Mỹ – Trung tạm ngừng áp thuế cảng lẫn nhau trong 1 năm, chiến lược đóng tàu của Mỹ không đổi

Hai nước Mỹ và Trung Quốc đã đồng ý tạm dừng việc đánh thuế lẫn nhau đối với tàu biển của nhau, đây là một trong những kết quả đạt được trong cuộc gặp “Trump – Tập” tại Hàn Quốc tuần này, được xem là tín hiệu giảm căng thẳng thương mại giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới.

Thời gian tạm dừng này kéo dài trong một năm, được thống nhất sau cuộc gặp giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tại Hàn Quốc. Đại diện Thương mại Mỹ Jamieson Greer thông báo biện pháp tạm hoãn này với truyền thông trên chuyên cơ Air Force One.

Bối cảnh chính sách và mục tiêu của Mỹ

Ban đầu, Mỹ công bố áp mức phí trừng phạt này từ tháng Tư. Chính quyền Trump cho biết động thái này nhằm phục hồi ngành đóng tàu của Mỹ. Trước đó, một cuộc điều tra theo điều khoản 301 của Luật Thương mại Mỹ kết luận rằng Trung Quốc đã sử dụng các hành vi thương mại không công bằng để thống lĩnh lĩnh vực hàng hải toàn cầu.

Theo kết quả điều tra đó, Mỹ quyết định áp phí cảng lên các tàu có liên quan đến Trung Quốc (Chinese nexus – gồm tàu được chế tạo, sở hữu, vận hành hoặc treo cờ  Trung Quốc). Hành động này khiến các công ty vận tải quốc tế tăng khoảng 3,2 tỷ USD chi phí mỗi năm.

Đáp trả hành động của Mỹ, Bắc Kinh ngay lập tức áp mức “phí cảng đặc biệt” 400 nhân dân tệ mỗi tấn cho các tàu của Mỹ ghé vào cảng Trung Quốc.

Chi tiết và tác động của biện pháp tạm hoãn

Hai phía Mỹ – Trung thống nhất biện pháp tạm hoãn kéo dài một năm, bao gồm các khoản phí đã có hiệu lực từ ngày 14/10/2025.

Với các công ty vận tải và logistics toàn cầu, việc tạm hoãn này đã loại bỏ sự bất định ngắn hạn, đồng thời tránh phát sinh thêm chi phí cảng làm ảnh hưởng tới giá cước và kế hoạch điều động tàu trên tuyến xuyên Thái Bình Dương.

Nhà cung cấp dịch vụ hàng hải High-Trend International Group (HTCO) cho biết, việc tạm hoãn đã mang lại lợi ích tức thì và thực chất cho công ty.

“Chúng tôi kỳ vọng diễn biến này sẽ giảm đáng kể chi phí vận chuyển quốc tế, cải thiện sự ổn định dòng tiền và tăng lòng tin của nhà đầu tư vào chiến lược tăng trưởng của HTCO”, công ty cho biết.

Tuy nhiên, do cơ chế pháp lý của điều tra 301 vẫn tồn tại, nếu đàm phán đình trệ thì khoản phí cảng này có thể được áp lại bất cứ lúc nào.

Một số lãnh đạo trong ngành bày tỏ lo ngại về sự bất ổn kéo dài. Ông Simon Heaney, quản lý cấp cao của công ty tư vấn hàng hải Drewry, viết trên LinkedIn: “Tôi thực sự hy vọng thỏa thuận này sẽ mang tính lâu dài — đó chính là yếu tố còn thiếu cho tới nay — để ngành vận tải trở lại với sứ mệnh cốt lõi: thúc đẩy thương mại toàn cầu”.

Mỹ tiếp tục thúc đẩy ngành đóng tàu

Tuy nhiên, sự bất định này có thể cũng giúp Mỹ thúc đẩy các mục tiêu chiến lược của mình. Dù tạm dừng áp phí cảng, Mỹ vẫn tiếp tục kế hoạch hồi phục ngành đóng tàu nội địa.

Tổng thống Trump đã công bố Tập đoàn Hanwha (Hàn Quốc) sẽ xây dựng một tàu ngầm hạt nhân tại xưởng đóng tàu ở Philadelphia. Cùng lúc, Hàn Quốc cam kết đầu tư 150 tỷ USD vào dự án “Làm ngành đóng tàu Mỹ vĩ đại trở lại” (MASGA) nhằm khôi phục năng lực đóng tàu của Mỹ.

Trả lời báo chí trên Air Force One, ông Greer cho biết: “Chúng tôi đang cố gắng tái tạo ngành đóng tàu; phía Hàn Quốc vừa đồng ý đầu tư 150 tỷ USD vào lĩnh vực này, nên chúng tôi thấy rất lạc quan về triển vọng”.

Theo Trần Đình / Epoch Times