Nike tái cấu trúc chuỗi cung ứng. 162 nhà máy, nửa triệu lao động tại Việt Nam có bị ảnh hưởng?

Nike đối mặt với bức tranh lợi nhuận đáng lo ngại, lợi nhuận ròng giảm 86% so với cùng kỳ, xuống còn 211 triệu USD. Doanh thu toàn cầu cũng đi xuống 12%, còn 11,1 tỷ USD. Ngoài ra, chi phí thuế nhập khẩu tăng thêm 1 tỷ USD do chính sách thuế quan mới của chính quyền Trump. Hãng đứng trước công cuộc cải tổ toàn diện để thích ứng áp lực thuế và tăng khả năng cạnh tranh.

Giày Nike (Nguồn: Shutterstock)

Kết thúc quý tài chính tính đến ngày 31/5, tập đoàn thể thao hàng đầu thế giới, Nike đối mặt với bức tranh lợi nhuận đáng lo ngại. Ngoài ra, Nike phải gánh thêm áp lực chi phí khi Mỹ áp thuế nhập khẩu mới.

Cụ thể, lợi nhuận ròng của Nike giảm mạnh 86% so với cùng kỳ, xuống còn 211 triệu USD. Doanh thu toàn cầu cũng đi xuống 12%, còn 11,1 tỷ USD.

Dù từng khẳng định quý trước là đáy của chu kỳ cải tổ, nhưng những diễn biến gần đây cho thấy hành trình phục hồi của Nike vẫn còn nhiều trắc trở.

Nike phải gánh thêm áp lực chi phí khi Mỹ áp thuế nhập khẩu mới, khiến quá trình tái cấu trúc thêm phần khó khăn.

Giám đốc Tài chính Matt Friend dự báo, chỉ riêng thuế nhập khẩu đã khiến Nike phải chuẩn bị thêm khoảng 1 tỷ USD chi phí trong tài khóa 2026, bắt đầu từ ngày 1/6.

Tuy nhiên, ông cũng kỳ vọng mức chi phí này sẽ giảm dần theo thời gian khi hãng điều chỉnh lại chuỗi cung ứng, tăng giá bán và tối ưu quan hệ với đối tác bán lẻ lẫn nhà máy.

Chiến lược tái cơ cấu chuỗi cung ứng cũng đang được đẩy mạnh.

Hiện nay, Việt Nam và Trung Quốc vẫn là công xưởng lớn nhất của Nike. Và cả hai quốc gia này đều đối diện với mức thuế đối ứng rất cao của Chính quyền Trump.

Về giày dép, trong năm tài khóa 2024, Nike có 96 nhà máy ở 11 quốc gia trên thế giới, được vận hành bởi 15 đơn vị. Trong đó, 4 đơn vị lớn nhất (không được nêu tên) sản xuất tới 57% sản lượng của Nike.

3 “công xưởng” giày dép lớn nhất của Nike là Việt Nam, Indonesia, và Trung Quốc, với sản lượng tương ứng là 50%, 27%, và 18%, chiếm tới 95% tổng lượng giày dép của Nike trong năm tài khóa 2024.

Về quần áo, Nike có 285 nhà máy sản xuất ở 33 quốc gia trong năm tài khóa 2024, được vận hành bởi 68 đơn vị. Trong số này, 5 đơn vị lớn nhất (không được nêu tên) sản xuất tới 51% các sản phẩm quần áo của Nike.

Việt Nam vẫn là “công xưởng” lớn nhất của Nike về quần áo, sản xuất tới 28% sản lượng của Nike. Vị trí thứ hai và thứ ba thuộc về Trung Quốc và Campuchia với các con số lần lượt là 16% và 15% tổng sản lượng của Nike.

Tại Việt Nam, tính đến hết tháng 1/2025, Nike có 162 nhà máy sản xuất và sử dụng hơn 493.000 công nhân.

Những nhà sản xuất lớn của Nike ở Việt Nam gồm Huali, Taekwang, Feng Tay, Chang Shin, Pou Chen, Ching Luh, Far Eastern, Paiho, Avery Dennison, Regina Miracle….

Trong số những nhà máy lớn phục vụ cho Nike với quy mô trên 10.000 nhân viên, chỉ có 1 đơn vị của Việt Nam là Việt Tiến (cùng các đơn vị thành viên).

