổng thống Luiz Inácio Lula da Silva nhậm chức, chương trình này đã được khôi phục và mở rộng quy mô.