Ông Trump để ngỏ khả năng suy thoái kinh tế, Mỹ sẽ trải qua “giai đoạn chuyển tiếp”

Tổng thống Mỹ Donald Trump cho biết trong cuộc phỏng vấn với chương trình “Sunday Morning Futures” của Fox News hôm Chủ nhật (9/3) rằng nền kinh tế Mỹ có thể phải đối mặt với một “giai đoạn chuyển tiếp” để thích ứng với những thay đổi chính sách lớn hiện đang được thực hiện. Ông không loại trừ rõ ràng khả năng xảy ra suy thoái trong năm nay, nhưng nhấn mạnh rằng chiến lược kinh tế tổng thể nhằm mục đích thúc đẩy sự thịnh vượng lâu dài của đất nước.

“Tôi không thích dự đoán những sự việc như thế này. Sẽ có một giai đoạn chuyển tiếp vì những gì chúng tôi đang làm rất quan trọng. Chúng tôi đang mang sự giàu có trở lại nước Mỹ. Đó là một việc rất lớn… Sẽ mất một thời gian, nhưng tôi nghĩ cuối cùng nó sẽ có lợi cho chúng ta,” ông Trump nói khi đề cập đến triển vọng kinh tế.

Hiện tại, chính quyền Trump đang tích cực thúc đẩy một chương trình nghị sự kinh tế trên phạm vi rộng, bao gồm áp thuế, thắt chặt chính sách nhập cư, cắt giảm các quy định và thuế, hợp lý hóa công việc của chính phủ và kiểm soát chi tiêu liên bang. Nhiều công ty hoan nghênh cách tiếp cận “ủng hộ tăng trưởng” của họ, nhưng vẫn còn sự không chắc chắn về chính sách thuế quan với các đối tác thương mại lớn như Mexico và Canada, gây ra biến động thị trường ở mức độ nhất định.

Theo Wall Street Journal, chính quyền Trump mới đây công bố mức thuế 25% đối với hầu hết ô tô và phụ tùng từ Mexico và Canada, nhưng đình chỉ thực hiện chưa đầy 48 giờ sau đó, điều này cho thấy các chính sách thương mại vẫn được điều chỉnh linh hoạt trong quá trình thực thi.

Khi được hỏi liệu có thể đưa ra dự báo chính sách rõ ràng hơn cho giới doanh nghiệp hay không, ông Trump trả lời: “Tôi nghĩ là có thể.” Ông cũng cho biết thuế quan trong tương lai vẫn có thể tiếp tục điều chỉnh và nhấn mạnh rằng “theo thời gian, thuế quan có thể sẽ tăng.”

Đồng quan điểm với ông Trump, Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent cũng cho rằng giai đoạn hiện tại có thể sẽ gặp một số khó khăn. Trong chương trình Squawk Box của CNBC, ông nói: “Thị trường và nền kinh tế đã quen với việc phụ thuộc vào chi tiêu của Chính phủ, và bây giờ sẽ có một giai đoạn cai nghiện.”

Thị trường đã phản ánh một số lo ngại trong ngắn hạn. Dữ liệu việc làm công bố vào thứ Sáu tuần trước cho thấy số lượng việc làm tại Mỹ tiếp tục tăng trong tháng Hai, tuy nhiên một số nhà phân tích cho rằng thị trường lao động có thể chịu áp lực trong những tháng tới, do các yếu tố như cắt giảm chi tiêu chính phủ, xu hướng sa thải và những bất ổn từ chính sách thuế quan cũng như nhập cư.

Ngoài ra, Quốc hội Mỹ sẽ đối mặt với một cuộc bỏ phiếu quan trọng vào thứ Sáu tuần này để quyết định có phê duyệt gói tài trợ mới nhằm tránh nguy cơ chính phủ đóng cửa hay không. Yếu tố này cũng tạo thêm sự biến động cho tâm lý thị trường.

Do tác động của nhiều yếu tố, thị trường chứng khoán Mỹ đã có một phiên điều chỉnh mạnh vào thứ Hai. Chỉ số Dow Jones giảm gần 900 điểm, S&P 500 mất 2,7%, trong khi Nasdaq Composite lao dốc 4%. Cổ phiếu công nghệ chịu áp lực lớn, với Tesla giảm 15%, còn Apple, Microsoft, Alphabet, Amazon, Nvidia và Meta Platforms đều giảm từ 2% đến 5%.

Đợt điều chỉnh này tiếp nối xu hướng giảm của thị trường từ tuần trước. Chỉ số S&P 500 đã giảm 3,1% trong tuần trước, ghi nhận mức giảm mạnh nhất trong một tuần trong vòng sáu tháng. Một số chuyên gia thị trường cho rằng biến động ngắn hạn trong giai đoạn chuyển đổi chính sách là điều bình thường, và các nhà đầu tư hiện đang giữ tâm lý chờ đợi để quan sát hướng đi tiếp theo.

Trong khi đó, so với nhiệm kỳ đầu tiên khi thường xuyên coi thị trường chứng khoán là thước đo thành tích, ông Trump trong đợt triển khai chính sách mới lần này tập trung nhiều hơn vào các mục tiêu chiến lược dài hạn của quốc gia. Ông tuyên bố: “Tôi phải xây dựng một đất nước vững mạnh. Bạn không thể quá chú trọng vào thị trường chứng khoán. Nếu nhìn vào Trung Quốc, họ có những kế hoạch tầm nhìn kéo dài 100 năm.”

Bộ trưởng Thương mại Mỹ Howard Lutnick tỏ ra lạc quan. Trong chương trình tin tức “Meet the Press” của NBC, ông cho biết: “Nước Mỹ sẽ không rơi vào suy thoái… Không có bất kỳ khả năng nào.”

Mặc dù Chính phủ đã đưa ra những tín hiệu lạc quan, nhưng một số tổ chức kinh tế vẫn đang chú ý đến những rủi ro tiềm ẩn. Ngân hàng Dự trữ Liên bang Atlanta dự đoán GDP của Mỹ sẽ giảm 2,8% trong quý đầu tiên. Goldman Sachs đã nâng khả năng kinh tế Mỹ rơi vào suy thoái trong 12 tháng tới lên 20%, trong khi JPMorgan dự đoán con số này là 35%.

Thị trường tài chính cũng cho thấy dấu hiệu biến động nhất định. Lợi suất trái phiếu kho bạc Mỹ kỳ hạn 10 năm đã giảm từ 4,31% vào thứ Sáu tuần trước xuống còn 4,213%. Chỉ số đô la Mỹ của The Wall Street Journal giảm xuống mức thấp nhất kể từ tháng 11 năm ngoái và ghi nhận mức giảm hàng tuần lớn nhất trong hơn 2 năm.

Trên thị trường quốc tế, Trung Quốc công bố dữ liệu lạm phát mới nhất thấp hơn dự kiến, giá tiêu dùng giảm khiến nhà đầu tư lo ngại hơn về triển vọng kinh tế toàn cầu. Tại châu Âu, chỉ số Stoxx Europe 600 giảm 1,3%, nhưng cổ phiếu ngành quốc phòng tiếp tục tăng.

Tuần này, thị trường cũng sẽ chú ý đến dữ liệu lạm phát tháng Hai, chỉ số niềm tin người tiêu dùng và báo cáo việc làm còn trống. Những dữ liệu này sẽ trở thành những chỉ số tham khảo quan trọng để đánh giá xu hướng kinh tế trong tương lai.