Nike đặt mục tiêu cắt giảm tỷ trọng sản xuất tại Trung Quốc xuống dưới 10% trước khi tài khóa 2026 khép lại. Tuy vậy, CFO Matt Friend vẫn nhấn mạnh Trung Quốc tiếp tục đóng vai trò chiến lược trong mạng lưới cung ứng toàn cầu.

Đối với thị trường Việt Nam, Nike chưa có tiêu chí cụ thể về việc sắp xếp lại chuỗi cung ứng. Hãng vẫn tích cực ủng hộ quá trình đàm phán thương mại giữa Việt Nam và Mỹ. Mức thuế đối ứng của Hoa Kỳ áp dụng với Việt Nam là 46%, sau đó mức thuế này đã được hoãn lại 90 ngày để hai bên có thời gian đàm phán, thay vào đó là mức thuế cơ bản 10%.

Tái cấu trúc thị trường

Bên cạnh áp lực từ chính sách thuế, Nike còn đối mặt với thách thức nội tại đến từ quá trình tái cấu trúc đang diễn ra.

Để giải phóng hàng tồn kho và lấy lại sức hút trên thị trường, Nike buộc phải hạ giá mạnh trong quý trước, đồng thời chuyển hướng quay trở lại các kênh bán buôn. Dù ảnh hưởng lợi nhuận trước mắt, ban lãnh đạo Nike tin rằng việc tái cấu trúc sẽ giúp công ty ổn định bền vững về lâu dài.

Doanh thu tại Bắc Mỹ – thị trường lớn nhất của Nike, vẫn giữ ổn định ở mức 4,7 tỷ USD. Trong khi đó, thị trường Trung Quốc ghi nhận doanh số 1,48 tỷ USD, phù hợp với dự báo từ giới phân tích.

Tuy nhiên, CEO Elliott Hill thừa nhận việc lấy lại đà tăng trưởng tại Trung Quốc sẽ cần thời gian, do môi trường cạnh tranh khốc liệt và đặc thù tiêu dùng khác biệt của thị trường này.

Nike cũng đang tiến hành các thử nghiệm mô hình bán lẻ mới, chú trọng yếu tố bản địa hóa để tăng độ phù hợp với thị hiếu người tiêu dùng địa phương.

Xét về từng kênh phân phối, doanh thu thương mại điện tử của hãng ghi nhận mức giảm đáng kể 26%, trong khi mảng bán buôn cũng giảm 9%.

Trái lại, mảng bán hàng trực tiếp tại cửa hàng ghi nhận kết quả khả quan với mức tăng doanh thu nhẹ 2%.

Điều này cho thấy người tiêu dùng có xu hướng quay lại trải nghiệm mua sắm trực tiếp, đồng thời mở ra cơ hội tái đầu tư cho Nike.

Dù đối mặt với áp lực chi phí, Friend khẳng định ưu tiên cao nhất của công ty vẫn là giữ vững hoạt động cốt lõi thay vì cắt giảm ngân sách quá mạnh. Để làm được điều đó, Nike dự kiến tiếp tục rót thêm vốn đầu tư nhằm duy trì sự ổn định.

Kết quả quý IV và cả năm tài khóa 2025 chưa đạt kỳ vọng, ban lãnh đạo thừa nhận Nike vẫn đang trong giai đoạn chuyển mình.

Tuy nhiên, ông Hill trấn an nhà đầu tư rằng những nỗ lực tái định vị đang bắt đầu mang lại kết quả và Nike đã sẵn sàng cho một chương mới trong hành trình phát triển.

Bước vào quý mới, hãng dự đoán doanh thu sẽ tiếp tục giảm nhẹ, trong khi biên lợi nhuận gộp có thể giảm từ 3,5% đến 4,25%. Song song đó, ông Hill, người nhậm chức CEO từ tháng 10 năm ngoái, đang mạnh tay đảo ngược nhiều quyết sách trước đây.

Một trong những thay đổi lớn là việc từ bỏ chiến lược tập trung vào bán hàng trực tiếp mà người tiền nhiệm John Donahoe từng theo đuổi. Hill điều chỉnh chiến lược, đưa Nike quay lại mảng thể thao cốt lõi và khôi phục quan hệ với kênh bán buôn, thay vì theo đuổi phong cách sống.

Đây không chỉ là bài toán chi phí, mà còn là phép thử khả năng thích ứng của Nike giữa áp lực thuế và cạnh tranh ngày càng khốc liệt.