Trump dọa áp thuế thêm 200 tỷ USD, Trung Quốc chao đảo

Sau gói trừng phạt trị giá 50 tỷ USD hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc, Tổng thống Mỹ Donald Trump mới đây tiếp tục dọa đánh thuế thêm 200 tỷ USD khiến thị trường chứng khoán Trung Quốc chao đảo, truyền thông Đại Lục buộc đưa ra định hướng dư luận nhằm xoa dịu thị trường.

Trump mạnh tay

Ngày 15/6 vừa qua Tổng thống Donald Trump đã đưa ra danh sách các mặt hàng nhập khẩu từ Trung Quốc sẽ bị áp thuế, với trị giá 50 tỷ USD.

Ngày 19/8, tổng thống Mỹ tiếp tục kêu gọi nâng mức áp thuế đối với hàng hóa Trung Quốc lên 200 tỷ USD. Trước quyết định đó, Trung Quốc tuyên bố họ sẽ có biện pháp đáp trả mạnh mẽ.

Diễn biến trên khiến nhiều người lo ngại về nguy cơ leo thang của cuộc chiến tranh thương mại.

Trước đó, vào tháng 3 khi Trump tuyên bố dự định áp thuế đối với các mặt hàng nhôm thép nhập khẩu từ Trung Quốc và một số quốc gia, nhiều ý kiến phản đối cho rằng hành động đó sẽ khiến kinh tế Mỹ chịu thiệt hại nặng, làm kích phát một cuộc chiến tranh thương mại, và rất nhiều chính trị gia đã chỉ trích chính sách của tổng thống Mỹ.

Tuy nhiên, đến nay tình hình dường như đi ngược với dự đoán.

Tại cuộc họp chính sách (FOMC) của Fed diễn ra trong hai ngày 12-13/6, Fed đã quyết định nâng 25 điểm lãi suất cơ bản (0,25%). Đây là lần thứ 2 Fed nâng lãi suất trong năm nay và đưa ra tín hiệu về việc nâng lãi suất thêm 2 lần nữa trong năm.

Theo đánh giá của Fed, nền kinh tế Mỹ đã chuyển từ trạng thái có tốc độ tăng trưởng vừa phải sang tốc độ tăng trưởng bền vững, chi tiêu hộ gia đình và đầu tư cố định cho hoạt động sản xuất kinh doanh đều tăng lên.

Tỷ lệ thất nghiệp hiện tại của Mỹ chỉ vào khoảng 3,8% – mức thấp nhất trong gần 2 thập kỷ. Theo dự báo của Bloomberg, tăng trưởng GDP của Mỹ năm 2018 sẽ vào khoảng 2,8%, tăng hơn 0,5 điểm phần trăm so với GDP năm 2017 (2,3%).

Trung Quốc chao đảo

Trong khi đó, diễn biến ở Trung Quốc thì lại hoàn toàn khác. Ngay sau khi Fed nâng lãi suất, Ngân hàng Trung Ương Trung Quốc (PBOC) quyết định giữ nguyên mức lãi suất cơ bản nhằm kích thích tăng trưởng kinh tế. Tăng trưởng GDP của Trung Quốc được dự đoán sẽ chậm lại.

Trong bối cảnh Mỹ áp thuế đối với hàng hóa Trung Quốc, PBOC đã phải đưa ra những tuyên bố nhằm trấn an thị trường, đồng thời bơm vốn cho nền kinh tế.

Theo đó, vào ngày 19/6, PBOC đã bơm thêm 200 tỷ Nhân dân tệ (31 tỷ USD) vào nền kinh tế thông qua công cụ cho vay trung hạn, nâng tổng số tiền bơm vào trong tháng 6 là 403,5 tỷ Nhân dân tệ (62,5 tỷ USD), mức lớn nhất kể từ tháng 12 năm 2016.

Nguồn vốn bổ sung này được bơm thêm sau khi PBOC tuyên bố sẽ kiểm soát “tốc độ và mức độ” của nguy cơ chiến tranh thương mại đang diễn ra nhằm giảm thiểu rủi ro cho nền kinh tế.

• Nhà kinh tế học Mỹ tư vấn Trump cách thắng Trung Quốc về thương mại

Đồng thời, PBOC cũng cho biết đã thành lập nhóm có chức năng xử lý rủi ro tài chính toàn cầu. Nhóm này sẽ theo dõi sát sao thị trường để phát hiện bất kỳ rủi ro nào xuất phát từ bên trong lẫn bên ngoài.

Tuy vậy, cho đến nay những nỗ lực này dường như chưa mang lại kết quả như mong đợi.

Vào ngày 19/6, các nhà đầu tư chứng khoán Trung Quốc đã tháo chạy khỏi thị trường, khiến chỉ số thị trường chứng khoán lần đầu tiên sụt giảm xuống dưới mốc 3.000 điểm kể từ tháng 9 năm 2016, mức thấp nhất trong vòng 2 năm.

Chỉ số Shanghai Composite giảm 5% trong ngày trước khi hồi phục nhẹ ở cuối phiên. Đồng Nhân dân tệ giảm xuống mức thấp nhất trong vòng 5 tháng so với đồng Đô la Mỹ.

Sản xuất công nghiệp và doanh số bán lẻ tháng 5 của Trung Quốc đều thấp hơn dự đoán.

Định hướng truyền thông

Theo chuyên gia kinh tế của tập đoàn ANZ ở Thượng Hải, ông David Qu, PBOC đang trong áp lực đưa ra chính sách tiền tệ trong bối cảnh tỷ lệ nợ trong nền kinh tế tăng cao và các công ty gặp khó khăn về tài chính.

Mối đe dọa của cuộc chiến tranh thương mại cũng khiến các nhà làm chính sách khó kiểm soát được các khoản vay nợ của nền kinh tế lớn thứ 2 thế giới này.

Trước bối cảnh đó, Truyền thông Đại Lục đã định hướng dư luận để trấn an thị trường.

Tờ Nhật báo Nhân dân, một tờ báo của Đảng Cộng sản Trung Quốc đã đăng tải một bài viết cho rằng những yếu tố cốt lõi của nền kinh tế Trung Quốc không thay đổi cho dù có sự thay đổi trong môi trường trong nước và quốc tế; đồng thời ca ngợi về chính sách tài khóa của chính phủ nhằm kích thích tăng trưởng.

Ngoài ra, Tờ Tin tức Tài chính – một tờ báo của PBOC bình luận rằng NHTW dự kiến sẽ tăng cung tiền và linh hoạt để đối phó với những bất ổn.

Trung Quốc vẫn chưa công bố chính thức các mặt hàng nhập khẩu từ Mỹ sẽ bị áp thuế. Và thật khó để dự đoán được cuộc chiến thương mại sẽ đi tới đâu. Nhưng trước hết, nền kinh tế Trung Quốc đang dần bị tác động từ chính sách áp thuế này của Mỹ.

Ngọc Hằng (T/h)

Xem thêm: